عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

ABD raporu: Beyrut Limanı’nda amonyum sevkiyatının sadece yüzde 20'si patladı

Kalan miktarın nereye gittiği belli değil. Lübnanlı yetkililer ise çalındığını iddia ediyor

4 Ağustos'ta Beyrut Limanı’ndaki patlamanın yaşandığı yerden yükselen dumanlar (Reuters)
4 Ağustos'ta Beyrut Limanı’ndaki patlamanın yaşandığı yerden yükselen dumanlar (Reuters)
    Beyrut/Şarku’l Avsat
TT
TT

ABD raporu: Beyrut Limanı’nda amonyum sevkiyatının sadece yüzde 20'si patladı

4 Ağustos'ta Beyrut Limanı’ndaki patlamanın yaşandığı yerden yükselen dumanlar (Reuters)
4 Ağustos'ta Beyrut Limanı’ndaki patlamanın yaşandığı yerden yükselen dumanlar (Reuters)

ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI), 4 Ağustos'ta Beyrut Limanı’nda patlayan amonyum nitrat miktarının 2013 yılında boşaltılan toplam sevkiyatın sadece yüzde 20’si kadar olduğunu ortaya koydu. Bu da patlamadan önce sevkiyatın büyük bir kısmının kaybolduğuna ilişkin şüpheleri artırıyor.
7 Ekim’de tamamlanan ve bu hafta ortaya çıkan rapor “olay günü yalnızca 552 ton amonyum nitratın patladığını” tahmin ediyor. Bu da “2013 yılında Rusya’dan kiralanmış bir gemi ile limana getirilen 2754 ton değerindeki asıl sevkiyattan oldukça az bir miktara” tekabül ediyor.
Amonyum nitrat sevkiyatı Rusya'dan kiralanan bir kargo gemisi ile Gürcistan'dan Mozambik'e yapıldığı sırada geminin kaptanı, Beyrut'ta durmaları ve ek bir kargo yüklemesi yapmaları için bir talimat aldığını söyledi. Ancak seyahat rotasında böyle bir şey yoktu. Gemi, 2013 yılının Kasım ayında Beyrut'a ulaştı ve patlama olana kadar da hiçbir şekilde buradan ayrılmadı. Zira liman ücretlerinin ödenmemesi ve gemideki kusurlar nedeniyle uzun süreli yasal bir anlaşmazlık içine düştü.
FBI’ın raporunda, patlayan miktar ile limana gelen miktar arasındaki bu tutarsızlığa ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı. Aynı zamanda sevkiyatın geri kalanının nereye gittiği de belirtilmedi. Reuters haber ajansına göre FBI Sözcüsü Beyrut Limanı’ndan çıkarılan miktarın nereye gittiğine dair yorum yapmasına yönelik talebe bu konuyu Lübnan makamlarına havale ederek karşılık verdi.
Lübnan'ın talebi üzerine FBI’dan müfettişler patlamanın ardından Beyrut'a gelmişlerdi. FBI raporundan ve bulgularından haberdar olan Lübnanlı üst düzey bir yetkili, Lübnanlı yetkililerin patlamaya yol açan malzeme miktarı konusunda FBI ile aynı fikirde olduğunu söyledi. Lübnan'daki birçok yetkili, daha önce yapılan özel toplantılarda sevkiyatın çoğunun çalındığını düşündüklerini söylemişti.
Lübnanlı üst düzey yetkili, patlayan miktarın orijinal sevkiyat miktarından az olmasının sebebi hakkında kesin bir sonuca varılmadığını söyledi. Yetkiliye göre teorilerden biri, sevkiyatın bir kısmının çalındığı yönünde. İkinci teori ise sevkiyatın sadece bir kısmının patlayıp geri kalanının denize savrulması üzerinde duruyor.
Eski Lübnan Başbakanı Saad el-Hariri geçen yıl verdiği bir televizyon röportajında, İç Güvenlik Güçleri’ne bağlı Bilgi Şubesi’nin geçtiğimiz yıllarda Suriye'ye gitmekte olan yaklaşık 80 adet nitrat ​​ve patlayıcı sevkiyatını durdurduğunu söylemişti.
FBI raporu “12 numaralı depoda patlayan amonyum nitrat miktarının yaklaşık 552 ton olduğunun tahmin edildiğini” bildirdi.
Söz konusu raporda deponun, bir tonluk torbalarda saklanan 2 bin 754 tonluk sevkiyatı barındıracak kadar büyük olduğu, ancak “patlama anında hepsinin orada bulunmasının mantıklı olmadığı” ifade edildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

SOHR: Belge, Esed ailesinin Moskova'ya yüz milyonlarca dolar aktardığını ortaya koyuyor

Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
TT
TT

SOHR: Belge, Esed ailesinin Moskova'ya yüz milyonlarca dolar aktardığını ortaya koyuyor

Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) eski Suriye rejiminin karıştığı en gizemli ve yasadışı mali transferlerden birinde, Suriye Havayolları aracılığıyla Moskova'ya büyük miktarlarda para kaçırıldığını ve bu fonların çoğunlukla Captagon üretimi ve ticaretine yapılan yatırımların sonucu olduğunu ortaya koyan gizli bir belgeye ulaştı.

SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada bu paraların kaçırıldığı son uçuşun, Suriye’nin devrik lideri Beşşar Esed'in geçtiğimiz aralık ayında Moskova'ya kaçmasından sadece 4 gün önce gerçekleştiğini söyledi.

efrgthy5
Suriye Havayolları’na ait bir uçak (Arşiv)

Suriye Havayolları'nın 2020 yılı sonlarından 2024 yılı ortalarına kadar Moskova'ya haftada bir uçuş gerçekleştirdiği belirtilen belgeye göre özellikle Vnukovo Havaalanı'na yapılan her uçuşta, ortalama değeri 20 milyon dolar olan para dolu çantalar taşındı.

SOHR'un Suriye Havayolları ve Şam Uluslararası Havalimanı güvenliğine yakın kaynaklardan elde ettiği sızdırılmış gizli belgeye göre bu paralar, Hava Kuvvetleri İstihbaratının doğrudan gözetimi altında ve son derece gizli bir operasyonla taşındı.

Son derece ayrıntılı olan belgeye göre nakit paranın bulunduğu çantalar, doğrudan Suriye Merkez Bankası'ndan korumalı bir araçla havaalanına götürülüyor ve uçağa aktarılıyordu.

devfgrth
Aralık ayında Şam'da yakılan Captagon ve uyuşturucu madde yığınlarının yanında duran yeni Suriye Yönetimi'ne bağlı bir güvenlik görevlisi (AP)

SOHR’a göre belgede bu çantaların sıkı güvenlik önlemleri altında yolcuların bagajlarından ayrı olarak uçağın kargo bölümüne yüklendiği belirtiliyor. Belgeye göre operasyonun gizliliği için çantaların diğer tüm gönderilerden önce yüklenmesi gerekiyordu. Ne personelin ne de yolcuların çantalarda ne olduğuyla ilgili bilgi almasına izin verildi. Herkes çantalarda ne olduğuyla ve nereye gittiği ile ilgili müdahale etmemesi veya bunları sormaması konusunda uyarıldı.

Sızdırılan belgede, gizli ibareli resmi bir defter ve para transferi sürecine ilişkin kesin detaylar yer aldı. Bu detaylara, Moskova'da bu paraların transferini gerçekleştiren bankanın adresi, çantaların sayısı, ağırlıkları, uçuş tarihi, transfer edilen miktar ve her bir işlemle ilgili tüm ayrıntılar da dahil. Genellikle Suriye Havayolları Genel Müdürüne hitaben bir mektup yazılıyor ve ondan paranın herhangi bir engelle karşılaşmadan yüklenmesini kolaylaştırması isteniyordu. Mektup sadece ona hitaben yazılmıştı ve başka kimsenin görmesine izin verilmiyordu.

SOHR'un güvenilir kaynakları, eski Suriye rejiminin çeşitli faaliyetlerini finanse etmek için kullandığı gizli mali operasyonlar ağını ortaya koyan belgenin orijinal olduğunu, ancak havayolunun hiçbir çalışanının ya da yolcusunun bu şüpheli operasyonlar hakkında hiçbir şey bilmediklerini doğruladılar.

xscvfgt
Rıfat Esed ve ailesine ait Lazkiye sahilindeki Afamia Evleri (projenin internet sitesi)

Şarku’l Avsat’a konuşan SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, sızdırılan belgenin eski Suriye rejiminin yasadışı operasyonlara ne kadar derin bir şekilde dahil olduğunu ortaya koyduğunu ve bu alanda yapılacak daha fazla araştırma, Suriye'den Rusya'ya ve diğer ülkelere resmi bir kılıfla ve herhangi bir izleme ya da takip olmaksızın büyük miktarlarda paranın aktarıldığı geniş bir gizli finansal faaliyet ağının ortaya çıkarılmasına yol açabileceğini söyledi. Devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed ve kardeşi tarafından temsil edilen rejim, Captagon'u üreterek, tanıtarak ve Suriye sahilindeki Afamia Evleri’nin yakınlarında bulunan küçük bir liman da dahil olmak üzere birçok yolla yurt dışına ihraç ederek, uyuşturucuya yatırım yapma sürecine öncülük ediyordu. Eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in kardeşi Rıfat Esed'e ait olan bu küçük limandan kaçakçılar aracılığıyla İtalya limanlarına gönderilen Captagon, rejimin işbirlikçileri tarafından dünyanın geri kalanına satılıyordu.

scdvfgb
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)

Esed rejiminin Rusya'daki Faaliyetlerini ve oradaki yatırımlarını takip eden Suriyeli bir kaynak, belgenin içeriğinin bilindiğini, ancak resmî belgenin ilk kez ortaya çıkmış olabileceğini söyledi. Medya, özellikle de Batı medyası daha önce rejimin para kaçırdığından bahsetmişti. Bu haberler çerçevesinde başta Mudalal Huri gibi rejim yanlısı iş adamları olmak üzere rejime sadık bazı isimler uluslararası yaptırım listesine alındı.

Adının açıklanmaması şartıyla konuşan kaynak, para transferlerinin gerçekten de Suriye Havayolları tarafından Vnukovo Havaalanı’na yapıldığını, onlarca transfer gerçekleştiğini ve her uçuşta dolar ve euro bazında sabit dövizlerle dolu çantaların taşındığını belirtti.

Euroların özellikle 500'lük banknotlar halinde olduğunu söyleyen kaynak, çantaların bu havaalanından doğrudan rejimin Moskova'daki büyükelçiliğine aktarıldığını ve oradan da rejime bağlı iş adamlarına dağıtıldığını belirtti. Kaynağa göre onlar da bu parayı bankalara yatırıp mülk ve dükkân satın aldılar. Bu parayla Rusya ve Belarus'ta şirketler kurulduğunu belirten kaynak, tüm sevkiyatların Moskova'nın en lüks oteli olan ve Stalin döneminden kalma büyük, güzel ve tarihi bir otel olan Ukraina Otel’de bir kat kiralayan Beşşar Esed'in dayısı Muhammed Mahluf tarafından denetlendiğini vurguladı. Kaynağa göre eşi ve yanında çalışanlarla birlikte etrafı güvenlik korumasıyla çevrili olan Mahluf neredeyse sürekli olarak Moskova'da ikamet ediyor ve rejimin mali işlerini buradan takip ediyor.

vfgthy
Esed ailesine ait lüks konutların ve şirketlerin bulunduğu devasa bir semt Moscow-City (Arşiv – İnternet siteleri)

Moscow-City’de (Moskova Uluslararası İş Merkezi) pahalı binalardan ve gökdelenlerden 20'den fazla dairenin satın alındığını söyleyen kaynak, “Bu daireler Muhammed Mahluf'un oğulları Hafız, Ehab ve diğerlerinin yanı sıra Esed ailesine ve eşlerine ait. Rusya'da yaşayan bizler bu bilgileri biliyorduk. Bunlar bize, bunları bilen ve bu bilgilerle bir şekilde teması olan görgü tanıkları tarafından aktarıldı” diye konuştu.