عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Irak'ta, İran destekli Şii milisler, ABD’nin çekilme kararı konusunda ikiye ayrıldı

Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

Irak'ta, İran destekli Şii milisler, ABD’nin çekilme kararı konusunda ikiye ayrıldı

Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)
Iraklı kadınlar, suikasta uğrayan İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'i anmak için Şubat 2020'de toplanmıştı (Reuters)

Irak'taki güçlü Şii siyasi ve milis liderler, İran'ın en üst düzey generalinin planı görüşmek üzere Irak'a gizli bir ziyarette bulunduğuna dair haberler yayılırken, Joe Biden'ın ülkedeki ABD savaş misyonunu sona erdirme sözünü memnuniyetle karşıladı.
The Independent'ın haberine göre, Irak'taki İran destekli milisler, ülkedeki ABD güçlerine yönelik saldırılarını hızlandırarak Irak Başbakanı Mustafa Kazımi üzerinde bu hafta Washington'daki toplantılarda geri çekilme anlaşması sağlaması için baskı kurdu.
Başkan Biden pazartesi günü "savaş misyonunu" yıl sonuna kadar sonlandıracağı sözünü verse de Irak'ta bulunduğuna inanılan 2 bin 500 civarındaki Amerikan askerini azaltmayı planlayıp planlamadığını açıkça belirtmedi.
Yetkililer ABD medya kuruluşlarına yaptığı açıklamada, çekilmenin muhtemelen kağıt üzerinde olacağını ve kuvvetlerin çoğunun eğitim rollerinde yeniden sınıflandırılarak Irak'ta kalacağını ifade etti.
Bununla birlikte, geçmişte ABD karşıtı protesto çağrılarıyla on binlerce kişiyi sokaklara döktüğü görülen etkili Şii din adamı Mukteda es-Sadr, "anlaşmayı somutlaştırmada gösterdiği çabalardan ötürü" Irak Başbakanı'na teşekkür etti.
İran'ın, Irak'taki çıkarlarıyla nispeten yakın ilişki içinde olduğu bilinen Hikmet Hareketi'nin başındaki siyasi lider ve din adamı Ammar el-Hakim de benzer bir mesaj yayımladı.
Hakim, alışılmadık bir şekilde İngilizce attığı tweet'te, Washington'daki müzakere ekibinin "başarıyla taçlandığını" ifade etti.
Parlamentoda milis Hadi el-Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu da geri çekilmeyi "ulusal başarı ve olumlu bir adım" diye nitelendirdi.
Fakat Kataib Hizbullah sözcüsü, The Independent'a yaptığı açıklamada, tam bir geri çekilme olacağına inanmadıklarını, bunun yerine duyurunun, "işgalin sürdürülmesi için aldatıcı bir açıklama" olduğunu söyledi. Sözcü, "Başkan'dan geri çekilmeye dair resmi bir açıklama gelmedi. Aksine, kuvvetlerin karakterinin savaşçıdan danışmanlık yönüne bir değişiklik oldu. Bu, kelimelerin manipülasyonu ve açık bir aldatmacadır. Direniş, gerçek geri çekilmeye kadar tamamen hazır kalacak" dedi. 
Öte yandan Kürt basın kuruluşu Shafaq News, İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü'nün Komutanı İsmail Kaani'nin, siyasi ve silahlı gruplarla geri çekilmeyi görüşmek üzere gizlice Bağdat'a gittiğini kaydetti.
Kaani'nin haziranda Bağdat'ta başka bir gizli toplantı daha gerçekleştirdiği bildirildi.
Duyuru, Biden'ın, 11 Eylül 2001 saldırılarına cevaben ABD'nin savaş başlatmasından neredeyse 20 yıl sonra Afganistan'dan tamamen çekilme kararından hemen sonra geldi. Afganistan ve Irak'taki savaşlar birlikte ABD ordusuna ağır maliyetler getirdi.
Yönetimin, ülkedeki ABD askerlerinin daha çok danışmanlık ve eğitim görevlerinde olduğunu savunmasına rağmen, ABD askerlerinin Irak'taki varlığının sürmesi tansiyonu yükseltiyor.
Geçen ocakta eski ABD Başkanı Donald Trump'ın emriyle, İranlı üst düzey general Kasım Süleymani ve Iraklı milis komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis'in ABD'nin Bağdat Havalimanı'na düzenlediği hava saldırısında suikasta uğramasıyla gerilim patlama noktasına ulaşmıştı.
O zamandan beri, ülkedeki ABD varlığına karşı düzinelerce roket saldırısı düzenlendi.
Kaani'nin, Irak'taki İran bağlantılı bazı grupların anlaşmayla ilgili çekincelerini dile getirmesi üzerine çekilmenin ayrıntılarını tartıştığını bildiriliyor.
İran yanlısı milis grubu Asaib Ahl El-Hak'ın üst düzey yetkilisi Saad el-Saadi, yerel basına verdiği demeçte, "Tam ve gerçek bir geri çekilme yönündeki şartları sağlanırsa direniş grupları askeri operasyonlarına son verecek" ifadelerini kullandı.
Sadi, Shafaq News'le yaptığı röportajda, "Aksi takdirde askeri harekat devam edecek" dedi ve ABD güçlerinin geri çekilmesine fırsat vereceklerini kaydetti.
Independent Türkçe

 

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Son on yılın en büyük ağı: Şin-Bet, Batı Şeria'daki Hamas hücresinin elinde neler buldu?

Geçtiğimiz ocak ayında Batı Şeria'da Filistinli tutukluların İsrail hapishanelerinden salıverilmesini kutlamak için Hamas bayrakları sallayan Filistinliler (Reuters)
Geçtiğimiz ocak ayında Batı Şeria'da Filistinli tutukluların İsrail hapishanelerinden salıverilmesini kutlamak için Hamas bayrakları sallayan Filistinliler (Reuters)
TT
TT

Son on yılın en büyük ağı: Şin-Bet, Batı Şeria'daki Hamas hücresinin elinde neler buldu?

Geçtiğimiz ocak ayında Batı Şeria'da Filistinli tutukluların İsrail hapishanelerinden salıverilmesini kutlamak için Hamas bayrakları sallayan Filistinliler (Reuters)
Geçtiğimiz ocak ayında Batı Şeria'da Filistinli tutukluların İsrail hapishanelerinden salıverilmesini kutlamak için Hamas bayrakları sallayan Filistinliler (Reuters)

İsrail iç güvenlik servisi Şin-Bet (Şabak) Hamas'ın Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil kentinde ‘son on yılda ortaya çıkarılan en büyük ağlardan ve en büyük altyapılarından biri’ olarak nitelendirdiği bir hücre ağını çökerttiğini duyurdu.

Şin-Bet, 3 ay süren büyük bir operasyon sırasında, yakın gelecekte saldırı planları yapan 60'tan fazla Hamas üyesinin tutukladığını ve bu sırada önceki saldırıları gerçekleştirenler veya yardım edenlerin de tutuklandığını açıkladı.

İsrail medyasının büyük ilgiyle aktardığı açıklamaya göre son üç ay içinde Şin-Bet, ordu ve polisle iş birliği içinde yoğun bir günlük faaliyet yürüttü ve bu faaliyetler kapsamında, yakın gelecekte çeşitli saldırılar düzenlemeyi planlayan, El Halil'deki Hamas'ın büyük, karmaşık ve devasa bir altyapısı ortaya çıkarıldı.

Jjj
Şin-Bet tarafından dağıtılan, Batı Şeria'daki Hamas hücresinden ele geçirilen silahların fotoğrafı

Şin-Bet'in soruşturmalarına göre en az 10 hücreden oluşan bu altyapı ağının faaliyetleri kapsamında, Hamas'ın üst düzey yetkilileri, çoğu İsrail hapishanelerinde eski mahkumlar olan, Hamas’ın bölgedeki diğer üyelerini silahlandırmak, eğitmek ve üye olarak hareketin bünyesine katmak için çalıştılar. Şin-Bet’in açıklamasına göre amaçlarıİsrail’deki hedefleri vurmak ve bombalı saldırı düzenlemekti.

İsrail basınına göre tutuklananlar, bu hücrelerin üyelerine askeri eğitim vermek, İsrail’deki hedefleri hakkında istihbarat toplamak, patlayıcı üretmek, bomba paketleri hazırlamak ve Batı Şeria ve İsrail'deki hedeflere karşı saldırı hazırlığı yapmakla suçlanıyorlar.

En az 60 kişinin tutuklandığı konuşuluyor. Şin-Bet'e göre geniş çaplı istihbarata ulaşıldığı ve bu sayede 22 farklı türde silah, 11 el bombası, patlayıcılar ve büyük miktarda mühimmat ele geçirildiği, ayrıca aranan kişilerin saklandığı ve silahların depolandığı bir yer altı sığınağı bulunduğu belirtildi.

Son on yılın en büyük vakası

Soruşturmalar, eski tutukluların önceki yıllarda meydana gelen saldırılara katıldıklarını ortaya çıkardı. Bunlardan biri, 31 Ağustos 2010'da El Halil'deki Bani Naim Kavşağı’nda meydana gelen ve 4 İsraillinin öldürüldüğü silahlı saldırıya katılmıştı. Bir diğeri ise saldırıyı yöneten hücrenin sorumlularından biriydi.

Hhh
Şin-Bet tarafından dağıtılan ve Hamas'ın silahlı eylemlerde kullanmakla suçlandığı El Halil'deki bir yeraltı sığınağının fotoğrafı (Şin-Bet)

Şin-Bet'in üst düzey bir yetkilisi, bunun Batı Şeria'da Şin-Bet tarafından son on yılda engellenen en büyük ve en geniş çaplı olay olduğunu söyledi.

Yetkili, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu altyapının çoğu üyesi daha önce İsrail hapishanelerinde tutuklu bulunmuş ve soruşturma konusunda deneyimli kişiler. Bu altyapının ortaya çıkarılmasının, Hamas'ın İsrail'de bazı ciddi saldır gerçekleştirme niyetini büyük ölçüde engelledi.”

İsrail basını önümüzdeki günlerde şüphelilere karşı ‘terör örgütü liderliği, kasıtlı olarak cinayete teşebbüs ve kasıtlı cinayet işleme’ gibi ağır suçlamalar yöneltileceğini vurguladı.

Batı Şeria'da ayaklanma girişimi

Batı Şeria'da daha öncede Hamas adına çalışan hücreler ortaya çıkarılmıştı. Ancak bu olay, İsrail'in Gazze'de yürüttüğü ve Hamas’ı ortadan kaldırmayı amaçladığı savaşın başlamasının üzerinden yaklaşık iki yıl geçerken Hamas'ın Batı Şeria'da yeniden güçlenmeye çalıştığını ortaya koyuyor.

Hamas, Batı Şeria’da her zaman varlığını sürdürmüş ve birçok iniş çıkış yaşamıştı. Ancak Hamas’ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’e yönelik saldırısının ardından ortaya çıkan mevcut durumdan daha karmaşığı daha önce hiç yaşanmadı.

Jdjj
Batı Şeria'nın El Halil kentinde geçtiğimiz yıl temmuz ayında Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye suikastını kınamak için gösteri düzenleyen Filistinliler (AFP)

Şarku’l Avsat’a konuşan Batı Şeria'daki Hamas kaynaklarından biri, Hamas’ın karmaşık, zor ve benzeri görülmemiş bir durumda olduğunu söyledi. İsrail'in 10 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi, Batı Şeria ve yurtdışında Hamas liderlerini, kaynaklarını ve tabanını takip etmesinin kendilerine büyük zarar verdiğini de sözlerine ekledi.

Kaynak, güvenlik durumunun Gazze Şeridi'nden farklı olarak Batı Şeria'da her zaman karmaşık olduğunu, ancak şu anda daha da karmaşık hale geldiğini, sürekli güvenlik takibinin yapıldığını ve para hareketlerinin izlendiğini, Hamas’ın hareket kabiliyetinin ve paraya ulaşma imkanlarının büyük ölçüde tükendiğini açıkladı. Kaynak, karmaşık ve derin krizler olduğunu ifade etti.

Buna rağmen krizin geçeceğini düşündüğünü belirten kaynak, Hamas’ın kurulduğu günden bu yana güvenlik güçlerinin takibinin, tutuklamaların ve suikastların devam ettiğini kaydetti.

Hamas’ın Batı Şeria'daki varlığı nasıl başladı?

Hamas'ın Batı Şeria'daki varlığı 1987 yılında başladı. Başlangıçta camiler aracılığıyla Filistinlileri kendine çeken faaliyetlerde bulunan Hamas, ardından silahlı saldırılar düzenlemeye ve İsrail askerlerini kaçırmaya çalıştı.

Hamas, İsrail’de gerçekleştirdiği bombalı saldırılarla Batı Şeria'da adından söz ettirmeye başladı. Bu saldırılar, 2000 yılında başlayan İkinci İntifada ile birlikte büyük ölçüde gelişti. Ardından Hamas, 2006 yılında yapılan seçimlere katıldı ve Batı Şeria'dan siyasi liderler seçerek parlamento seçimlerine girdi. O dönemde Fetih Hareketi’ni yenerek siyasi varlığını güçlendirdi.

Filistin’in 2007 yılında bölünmesinden önce Hamas'ın Batı Şeria'daki faaliyetlerinin resmi, açık ve geniş çaplı olduğu söylenebilir. Ancak bölünmeden sonra Hamas’ın Batı Şeria’daki her türlü faaliyeti yasaklandı. Filistin Yönetimi, Hamas üyelerini tutukladı. Hamas’ın silah ve para kaynakları mercek altına alındı. İç savaşta Hamas’ın kurumlarını elinden alan Filistin Yönetimi, onun Batı Şeria'daki gücünü zayıflattı.

Filistinli bir güvenlik kaynağı, Batı Şeria'daki kaosun arkasında her zaman Hamas'ın gündeminin olduğunu ve Filistin Yönetimi'nin ise Hamas’a değil, bu duruma karşı çıktığını söyledi.

Hamas'ın hem 7 Ekim'den önce hem de sonra herhangi bir nedenle silah kullanması yasaklandı. Bu durum Filistin Yönetimi’yle çatışmalara yol açtı. Buna rağmen, 7 Ekim'den sonra bile Hamas hücreleri Batı Şeria'da İsrail hedeflerine karşı eylemlerde bulundu, ancak bu eylemler beklendiği kadar büyük çaplı olmadı.

Batı Şeria’dan bir kaynak, Hamas Hareketi’nin Gazze'deki liderliğinin, dengeleri değiştirebilecek daha büyük bir varlık göstermeye çalıştığını söyledi.

Hamas'ın siyasi ve askeri liderleri, 7 Ekim 2023’teki saldırının ilk anından itibaren Batı Şeria'yı savaşa girmeye çağırmaktan çekinmediler, ancak bu gerçekleşmedi.

Sıra Filistin topraklarına geldiğinde, savaş boyunca İsrail'in en büyük endişesi tırmanan gerginlikti. Şin-Bet, üçüncü bir intifadanın patlak vermesi olasılığına ve Hamas'ın uyuyan hücrelerinin harekete geçebileceğine karşı defalarca kez uyardı.

Şin-Bet, 2024 yılında Batı Şeria'da 689 silahlı saldırı, 326 bombalı saldırı, 13 bıçaklı saldırı, 9 araçla ezme saldırısı, 2 intihar saldırısı ve 1 kaçırma vakası olmak üzere bin 40 adet ‘büyük terör eylemini’ engellediğini açıkladı.