Sisi, Cezayirli Bakan Lamamra’ya Mısır'ın Nil sularındaki haklarına bağlı kalacağını bildirdi

Sisi, Rönesans Barajı üzerinde anlaşmaya varılması için ciddi bir müzakere sürecini şart koştu.

Sisi, Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra ile görüşmesi sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra ile görüşmesi sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Sisi, Cezayirli Bakan Lamamra’ya Mısır'ın Nil sularındaki haklarına bağlı kalacağını bildirdi

Sisi, Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra ile görüşmesi sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra ile görüşmesi sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi dün, Etiyopya'nın Nil'in ana kolu üzerine inşa ettiği ve Mısır ve Sudan ile gerilime neden olan Nahda (Rönesans) Barajı anlaşmazlığında Cezayir'in arabuluculuk rolü oynama çabalarına cevaben, ülkesinin Nil suları üzerindeki tarihi haklarına bağlı kalacağını vurguladı. 
Sisi, Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra ile Kahire’de yaptığı görüşmede, Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesinde kapsamlı, adil ve bağlayıcı bir anlaşmaya varmak için ilgili tüm tarafların ciddi bir müzakere sürecine dahil olması ve gerçek siyasi iradeye sahip olması gerektiğini şart koştu. Lamamra, birkaç gün önce Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'yı, ardından Hartum ve son olarak Kahire'yi ziyaret etti. Lamamra, ziyareti sırasında Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'dan Rönesans Barajı sorununun çözümüne ilişkin bir tartışmayı ve Cezayir’in dosyada olumlu bir rol oynayabileceği fikrini içeren mesajlar iletti.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ise, dün Lamamra ile yaptığı görüşmede, Mısır'ın kardeş Cezayir ile çeşitli alanlarda ikili işbirliğini geliştirmeye istekli olduğunu vurguladı. Mısır Cumhurbaşkanlığı’nın resmi sözcüsüne göre Sisi, iki ülke arasındaki tarihi ikili ilişkileri överek, Cumhurbaşkanı Tebbun'a selamlarını iletti. Cezayirli Bakan ise, Cumhurbaşkanı Sisi'ye Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun'un selamlarını ileterek, Cezayir'in Mısır ile resmi ve halk düzeyinde yakın ve seçkin ilişkilerinden gurur duyduğunu ve Cezayir'in Mısır ile ikili işbirliği alanlarını güçlendirmeye ve işbirliği alanında yeni ufuklar keşfetmek için çalışmaları yoğunlaştırmaya istekli olduğunu vurguladı. Ayrıca, Mısır'ın Cumhurbaşkanı Sisi liderliğinde özellikle terörle mücadele, güvenlik, istikrar, kalkınma ve bölgesel meseleler başta olmak üzere çeşitli düzeylerde elde ettiği başarılara övgüde bulundu.
Toplantıda, başta Libya'daki durum olmak üzere, ortak çıkarları ilgilendiren bir dizi bölgesel meseledeki gelişmeler ele alındı. Mısır tarafından yapılan açıklamada, tarafların Libya devlet kurumlarını destekleyerek, halkın iradesini aktif hale getirmek amacıyla Cezayir ile Mısır arasındaki koordinasyonu güçlendirmenin önemi konusunda hemfikir olduğu belirtildi. Görüşmede ayrıca, Rönesans Barajı dosyasındaki son gelişmelerde masaya yatırıldı. Cumhurbaşkanı Sisi, Mısır'ın Nil suları üzerindeki tarihi haklarına bağlı kalma ve Mısır'ın su güvenliğini sağlama konusundaki kararlı tutumunu yineleyerek, yasal ve bağlayıcı bir anlaşmaya varmak için ilgili tüm tarafların müzakere sürecine ciddi ve gerçek bir siyasi irade ile katılmasının önemini vurguladı. Cezayir Dışişleri Bakanı ise Mısırlı mevkidaşı Samih Şukri ile düzenlediği ortak basın toplantısında Mısır, Sudan ve Etiyopya'nın Nahda Barajı dosyasında tatmin edici çözümlere ulaşması gerektiğini dile getirdi.
Bakan Lamamra açıklamasında, "Mısır, Etiyopya ve Sudan ilişkileri hassas bir aşamadan geçiyor. Nahda Barajı dosyasında bir anlaşmaya varılması önemli. Cezayir, Arap ve Afrika ülkelerinin karşılaştığı sorunların, özellikle Rönesans Barajı sorununun çözümünün bir parçası olmayı umuyor. Rönesans Barajı sorunu küresel bir sorun ve uluslararası toplumun dikkatini çekiyor” ifadelerini kullandı. Mısır, Sudan ile birlikte, özellikle Nil'in sularına bağlı oldukları için Etiyopya’nın inşa ettiği baraj nedeniyle su kıtlığı yaşamaktan endişe ediyor.



‘Hayalet kamp’... Batı Şeria'da on binlerce kişi İsrail operasyonları nedeniyle yerinden edildi

Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
TT

‘Hayalet kamp’... Batı Şeria'da on binlerce kişi İsrail operasyonları nedeniyle yerinden edildi

Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)

İsrail güçleri, işgal altındaki Batı Şeria'da büyüdüğü Tulkerim Mülteci Kampı’ndaki evleri yıkmaya başladığında Malik Lütfi, sahip olduğu birkaç dakika içinde ailesinin eşyalarından ne alacağını düşünürken kafası karışmıştı.

Altı çocuk babası 51 yaşındaki Lütfi, yakınlardaki Tulkerim kentinde küçük bir oda kiraladı. Ancak kuşatma altındaki kampta elektronik ev aletleri tamirhanesine erişimi olmadığı için kirayı ödeyecek geliri yok ve ailesinin geleceği konusunda endişeli.

asdfrgt
Tulkerim Mülteci Kampı’nda bir Filistinlinin üzerini arayan İsrail askeri (DPA)

Lütfi şunları söyledi: “Bizi 27 Ocak 2024'te yerlerimizden ettiler. Bizi evlerimizden çıkardılar ve geri gelmememizi söylediler. Bu yüzden altı aydır Tulkerim Mülteci Kampı’na dönmedik. Kendi başımıza oradan ayrıldık, çoğu insan yanına hiçbir şey almadı.”

Lütfi, durumu kendisinden daha kötü olan, aşırı kalabalık okullarda ya da tarım arazilerinde yaşamak zorunda kalan çok sayıda aile tanıdığını söyledi.

Lütfi, “Hükümetten ve insanların masraflarının karşılanması için yardım sözü veren hayırseverlerden yardım bekliyoruz” dedi.

cdfrgt
İsrail askerlerinin kestiği yolun kenarında bekleyen Tulkerim Mülteci Kampı sakinleri (DPA)

İşgal Edilmiş Topraklarda İnsan Hakları için İsrail Bilgi Merkezi (B'Tselem), İsrail operasyonlarının Batı Şeria'da Lütfi gibi on binlerce Filistinliyi evlerinden etmeye zorladığını bildirdi.

Bağımsız bir merkez olan B'Tselem, Tulkerim, Nur Şems ve Cenin mülteci kamplarında yaşayan yaklaşık 40 bin kişinin bu yıl askeri operasyonlar nedeniyle yerlerinden edildiğini belirtti.

İsrail, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Tulkerim ve Cenin kentleri de dahil olmak üzere Filistinli militanların faaliyetlerine karşı harekete geçtiğini söylüyor.

Bir İsrail ordu sözcüsü dün yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Bu, kuvvetlerin bölgede serbestçe hareket etmesine ve engellenmeden hareket etmesine izin vermek için binaların yıkılmasını gerektiriyor.”

dfvghy
Tulkerim Mülteci Kampı’ndaki İsrail askerleri (DPA)

Açıklamada, “Bu yapıları yıkma kararı operasyonel gerekliliğe dayanmaktadır ve alternatif seçenekler değerlendirildikten sonra alınmıştır” denildi.

İsrail'in yıkımları yaygın uluslararası eleştirilere neden oldu ve Filistinliler arasında İsrail'in 1967 savaşında ele geçirdiği Batı Şeria'yı resmen ilhak etmek için organize bir çaba içinde olduğuna dair korkuların arttığı bir döneme denk geldi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre görgü tanıkları, bu hafta buldozerlerin bina enkazları arasında ilerlediğini ve yeni yolların moloz ve beton bloklarla dolduğunu ifade etti. Bölge sakinleri kamyonların üzerine sandalye, battaniye ve mutfak aletleri gibi eşyalarını yığdı.

swdert
Tulkerim Mülteci Kampı’nda bir Filistinlinin kimliğini kontrol eden İsrail askeri (DPA)

Tulkerim Valisi Abdullah Kemyil, yıkımların son haftalarda arttığını, yakındaki Tulkerim ve Nur Şems mülteci kamplarında 106 ev ve 104 diğer yapının yıkıldığını açıkladı.

Kemyil, “Tulkerim Mülteci Kampı'nda yaşananlar İsrail'in siyasi kararıyla işlenen bir suçtur ve bunun güvenlikle hiçbir ilgisi yoktur” dedi.

Kemyil sözlerine şöyle devam etti: “Operasyon devam ediyor, altyapının yıkımı sürüyor. Kampta hiçbir şey bırakmadılar. Tulkerim Mülteci Kampı, çeşitli yerlerinde sadece keskin nişancıların bulunduğu bir ‘hayalet kamp’ haline geldi.”

İsrail'in Batı Şeria'nın kuzeyinde ocak ayında başlattığı operasyon, 20 yıl önceki İkinci İntifada’dan bu yana gerçekleştirilen en büyük operasyonlardan biri.

Operasyonda insansız hava araçları (İHA) ve helikopterler tarafından desteklenen birkaç ordu tümeninin yanı sıra on yıllardır ilk kez ağır savaş tankları da kullanılıyor.

ABD ve Katar'ın Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlama çabaları yoğunlaşırken, bazı uluslararası yetkililer ve insan hakları örgütleri de Batı Şeria'daki çalkantılı durumdan duydukları endişeyi dile getirdiler.

B'Tselem İletişim Direktörü Shai Barnes, “İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik mevcut saldırısında geliştirdiği taktik ve savaş doktrinlerini Batı Şeria'nın kuzeyinde de uygulamaya başladı. Bu, evlerin ve sivil altyapının kasıtlı ve yaygın bir şekilde tahrip edilmesini ve sivillerin ordunun savaş bölgesi olarak belirlediği alanlardan zorla göç ettirilmesini içeriyor” ifadelerini kullandı.

Hükümet içindeki ve dışındaki İsrailli aşırılık yanlıları, Filistinlilerin başkenti Doğu Kudüs olan ve Gazze Şeridi'ni de içine alacak bağımsız bir devlet kurmak istedikleri Batı Şeria'nın ilhak edilmesi için defalarca çağrıda bulundu.

İsrailli bakanlar Batı Şeria operasyonunun militan gruplarla mücadele dışında bir amacı olduğunu reddediyor. İsrail ordusu yaptığı açıklamada, uluslararası hukuka uyduğunu ve militanları hedef aldığını ifade etti.

Vali Abdullah Kemyil, yerinden edilmenin zaten ekonomik olarak zor durumda olan bir toplum üzerinde baskı yarattığını söyledi. Binlerce kişi camilere, okullara ve aileleriyle birlikte tıkış tıkış yaşadıkları evlere sığındı.

Altı ay sonra ilk kez geri dönen Lütfi, evlerdeki yıkımın boyutunun kendisini şok ettiğini söyledi.

Lütfi, “Çoğu insan gitti ve geri dönüp evlerine baktığınızda yıkılmış olduklarını görüyorsunuz. Yıkım çok büyük; geniş caddeler, altyapı, elektrik, internet… Eğer yeniden inşa etmek istiyorsanız, bu uzun zaman alacak” şeklinde konuştu.