عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Lübnan’da elektrik krizi sürüyor

Beyrut Limanı’ndaki patlamanın ardından Lübnan Elektrik Kurumu’nun önündeki molozları kaldıran gönüllüler. (Reuters)
Beyrut Limanı’ndaki patlamanın ardından Lübnan Elektrik Kurumu’nun önündeki molozları kaldıran gönüllüler. (Reuters)
    Beyrut/Şarku’l Avsat
TT
TT

Lübnan’da elektrik krizi sürüyor

Beyrut Limanı’ndaki patlamanın ardından Lübnan Elektrik Kurumu’nun önündeki molozları kaldıran gönüllüler. (Reuters)
Beyrut Limanı’ndaki patlamanın ardından Lübnan Elektrik Kurumu’nun önündeki molozları kaldıran gönüllüler. (Reuters)

Beyrut Limanı’nda geçtiğimiz yıl 4 Ağustos’ta meydana gelen liman patlamasından en çok etkilenen yapılardan biri, limanın hemen yanındaki Lübnan Elektrik Kurumu’nun (EDL) binasıydı. Yapı ağır hasar gördü, cephesi yıkıldı, çalışanlar yaşamını yitirdi. Binlerce evrak, belge ve fatura yollara saçıldı. Vatandaşlardan birinin aktardığına göre yaşanan acıda 200'den fazla kişi ölürken yüzlercesi de yaralandı. Birçok bina da hasar gördü. Manzara, Lübnanlının kalbini burktu. Patlama, çökmüş ve arızalı bir sektörün işlediği Lübnan Elektrik Kurumu’nun binasını da paramparça etti ve ülkeyi karanlığa boğdu.
Lübnan'daki elektrik sektörü, 2019 yazından bu yana ülkeyi vuran mali krizdenen çok etkilenen alanların başında geliyor. Aynı zamanda Lübnan kamu borcunun da başlıca sorumlusu kabul ediliyor. Düşük üretim kapasitelerine rağmen hali hazırda ülkenin sabit fon rezervlerini de tüketiyor.
Lübnan'daki elektrik krizi son aylarda daha da kötüleşti. Bazı bölgelerde saatlerce süren kesinti çeşitli üretim sektörünün yanı sıra hastane ve su tedarik şebekelerini etkiliyor.
Lübnan, hükümet ve Merkez Bankası ile ABD doları cinsinden likidite eksikliğinin bir sonucu olarak üretim istasyonlarına yakıt tedarik edilememesi nedeniyle elektrik krizi hızlanarak devam ediyor.
Hükümet tarafından elektrik üretmek için kiralanan yüzer istasyonlar halinde çalışan Türk gemilerinin 2013 yılında sözleşme imzalarken komisyon ödemek durumunda kalması ve yolsuzlukla ilgili bir mahkeme anlaşmazlığı nedeniyle üretim geçtiğimiz mayıs ayında durdu. Bu durum krizi daha da kötüleştirdi.
Elektrik Kurumu durumun devam etmesi halinde ‘kapsamlı bir karanlık’ ile karşı karşıya kalınacağı uyarısında bulunarak bu durumun geçtiğimiz ay şirketin yakıt eksikliği nedeniyle üretim tesislerini yaklaşık iki günlüğüne kapattığı dönemde meydana geldiğini duyurdu.
Yaklaşık 400 megavat enerji sağlayan gemileri işleten şirket,nakit olarak dolar olarak ödenmesi öngörülen 150 milyon dolarlık tutarı Lübnanlı yetkililerden alamaması nedeniyle bölgeden çekildi.
Lübnan'ın 3 bin megavatlık elektriğe ihtiyacı var. Bunun yarısı Elektrik Kurumu tarafından (enerji üretmek için yüzen gemilerin üretimine ek olarak santraller yaklaşık bin 200 megavat), diğer yarısı da özel jeneratör sahiplerince sağlanıyor. Bununla birlikte Elektrik Kurumu şebekede üretilen toplam enerjiyi kademeli olarak yarıdan daha azına indirmek için bir süre çalışmalar yürüttü. Bu da başkent dahil ülkenin birçok yerinde günde 20 saatten fazla elektrik kesintisi yaşanmasına sebep oldu.
Lübnan'ın Kuveyt ve Cezayirli şirket Sonatrach ile olan sözleşmelerinin bu yılın başında sona ermesinden sonra petrol piyasasında Spot Kargo olarak bilinen, yani petrol piyasasında anında yakıt alımı yapan şirketlerle uzun vadeli sözleşmeler yaptı. Ancak bu süreç Lübnan Merkez Bankası’nın rezerv azlığı sebebiyle tehdit altında.
Lübnan, geçtiğimiz haftalarda Enerji ve Su Bakanı Raymond Gacar’ın Irak ile mal ve hizmet karşılığında bir milyon ton yakıt ithal etmek için imzaladığı anlaşmaya güveniyor.
Anlaşma ile (Lübnan’ın ana elektrik üreticisi) Lübnan Elektrik Kurumu için bir milyon ton yakıt ithal edilmesi hedefleniyor. Yapılan açıklamalar anlaşmanın Lübnan’ın elektrik ihtiyacını 4 ay boyunca karşılayabileceği yönünde.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT
TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.