CDC uyardı: Delta varyantı, su çiçeği kadar kolay yayılıyor

Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)
Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)
TT

CDC uyardı: Delta varyantı, su çiçeği kadar kolay yayılıyor

Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)
Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)

ABD’nin geneline yayılan koronavirüsün ‘delta’ varyantının, daha ciddi bir hastalığa neden olduğu görülüyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nden (CDC) yayınlana bir belgeye göre bu varyant, su çiçeği kadar kolay yayılıyor.
Belge, tam aşılı kişilerin delta varyantını aşısız kişilerle aynı oranda yayabileceğini ortaya koydu. CDC Direktörü Rochelle Walensky, ilk olarak Washington Post tarafından yayınlanan belgenin doğruluğunu onayladı.
CNN’e konuşan Walensky, “Kızamık ve su çiçeği gibi bildiğimiz en bulaşıcı hastalıklardan biri olduğu için insanların sorunun ciddiyetini anlamaları gerektiği kanaatindeyim” dedi.
CDC’nin, yakın zamanda Walensky’nin tam olarak aşılanmış kişiler için rehberliği değiştirme konusundaki tartışmalı kararını destekleyecek veriler yayınlaması bekleniyor.
Yetkili, geçtiğimiz Salı günü CDC’nin ‘aşıları tam olan kişilerin virüsün bulaşma oranının yüksek olduğu kapalı mekanlarda maske takmalarını tavsiye ettiğini’ bildirdi.
Ayrıca Walensky, okullardaki herkesin (öğrenciler, personel ve ziyaretçiler) her zaman maske takması gerektiğini vurguladı.
Rochelle Walensky, CNN’e yaptığı açıklamada “Bu durumu kontrol etmek için ihtiyaç duyduğumuz önlemler radikal ve serttir” diyerek, raporda yer alan verilerin kendisini şaşırtmadığını ifade etti.
CDC belgeleri, delta varyantının su çiçeği gibi bulaştığını ve enfekte olan her kişinin ortalama olarak sekiz veya dokuz kişiyi enfekte ettiğini gösteriyor. Önceki bulaşma oranı soğuk algınlığına benzerdi ve enfekte olan her kişi virüsü ortalama olarak iki kişiye bulaştırıyordu.
Aşılı insanların yine de enfekte olması halinde vücutları, aşısız insanlarla aynı miktarda virüs taşıyor. Bu da başkalarına virüs bulaştırma olasılıklarının aşısız insanlar kadar olduğu anlamına geliyor.
Belgeleri inceleyen Emory Aşı Merkezi’nden Dr. Walter Orenstein, “Sonuç olarak, diğer değişkenlerin aksine, aşılanmış ve enfekte olmuş kişiler, virüsü aşılanmamış ve aynı zamanda enfekte olmuş kişilere benzer seviyelerde bulaştırabilir” dedi. Ancak belge, aşılanmış kişilerin daha güvenli olduğunu belirtiyor.
Belge, aşıların ciddi hastalıkların yüzde 90’ından fazlasını önlediğini belirtiyor. Ancak enfeksiyon veya bulaşmayı önlemede daha az etkili olabilirler. Bu, aşıya rağmen virüsün topluma daha fazla nüfuz etmesi ve daha fazla yayılması anlamına geliyor.
Aynı şekilde aşıların ciddi hastalık veya ölüm riskini on kat, enfeksiyon riskini üç kat azalttığı ortaya kondu.
Belge ayrıca, delta varyantının daha şiddetli hastalığa neden olduğunu gösteren üç rapora da atıfta bulunuyor.
CDC belgesi, ‘savaşın değiştiğini kabul etmeyi’ önerirken, aşı olmayı ve maske takmayı tavsiye ediyor.



Filistinli aşiret liderlerinden El Halil Emirliği planı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)
TT

Filistinli aşiret liderlerinden El Halil Emirliği planı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)

Batı Şeria'daki Filistinli aşiret liderleri İsrail'le çatışmaları sonlandırmak için "alternatif barış planı" sundu. 

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'nın en büyük şehri El Halil'deki şeyhler, Filistin Ulusal Yönetimi'nden ayrılarak İsrail devletini tanımayı ve İbrahim Anlaşmaları'na katılmayı öneriyor.

El Halil'in en güçlü aşiret liderlerinden Şeyh el-Caabari'nin de aralarında bulunduğu 4 Filistinli şeyh, İsrail'le tam işbirliği isteyen bir mektuba imza attı. Mektupta, Batı Şeria'da Filistin Ulusal Yönetimi'nden bağımsız bir "El Halil Emirliği" kurulması teklif ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, bölgedeki Arapların lideri olarak bu "emirliği" tanıması ve Batı Şeria'daki işgalini sonlandırması isteniyor. 

Ayrıca uzun vadede 50 bin Filistinliye İsrail'de çalışma izni sağlanması talep ediliyor.

Batı Şeria'da 204 bin kişiyi temsil eden 8 şeyh ve 350 bin kişiyi temsil eden 13 şeyh de plana destek veriyor. Filistinli aşiret liderleri, bölgede Filistin Ulusal Yönetimi'nin iktidarına son verileceğini de ileri sürüyor.

Şeyhler, Oslo Anlaşmaları'nın geçersiz kılınması gerektiğini savunuyor. Dönemin İsrail Başbakanı İzak Rabin ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat arasında 1993'te imzalanan ilk anlaşma, 1999'a kadar bağımsız Filistin Devleti'nin kurulmasını öngörüyordu. 

sdfrgty
48 yaşındaki Şeyh Caabari, Filistin Ulusal Yönetimi'nden ayrılma teklifinin mimarı (Caabari/WSJ)

İkincisi 1995'te imzalanan anlaşma kapsamındaysa işgal atındaki Batı Şeria A, B ve C bölgelerine ayrılmıştı. Batı Şeria'nın yüzde 18'ini kapsayan "A bölgesi"nin yönetimi idari ve güvenlik olarak Filistin'e, yüzde 21'lik "B bölgesi"nin idari yönetimi Filistin'e, güvenliği ise İsrail'e devredilirken, yüzde 61'ini kapsayan "C bölgesi"nin idare ve güvenliği İsrail'e bırakılmıştı.

Caabari, iki devletli çözümün özellikle Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı'yla başlayan savaşın ardından imkansız hale geldiğini iddia ederek, Wall Street Journal'a (WSJ) şunları söylüyor: 

Filistin devleti kurulmayacak, 1000 yıl geçse de kurulamayacak. 7 Ekim'den sonra İsrail bunu kabul etmeyecek.

Mektubun gönderildiği İsrail Ekonomi Bakanı Nir Barkat bu süreci destekliyor. WSJ'nin aktardığına göre şubattan bu yana Barkat ve Filistinli aşiret liderleri arasında pek çok görüşme düzenlendi. 

Diğer yandan İsrail'in iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet ve İsrail Savunma Kuvvetleri'nden (IDF) bazı kesimlerin teklife temkinli yaklaştığı aktarılıyor. Emekli Tümgeneral Gadi Şamni, "Her biri silahlı, onlarca farklı aileyle nasıl başa çıkacaksınız? Bu bir kaos ve felaket yaratır" diyor. 

Tel Aviv Üniversitesi'nde Filistinli aşiretler üzerine çalışma yapan Harel Chorev de teklifin uygulanabilir olmadığını belirterek, bunun "Filistin Yönetimi'ni düşman olarak gören bazı radikal sağcı İsraillilerin fantezisinden ibaret olduğunu" söylüyor.

Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde, Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de Gazze'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

Independent Türkçe, Jewish Telegraphic Agency, Times of Israel, Wall Street Journal