CDC uyardı: Delta varyantı, su çiçeği kadar kolay yayılıyor

Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)
Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)
TT

CDC uyardı: Delta varyantı, su çiçeği kadar kolay yayılıyor

Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)
Massachusetts'te maske takan insanlar (Reuters)

ABD’nin geneline yayılan koronavirüsün ‘delta’ varyantının, daha ciddi bir hastalığa neden olduğu görülüyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nden (CDC) yayınlana bir belgeye göre bu varyant, su çiçeği kadar kolay yayılıyor.
Belge, tam aşılı kişilerin delta varyantını aşısız kişilerle aynı oranda yayabileceğini ortaya koydu. CDC Direktörü Rochelle Walensky, ilk olarak Washington Post tarafından yayınlanan belgenin doğruluğunu onayladı.
CNN’e konuşan Walensky, “Kızamık ve su çiçeği gibi bildiğimiz en bulaşıcı hastalıklardan biri olduğu için insanların sorunun ciddiyetini anlamaları gerektiği kanaatindeyim” dedi.
CDC’nin, yakın zamanda Walensky’nin tam olarak aşılanmış kişiler için rehberliği değiştirme konusundaki tartışmalı kararını destekleyecek veriler yayınlaması bekleniyor.
Yetkili, geçtiğimiz Salı günü CDC’nin ‘aşıları tam olan kişilerin virüsün bulaşma oranının yüksek olduğu kapalı mekanlarda maske takmalarını tavsiye ettiğini’ bildirdi.
Ayrıca Walensky, okullardaki herkesin (öğrenciler, personel ve ziyaretçiler) her zaman maske takması gerektiğini vurguladı.
Rochelle Walensky, CNN’e yaptığı açıklamada “Bu durumu kontrol etmek için ihtiyaç duyduğumuz önlemler radikal ve serttir” diyerek, raporda yer alan verilerin kendisini şaşırtmadığını ifade etti.
CDC belgeleri, delta varyantının su çiçeği gibi bulaştığını ve enfekte olan her kişinin ortalama olarak sekiz veya dokuz kişiyi enfekte ettiğini gösteriyor. Önceki bulaşma oranı soğuk algınlığına benzerdi ve enfekte olan her kişi virüsü ortalama olarak iki kişiye bulaştırıyordu.
Aşılı insanların yine de enfekte olması halinde vücutları, aşısız insanlarla aynı miktarda virüs taşıyor. Bu da başkalarına virüs bulaştırma olasılıklarının aşısız insanlar kadar olduğu anlamına geliyor.
Belgeleri inceleyen Emory Aşı Merkezi’nden Dr. Walter Orenstein, “Sonuç olarak, diğer değişkenlerin aksine, aşılanmış ve enfekte olmuş kişiler, virüsü aşılanmamış ve aynı zamanda enfekte olmuş kişilere benzer seviyelerde bulaştırabilir” dedi. Ancak belge, aşılanmış kişilerin daha güvenli olduğunu belirtiyor.
Belge, aşıların ciddi hastalıkların yüzde 90’ından fazlasını önlediğini belirtiyor. Ancak enfeksiyon veya bulaşmayı önlemede daha az etkili olabilirler. Bu, aşıya rağmen virüsün topluma daha fazla nüfuz etmesi ve daha fazla yayılması anlamına geliyor.
Aynı şekilde aşıların ciddi hastalık veya ölüm riskini on kat, enfeksiyon riskini üç kat azalttığı ortaya kondu.
Belge ayrıca, delta varyantının daha şiddetli hastalığa neden olduğunu gösteren üç rapora da atıfta bulunuyor.
CDC belgesi, ‘savaşın değiştiğini kabul etmeyi’ önerirken, aşı olmayı ve maske takmayı tavsiye ediyor.



ABD'li gençlerin neredeyse üçte birinde prediyabet var

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
TT

ABD'li gençlerin neredeyse üçte birinde prediyabet var

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yeni verilerine göre, ABD'li ergenlerin neredeyse üçte biri prediyabetten muzdarip.

Yapılan sayım, 2023'te 12 ila 17 yaşındaki tahmini 8,4 milyon ergenin (ya da yüzde 32,7'sinin) bu kategoriye girdiğini ortaya koydu.

Kurumun diyabetin önlenmesinden sorumlu üst düzey yetkilisi Dr. Christopher Holliday, ABC News'e yaptığı açıklamada bu endişe verici sonuçların "uyandırma çağrısı" olduğunu söyledi. Holliday, tip 2 diyabet riskinin gençlerin sağlığına yönelik "ciddi bir tehdit" oluşturduğunu belirtti.

Prediyabette kişinin kan şekeri seviyeleri normalin üzerinde olsa da tip 2 diyabet teşhisi için yeterince yüksek değildir. Prediyabetten muzdarip olmak, tip 2 diyabetin yanı sıra kalp hastalığı ve felç riskini de artırıyor. Diyabet, ABD'de önde gelen 7. ölüm nedeni.

Tip 2 diyabet, vücudun kan şekeri seviyelerini düzenlemesini ve yiyecekleri enerjiye dönüştürmesini sağlayan hayati öneme sahip insülin hormonunu kullanamadığı zaman ortaya çıkan kronik bir rahatsızlık. Yale Medicine'a göre insülinle ilgili sorunlar genellikle ergenlik döneminde başlıyor. Tedavi edilmezse böbrek hastalığı, felç ve kalp hastalığına neden olabiliyor.

Holliday, "Sağlıklı beslenme ve aktif kalma gibi yaşam tarzındaki basit değişiklikler, tip 2 diyabetin önlenmesinde veya geciktirilmesinde büyük bir fark yaratabilir" diyor.

Kurumun araştırması bulguları için bir neden belirtmiyor ancak önceki araştırmalar, 12-19 yaşındaki Amerikalılarda prediyabet oranının 1999-2002'den 2015-2018'e kadar iki kattan fazla artarak yüzde 12'den yüzde 28'e sıçradığını göstermişti. JAMA Pediatrics'te yayımlanan rapor ayrıca yoksulluk içinde yaşayan gençlerde prediyabet görülme olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştu.

Pittsburgh Üniversitesi araştırmacılarına göre prediyabet, gıda güvensizliği, kamu sağlık sigortasının olmaması ve hane gelirinin federal yoksulluk seviyesinin yüzde 130'undan az olmasıyla bağlantılı.

Diğer risk faktörleri arasında aşırı kilolu olmak, ailede tip 2 diyabetli birinin bulunması, haftada üç kereden az fiziksel aktivite yapmak, ırk ve etnik köken var. Afrika kökenli Amerikalı, Hispanik/Latin, Kızılderili, Alaska Yerlisi, Pasifik Adalı ve bazı Asya kökenli Amerikalılar daha yüksek risk altında.

Yaşlı Amerikalıların üçte birinden fazlası prediyabetten muzdarip ancak her 10 kişiden en az 8'i hastalığının farkında değil. Sağlık yetkilileri, önlem alınmazsa bu kişilerin sadece 5 yıl içinde tip 2 diyabete yakalanabileceğini söylüyor.

Ancak Amerikan Diyabet Derneği'ne göre bu durum küçük değişikliklerle tersine çevrilebilir ya da geciktirilebilir.

Aşırı kiloluysanız, basit bir egzersiz rutini belirleyerek ve kırmızı et alımını sınırlamanın yanı sıra meyve ve sebze ağırlıklı yemekler yiyerek kilonuzu yönetebilirsiniz. Uyku süresi ve stres seviyeleri de önemli.

Yale Medicine'dan pediatrik endokrinoloğu Dr. Sonia Caprio, "Genellikle beslenme düzeninde yapılacak küçük değişiklikler ve minimum kilo kaybı, daha fazla fiziksel aktiviteyle birlikte diyabeti uzaklaştırmaya fayda sağlar" diyor.

Independent Türkçe