İsrail, İran'ı petrol tankerine saldırmakla suçladı

Saldırının insansız hava aracıyla gerçekleştirildiği bildirildi.

Saldırıya uğrayan petrol tankeri Mercer Street. (AP)
Saldırıya uğrayan petrol tankeri Mercer Street. (AP)
TT

İsrail, İran'ı petrol tankerine saldırmakla suçladı

Saldırıya uğrayan petrol tankeri Mercer Street. (AP)
Saldırıya uğrayan petrol tankeri Mercer Street. (AP)

İsrailli Zodiac Maritime Denizcilik Şirketi tarafından dün yapılan açıklamada, şirket tarafından işletilen bir tankerin perşembe akşamı Umman açıklarında, Arap Denizi'nde saldırıya uğradığı bildirildi. Saldırıda mürettebattan İngiliz ve Romanya uyruklu iki kişinin yaşamını yitirdiği bilgisi paylaşıldı. İsrailli iş insanı Eyal Ofer'in sahibi olduğu İngiltere merkezli şirket, Japonya'ya ait olan Liberya bayraklı Mercer Street adlı petrol tankerini işletiyor.
Şirketin internet sitesinden yapılan açıklamada saldırıya ilişkin soruşturmaların devam ettiği ve bunun bir korsanlık eylemi olabileceği belirtildi. Ancak deniz güvenliği hakkında bilgi sağlayan İngiltere ordusuna bağlı Birleşik Krallık Deniz Ticareti Operasyonları Kuruluşu (UKMTO) tarafından yapılan açıklamada, olayda korsanlık şüphesinin olmadığı vurgulandı. İsrail’in Kanal 13 televizyonunun dünkü haberine göre, kimliği açıklanmayan üst düzey bir yetkili, İran’ı saldırıdan sorumlu tutarak Umman açıklarındaki petrol tankerine yönelik eylemin insansız hava aracıyla gerçekleştirildiğini söyledi. Yetkili "Bu Tahran'ın gerçekleştirdiği bir terör eylemidir” ifadesini kullandı.
UKMTO, bölgesel arama ve kurtarma yetkililerinin ve koalisyon güçlerinin tankere yardım etmek için görevlendirildiği bilgisini aldığını bildirdi. Refinitiv Şirketi'nin gemi hareketleri takip hizmetinden alınan verilere göre Mercer Street petrol tankeri Tanzanya'daki Darüsselam Limanı’ndan Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki (BAE) Füceyre Limanı’na gidiyordu.
ABD'li bir askeri yetkili, kargo yüklü olmayan geminin insansız hava aracıyla saldırıya uğradığının tahmin edildiğini belirtirken İngiltere Savunma Bakanlığı Sözcüsü bölgedeki ofisinin şu an soruşturmaya devam ettiğini kaydetti.
İran merkezli Al-Alam televizyonunun konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklara dayandırdığı habere göre tankere yapılan saldırı, İsrail'in geçen hafta Suriye'nin Kusayr ilçesindeki el-Debaa Havaalanı'na yönelik saldırısına karşılık olarak geldi. İsrail, el-Debaa Havaalanı'na hava saldırısı düzenleyerek ölümlere ve yaralanmalara neden olmuştu.
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid konuya ilişkin yaptığı açıklamada, İngiltere Dışişleri Bakanı'na saldırıya sert karşılık verilmesi çağrısında bulundu. İsrail’in Ynet haber sitesi, İsrail'de devam eden değerlendirmelere göre gemiye birkaç saat arayla iki saldırı düzenlendiğini, ilkinin hasara yol açmadığını ancak ikincisinde komuta ve kontrol odasının vurulduğunu ve iki kişinin yaşamını yitirdiğini bildirdi. İsrailli bir yetkiliye göre öldürülen Romanya vatandaşı geminin kaptanı, İngiliz de güvenlik görevlisiydi.
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz dün akşam, saldırıyla ilgili acil güvenlik görüşmeleri gerçekleştirdi.
Deniz güvenliği danışmanlığı şirketi Dryad Global analistleri bunun İsrail'e bağlı bir gemiye yapılan beşinci saldırı olarak kabul edildiğini ve iki ülke arasındaki gölge savaşında yeni bir ‘misillemelere’ işaret ettiğini belirttiler. 
UKMTO, saldırının gerçekleştiği sırada geminin Umman'ın Dukum Limanı’nın yaklaşık 152 mil (280 km) kuzeydoğusunda olduğu bilgisini paylaştı. UKMTO, geminin türü veya yükü hakkında başka ayrıntı vermezken Zodiac Maritime Denizcilik Şirketi tankerin şu an mürettebatın kontrolü altında seyrettiğini ve ABD Donanması eşliğinde güvenli bir yere doğru ilerlediğini bildirdi.
İsrailli Ofer ailesine ait olan şirketin internet sitesinden yapılan açıklamada olayın detaylarının halen açıklığa kavuşturulmadığı ve soruşturmanın sürdüğü belirtildi. “UKMTO ve diğer ilgili makamlarla yakın bir şekilde çalışmaya devam ediyoruz" ifadeleri kullanılan açıklamada ölen iki kişi dışında mürettebatın sağlığının iyi olduğu kaydedildi.
Körfez bölgesindeki tansiyon, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 2015 yılında İran ile büyük güçler arasında imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından 2018'de İran'a yeniden yaptırımlar uygulamaya başlamasıyla yükseldi. Washington, Mayıs 2019'da iki Suudi petrol tankeri de dahil olmak üzere Körfez sularındaki dört saldırıdan İran’ı suçladı. Ancak İran suçlamaları reddetti. İran ve İsrail, geçtiğimiz aylarda birbirlerini iki ülkeye ait gemilere saldırmakla suçladılar.



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times