Jeff Bezos, Elon Musk'ın SpaceX'inin NASA'yla yaptığı anlaşmayı bozamadı

Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)
Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)
TT

Jeff Bezos, Elon Musk'ın SpaceX'inin NASA'yla yaptığı anlaşmayı bozamadı

Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)
Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti (SPACEX/AFP)

Jeff Bezos, NASA'nın astronotların yeniden Ay'a ayak basmasını sağlayacak iniş sistemi için Elon Musk'ın Uzay Keşif Teknolojileri Şirketi'ne (SpaceX) verdiği 2,9 milyar dolarlık (yaklaşık 25 milyar TL) ödeneği engelleme girişiminde başarısız oldu.
Milyarderin uzay şirketi Blue Origin, ABD Yönetim Hesap Verebilirlik Dairesi'ndeki (Government Accountability Office -GAO) federal denetçilerin kararına 50 sayfalık bir itiraz bildirmişti. Şirket, yeni bir Ay'a iniş aracının üretilmesi için gerçekleştirilen ve Alabama merkezli bir savunma sektörü şirketi olan Dynetics'in de teklif vermesiyle üç şirketin katıldığı ihalede, NASA'nın Blue Origin'in teklifini yanlış değerlendirdiğini öne sürdü.
Bu üç şirket, NASA'nın 2024'e kadar Ay yüzeyine ilk kadının ve yeni bir erkeğin ayak basmasını hedefleyen Artemis programında kullanılacak bir iniş aracını geliştirmek üzere yarışıyordu.
Blue Origin, NASA'nın birden fazla sayıda ödenek vermeye ihtiyacı olacağını öne sürerek, iniş aracı için Elon Musk'ın SpaceX şirketine 2,9 milyar dolar (yaklaşık 25 milyar TL) ödenek verilmesine karşı çıktı. GAO'nun açıklamasında, "NASA'nın tek ödeneği SpaceX'e vererek uygunsuz karar aldığı yönündeki itiraz savları reddedilmiştir" dendi.
Şirket, NASA Yöneticisi Bill Nelson'a hitaben kaleme aldığı açık mektupla, HLS programında rekabeti yeniden sağlamak üzere 2 milyar dolarlık (yaklaşık 17 milyar TL) alacaktan feragat ederek ABD'li uzay ajansının bütçe açığını kapatmayı da teklif etti.
Dahası şirket, uzay aracının fazladan milyonlarca dolara mal olacak alçak Dünya yörüngesine deneme fırlatışlarını da karşılayabileceğini ifade etti.
GAO hukuk danışmanı Kenneth Patton açıklamasında, uzay ajansının üç iniş aracı teklifine yönelik değerlendirmesinin "ihale kanununa, düzenlemelere ve ihale duyurusunun şartlarına uygun ve makul" olduğunu söyledi.
Blue Origin, cuma günü NASA'nın kararında "temel sorunlar" bulunduğu konusundaki görüşlerini koruduklarını ve GAO'nun "yetki alanları sınırlı olduğu için" bunlara değinemediğini açıklamıştı. 
Independent Türkçe



Düğmeye basıldı: Araştırmacılar hayvanlarla iletişim kurmanın yollarını arıyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Düğmeye basıldı: Araştırmacılar hayvanlarla iletişim kurmanın yollarını arıyor

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Hayvanların bilincini araştırmaya odaklanan ilk bilimsel kurum kurulurken, yapay zeka araştırmacıları insanların evcil hayvanlarıyla nasıl "konuşabileceğini" keşfetmeye hazırlanıyor.

Londra Ekonomi ve Siyaset Bilimi Okulu'ndaki (LSE) 4 milyon sterlinlik (yaklaşık 218 milyon TL) Jeremy Coller Hayvan Duyarlılığı Merkezi, insan dışı hayvanları çeşitli disiplinlerden uzmanlarla araştıran çalışmalarını 30 Eylül'de başlatacak.

Merkezin projeleri arasında, yapay zekanın insanların evcil hayvanlarıyla nasıl "konuşmasını" sağlayabileceğini incelemenin yanı sıra sürecin neresinde sorunlar çıkabileceğini ve potansiyel tehlikelerden nasıl kaçınılacağını araştıracak bir çalışma da yer alıyor.

Merkezin ilk direktörü Profesör Jonathan Birch, Guardian'a konuştu:

Evcil hayvanlarımızın insani özellikler göstermesini çok seviyoruz ve yapay zekanın ortaya çıkmasıyla, evcil hayvanınızın sizinle konuşabileceği yollar yepyeni bir seviyeye taşınacak. Ancak yapay zeka genellikle nesnel gerçekliğe dayanmak yerine kullanıcıyı memnun eden uydurma yanıtlar üretir. Bu, evcil hayvanların refahına uygulanırsa felaket olabilir. Hayvanlarla ilgili sorumlu ve etik yapay zeka kullanımını yöneten düzenlemelere acilen ihtiyacımız var. Bu alanda tam bir düzenleme eksikliği var. Merkez, dünya çapında kabul görecek etik kurallar geliştirmek istiyor.

Merkez, daha sonra küresel lobi faaliyetlerinde kullanılabilecek rehberlik ve araştırmalar geliştirmek amacıyla sivil toplum örgütleriyle çalışacak.

New York Üniversitesi Çevre ve Hayvanları Koruma Merkezi Direktörü Jeff Sebo gazeteye, hayvan sezgisi ve refahı, yapay zekanın hayvanlar üzerindeki etkisi ve kamuoyunun hayvanlara yönelik tutumu gibi konuların "toplumca karşı karşıya olduğumuz en önemli, zor ve ihmal edilmiş konular arasında yer aldığını" söyledi.

"İnsanlar dünyayı milyonlarca tür ve kentilyonlarca bireysel hayvanla paylaşıyor ve hoşumuza gitse de gitmese de dünyanın her yerindeki hayvanları etkiliyoruz" diye ekledi.

Yeni merkezin mütevelli heyeti üyelerinden Profesör Kristin Andrews, yeni projenin bilimdeki en büyük soru olarak gördüğü insan bilinci ve bunun ne olduğu sorusuna bile yanıt verebileceğine inandığını söyledi.

İnsanları bilinçli yapan şeyin ne olduğunu ya da birinin neden bilinç kazandığını veya bilincini neden kaybettiğini hâlâ anlayabilmiş değiliz. Ancak cevaplara ulaşmanın yolunun önce basit sistemleri incelemekten geçtiğini biliyoruz: Bilim, genomik ve tıp alanlarındaki büyük ilerlemeleri basit organizmaları inceleyerek elde etti.

Independent Türkçe