Suriye: Dera’da ‘endişeli ve kırılgan’ ateşkes

Suriye’nin güneyinde yer alan Dera kenti, dün bir çok gelişmeye tanık oldu. Ancak kentte yaşananlarla ilgili yeterli bilgiye ulaşılamadı. Suriye Savunma Bakanı Ali Eyyub, öğle saatlerinde Esad rejiminin güvenlik komitesi ile görüşmek üzere Dera el-Mahatta Havaalanı mahallesindeki parti binasına geldi. Bakanın gelişi ile eş zamanlı olarak Dara el-Beled kentinin mahalleleri üzerinde rejime ait bir keşif uçağı uçtu.
Bir Rus heyeti de rejimle müzakerelerin sona ermesinin ardından merkez komitelerle müzakere sürecini tamamlamak üzere dün Dera’nın el-Beled bölgesine geldi. Bu görüşme, rejimin önde gelen bir askeri figürü (savunma bakanı olması muhtemel) ve bölge temsilcileriyle bugün yapılacak görüşmenin ardından olacak.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Rus heyetinin Dera kentinden ayrılmasının ardından dün akşam Dera el-Beled'de ağır silah sesleri duyulduğunu bildirdi. SOHR, rejim güçlerinin Dera kırsalındaki noktalarını güçlendirmeye devam ettiğini açıkladı. Dera'nın doğusundaki En-Naime'deki noktalar takviye edilirken, Suriye ile Ürdün arasındaki iki kapıdan biri olan Cabir-Nasib sınır kapısından takviye kuvvetler gönderildi. Diğer takviyeler ise Dara'nın batı kırsalındaki Şeyh Said'e gönderildi. Diğer yandan Rejim güçleri dün öğleden sonra Dera el-Beled'i orta makineli tüfeklerle hedef aldı.
SOHR bünyesinde görev alan eylemciler, gıda taşıyan bir arabanın Sevami Garez'in batısındaki çiftlik alanına girdiğini bildirdi. Gözlemevi, Rusya'ya bağlı 8. Tugay güçlerinin, birkaç gün önce çatışmaların başlamasından bu yana mahsur kalan aileleri tahliye etmek için Dera kentindeki Eş-Şeyah bölgesine girdiğini söyledi. Bölgeden dün itibariyle 70'den fazla aile tahliye edildi. Muhalif “Tecemmu Ahrar Horan” (Horan’ın Özgür Direnişcileri) isimli web sitesi, geçtiğimiz haftalarda İran rejiminin askeri üniforma ve teçhizatıyla donanımlı mezhepçi milisleri Dera vilayetine taşıyan onlarca araçlık askeri konvoyu getirdiğini bildirdi.
Tecemmu Ahrar Horan sitesinden bir kaynak, eyaletin batısındaki 4.Tümen'in bazı askeri kışlalarının İran ve Irak milislerinin de yer aldığı kışlalara dönüştüğünü söyledi. 29 Temmuz'da Dera el-Beled kentinin mahallelerinde rejimin şiddeti tırmandırması ile rejime ait bazı askeri bölgelere yönelik saldırıların peş peşe geldiğini söyleyen kaynak, bu durumun, çeşitli askeri noktalarda rejim saflarında ölü ve yaralıların meydana gelmesine neden olduğunu bildirdi. Ölen askerlerin cesetlerinin incelenmesi sonucu bu askerlerin paralı milisler oldukları anlaşıldı.
Er-Rey bölgesinde batı bölgesi halkıyla çıkan çatışmalarda yaralanan askerlerden birinin cep telefonunun incelenmesi sonucunda, adının “Muhammed Fuad Şibli” olduğu ortaya çıktı. Şibli’nin Hizbullah milislerine bağlı ve İmam Ali Tugayları’nın adını taşıyan Şii mezhepçisi grupların bir parçası olduğu tespit edildi.
Dera kenti, Cumartesi akşamı temkinli bir sükunete tanık oldu. Ancak kentte aralıklı olarak ihlallerin devam ettiği görüldü. Dera kentindeki Es-Sed Yolu mahallesi, rejim güçlerinin orta ve hafif makineli tüfeklerle bölgenin çevresini hedef alan saldırılarına tanık oldu. Casim ilçesinde Pazar akşamı stadyumun yakınında yerel halktan silahlı kişilerle rejim güçleri arasında çatışmalar yaşandı. Rejim güçlerinin askeri takviyeleri, Dera'nın orta kırsalındaki kontrol noktalarının çoğunun geri çekilmesinin ardından Casim yakınlarına da ulaştı.
4. Zırhlı Tümeni unsurları, geçtiğimiz Pazar günü Dera şehri içindeki Dera el-Beled’i havan toplarıyla hedef aldı. Bu saldırı Rejim güçleri ve güvenlik güçlerinin Dera kırsalındaki kontrol noktalarının çoğunu geri çekmesi ışığında geldi. Hava Kuvvetleri İstihbaratı, Dera'nın kuzeyindeki Karfa beldesindeki kontrol noktalarından çekildi. İstihbarat ayrıca Dera'nın orta kırsalındaki Dael kentindeki kontrol noktalarından birini geri çekti. Bu, 5. Kolordu kuvvetlerinin başta Dera el-Beled olmak üzere çeşitli noktalarda ve kontrol noktalarında konuşlandırılması amacıyla Rusya'nın aracılık ettiği anlaşmanın uygulanması beklentisiyle birlikte geldi.

İran destekli Husilerin, Kızıldeniz'deki iki ticari gemiyi batırmasının yankıları sürüyor.

Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, 7 Temmuz'da yaptığı açıklamada Magic Seas isimli gemiyi, iki insansız deniz aracının yanı sıra üç drone ve 5 balistik füzeyle vurduklarını duyurmuştu.

Sözcü, 9 Temmuz’daki açıklamasında da Eternity C adlı geminin vurulduğunu söylemişti.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Liberya bandıralı iki geminin de Yunan şirketlerine ait olduğu belirtiliyor.

Haberde yardım çağrısı yapılmasına rağmen ABD ya da müttefiklerinin bölgedeki hiçbir gemisinin olaya müdahale etmediği aktarılıyor.

Pazar günü düzenlenen saldırıda Magic Seas mürettebatının gemiyi terk ettiği belirtiliyor.

Ancak pazartesi gecesi düzenlenen ikinci saldırıda Eternity C mürettebatının Husilerle çatışmaya girdiği, bazı kişilerin Şii örgüt tarafından rehin alındığı aktarılıyor. En az üç kişinin gemide ölü bulunduğu, 15 kişinin kayıp olduğu, 10 kişininse kurtarıldığı yazılıyor.

Britanyalı denizcilik teknolojisi firması VanguardTech’ten Ellie Shafik, "Bu, Husilerin 48 saat içinde yarattığı en ciddi hasar" diyor.

Eski Birleşik Krallık Donanması Subayı Christopher Long da Husi militanlarının kontrolündeki bölgelerde askeri varlığın çok zayıf olduğunu, bunun da ticari gemileri savunmasız bıraktığını söylüyor. Long, "Oradaysanız, tamamen yalnızsınız" ifadelerini kullanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın talimatıyla Husilere ait hedeflere 15 Mart’ta saldırı başlatılmıştı. 6 Mayıs’ta örgütle ateşkes yapıldığı ve operasyonun sonlandırıldığı duyurulmuştu.

WSJ’nin aktardığına göre ABD, Husiler Amerikan gemilerine saldırmadıkça ateşkesi geçerli sayıyor. Pentagon’un bölgedeki askeri duruşunu değiştirmediği aktarılıyor.

Diğer yandan Husilerin saldırıları, Gazze’de yeni bir ateşkes anlaşması için görüşmelerin yoğunlaştığı bir dönemde meydana geldi.

Katar’ın başkenti Doha’da süren müzakerelerde Tel Aviv yönetimi ve Hamas arasındaki anlaşmazlıkların büyük ölçüde çözüldüğü fakat İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığı kaydedilmişti.

Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki Aksa Tufanı operasyonuna destek olarak başlatmıştı.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, AP

Suriye: Dera’da ‘endişeli ve kırılgan’ ateşkes