İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik kısıtlamaları hafifletiyor

İsrail’de Gazze Şeridi’nin güvenlik durumunu değerlendirmek için yapılan bir oturumun ardından, cuma sabahı itibariyle bölgede kısıtlamaları gevşetme kararı alındı. Karar kapsamında Gazze Şeridi açıklarında izin verilen balıkçılık bölgesinin 6 deniz milinden 12 mile genişletilmesi de alındı. Söz konusu gelişme, Gazze Şeridi'den fırlatılan yanan balonlara cevap olarak bölgenin bombalanmasının ardından geldi.

İsrail Güvenlik Bakanlığı’na bağlı, Filistin Topraklarında Hükümet Faaliyetlerinin Koordinasyonu Merkezi’nden yapılan açıklamada, “Güvenlik durumuna bağlı olarak, Gazze Şeridi'ndeki balıkçılık bölgesi cuma sabahından başlayarak mevcut 6 deniz miline ilaveten 6 deniz mili  daha genişletilecek” denildi.

Açıklamada ayrıca pazar gününden itibaren Gazze'de uluslararası toplum tarafından yürütülen gıda, su, ilaç ve balıkçılık alanlarındaki projeler için ekipman ve mal ithalatının yanı sıra İsrail'den Gazze Şeridi'ne elektrik ve tarım araçlarının getirilmesi mümkün olacak. Metalik atıkları Gazze Şeridi’nden İsrail'e ihraç etmek de mümkün olacak.

Kısıtlamaların gevşetilmesi ayrıca geçen mayıs ayında patlak veren çatışmadan bu yana Erez Geçidi'nde bırakılan 29 özel aracın Gazze Şeridi’ne girişi de kapsıyor.

İsrail'in Arapça yayın yapan “Kan” kanalı, Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden Allenby Köprüsü geçişini kullanarak geçişine de onaylanmış standartlara uygun olarak izin verilmesine karar verildiğini aktardı.

İsrail, kısıtlamaların gevşetilmesine dair uygulamaları, birkaç gün önce Hamas'ın Gazze Şeridi'nden İsrail yerleşimlerine doğru yangın çıkaran balonlar fırlatması nedeniyle durdurmuş, sonra yeniden yürürlüğe koydu. İsrail, balon saldırılarının hemen ardından, pazar günü Gazze'ye hava saldırıları düzenleyerek karşılık verdi. Diğer yaptırımların yanı sıra balıkçılık alanı da daralttı. İsrail, Hamas'ın yangın çıkaran balonlar fırlatarak İsrail hükümetini Katar hibe fonlarının Gazze Şeridi’ne girmesine izin vermeye zorlamak için daha fazla baskı yapmak istediğine inanıyor. Ancak İsrail baskılara boyun eğmek yerine yeni bir denklem dayatarak baskıyı hafifletti. Tel Aviv, Gazze Şeridi'ndeki balıkçılara denizi açmanın veya kapatmanın iki taraf arasındaki gerilimin düzeyine bağlı olduğunu duyurdu.

İsrail'den yapılan açıklamada söz konusu yeni konjonktürün bölgedeki güvenlik durumunun istikrarına bağlı olduğu vurgulandı.

İsrail Başbakanı Naftali Bennett perşembe günü yaptığı açıklamada Tel Aviv'in Gazze Şeridi'nden İsrail topraklarına fırlatılan herhangi bir yangın balonuna yanıt vermeye devam edeceği tehdidinde bulundu.

Bennett, Gazze sınırındaki yerleşim konseylerinin başkanlarıyla yaptığı görüşmede şu ifadeleri kullandı:

“Şahsım ve İsrail adına büyük önem taşıyorsunuz. Gazze'nin çevresine ve güneydeki kasabalara mümkün olduğunca fazla güvence ve uzun vadeli sakinlik sağlamak için çalışıyoruz. Elimizde iyi fırsatlar var. Burada kalıp yurdumuzu koruduğunuz için teşekkür ederim.”

Bennett, Gazze Şeridi'ne mümkün olduğu kadar çok insani yardım sağlanmasını desteklediğini ancak her şeyi bir anda durdurabileceğini ve Filistinli grupların bunun bilincinde hareket etmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.

Bennett, İsrail'in bir yandan hiziplere saldırmaya, diğer yandan da Gazze'yi geliştirmeye devam edeceğini açıkça belirtti. Bennett'in Gazze Şeridi'ne bitişik yerleşimleri ziyareti, başbakan seviyesinde bölgeye yapılan ilk temas olarak kayıtlara geçti. 

Katar elçisi Muhammed el-Emadi, İsrail'in yeni uygulamalarıyla eş zamanlı olarak Hamas'a bir mesaj göndererek yangın çıkaran balonların fırlatılmasının Katar'ın Gazze Şeridi'ne verdiği hibenin yenilenmesini tehdit ettiğini bildirdi. Hibenin geçişini hızlandırmak için tam bir ateşkese ihtiyaçları olduğunu aktardı. Katar’ın bu yönelimi nedeniyle Hamas yanan balon eylemlerini bıraktı. Yapılan değerlendirmeler Tel Aviv’in İsrailli mahkumlar ve Batı Şeria'daki kayıp kişilerle ilgili bir anlaşma olmaksızın Gazze Şeridi'ndeki sükunetin karşı karşıya kaldığı zorlukların gölgesinde Katar hibesinin Gazze Şeridi’ne gelmesinin ancak geçici bir çözüm olacağı yönünde. İsrail, ateşkes müzakerelerinde ilerleme sağlanması için Gazze Şeridi'ndeki askerlerinin iade edilmesini şart koşmuştu. Aynı şekilde Gazze'nin yeniden inşası için de aynı şartı öne sürmüştü. Ancak Hamas bunu reddetmiş ve iki başlıkta ayrı ayrı görüşmeler yürütmeye hazır olduğunu duyurmuştu. Ateşkes ve askerin iadesi konularının birbirinden ayrı konular olduğunu ve birlikte değerlendirilemeyeceğini bildirmişti.

Mısır, bu tür bir uzlaşının kapsamlı bir ateşkes anlaşmasını ileriye taşıyacağı görüşünde. Bu nedenle takas anlaşmasının uygulanması için baskı yapıyor.

Gazze Şeridi'nde dört İsrailli esir bulunuyor. 2014 yazında çıkan savaşta Hamas tarafından esir alınan askerler Shaul Aron ve Hadar Goldin (İsrail bu iki ismin öldürüldüğünü iddia ediyor. Hamas ise durumları hakkında bilgi vermiyor), Abraham Mengistu ve Hişam Bedevi el-Seyyid. Mengistu ve Hişam Bedevi İsrail vatandaşlığına sahipken Mengistu, Etiyopya, Hişam Bedevi ise Arap asıllı. Söz konusu kimeler, Gazze savaşından sonra farklı zamanlarda kendi istekleriyle Gazze Şeridi’ne girdiler.

Buna karşılık, İsrail hapishanelerinde 5 binin üzerinde Filistinli mahkum bulunuyor.