Libya ve Mısır arasında terör ve insan kaçakçılığıyla mücadelede iş birliği

Mısır Başsavcısı ve Libyalı mevkidaşının görüşmesinden bir kare (Mısır Başsavcılığı)
Mısır Başsavcısı ve Libyalı mevkidaşının görüşmesinden bir kare (Mısır Başsavcılığı)
TT

Libya ve Mısır arasında terör ve insan kaçakçılığıyla mücadelede iş birliği

Mısır Başsavcısı ve Libyalı mevkidaşının görüşmesinden bir kare (Mısır Başsavcılığı)
Mısır Başsavcısı ve Libyalı mevkidaşının görüşmesinden bir kare (Mısır Başsavcılığı)

Libya-Mısır ortak konsolosluk komitesinin, adli iş birliğinin yeniden başlamasına ilişkin tavsiyeleri üzerine iki ülke, organize suç ve insan kaçakçılığı ile ilgili konuların yanı sıra Mısır'ın ülkenin yeniden inşasına katkıda bulunmasını ele aldı.
Mısır Başsavcısı Hamada es-Savi, geçtiğimiz Cuma günü Libya Başsavcılığı Soruşturma Direktörü Savcı Sıddık es-Sur ve Libya Başsavcılığı yetkililerinden oluşan bir heyet ile bir araya geldi. Görüşmede, iş birliği konusunda bir mutabakat zaptı imzalanırken iki taraf, terörizm, yolsuzluk, insan ticareti ve siber suçlar başta olmak üzere çeşitli suçlarla iki ülkenin de yürürlükte olan mevzuat ve anlaşmalarına uygun olarak mücadele çerçevesinde ilişkilerin geliştirilmesi konusunda fikir birliğine vardılar.
Mısır Başsavcılığı’ndan yapılan açıklamada, Başsavcı Savi’nin görüşmede yaptığı konuşmada, yapılan araştırma ve çalışmaların Mısır ve Libya arasında akrabalık ilişkilerinin olduğunu kanıtladığını vurguladığı belirtildi. Açıklamaya göre Başsavcı Savi, Libyalı kardeşlerine terör suçları ve kamu mallarına zarar verilmesinin yanı sıra devlet mallarına ve tarım arazilerine yönelik ihlallere ilişkin kapsamlı soruşturmalar başlatılması yöntemlerinin incelenmesini, adli teftiş çalışmalarını ve Mısır Başsavcılığı’nın yakın zamanda insan hakları ve uluslararası adli iş birliği alanlarında gerçekleştirdiği uluslararası çabaları içeren ‘teknik ve bilimsel uzmanlık alışverişi’ için sunulacak tekliflerin hazırlanması talimatı verdiğini söyledi.
Öte yandan Libya Başsavcılığı Soruşturma Direktörü Savcı Sıddık es-Sur, Mısırlı mevkidaşına teşekkürlerini ifade ederken iki ülkenin tarih, coğrafya ve köklü bağlarla birleştiğine dikkati çekti. Sur, iki ülkenin başsavcılıkları arasında hızlı hareket edilmesinin sağlanması ve aralarındaki ortak sorunlara ilişkin soruşturmalarda kanıt ve gizliliği korumak için yeni mekanizmaların hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. Savi ve Sur, başkent Kahire'nin eş-Şuruk ilçesindeki Başsavcılık Suç Araştırma ve Eğitim Enstitüsü’nü ziyaret ettiler. Libyalı heyete, enstitünün Başsavcılık üyelerine, yargı alanındaki diğer uzmanlara, yerel ve uluslararası düzeydeki kolluk kuvvetleri personeline modern teknolojilere dayalı en son eğitim yöntemlerine göre verdiği hizmetler ve eğitim programları hakkında bilgi verildi. Sunumun sonunda katılımcılar, enstitü ile Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktörlüğü ortaklığında İskenderiye Savcılığı üyelerine yönelik bir atölye çalışmasını izlediler.
Öte yandan Bingazi'deki el-Merise Serbest Ekonomik Bölgesi Başkanı Kuveyder İbrahim başkanlığındaki Libyalı bir ekonomi heyeti, iki gün önce iki ülke arasındaki ortaklığı genişletmek, Mısırlı işçilerin Libya'ya geri dönmelerini sağlamak ve bir serbest ticaret bölgesi kurmak için Kahire'deki Mısırlı yetkililerle bir araya geldi.
Kahire’nin ev sahipliğinde yapılan Libya-Mısır ortak konsolosluk komitesinin 13’üncü oturumunda, adli alanın yanı sıra ulaştırma ve gümrük alanlarında iş birliğinin artırılması ve iki taraf arasında insanların ve ticaret mallarının akışının kolaylaştırılması gibi birçok ortak konu ele alındı.
Bir diğer gelişmede ise Libya donanması, sahil güvenlik devriyelerinin, Akdeniz'de Libya kıyıları açıklarında Avrupa’ya gitmek isterken boğulmak üzere bulunan Afrika uyruklu 121 düzensiz göçmenin kurtardığını duyurdu.
Libya Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndan bir sözcü, düzensiz göçmenlerin Trablus Deniz Üssü’ne getirildiklerini ve ardından Yasadışı Göçle Mücadele Dairesi'ne teslim edildiklerini söyledi.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.