Güneş'le akran yıldızların 'orta yaş krizine' girdiği ortaya çıktı

Beş yıldır görülen en büyük Güneş püskürtüsü A X5.4, 6 Mart 2012'de Güneş'in yüzeyinden fışkırmıştı (NASA)
Beş yıldır görülen en büyük Güneş püskürtüsü A X5.4, 6 Mart 2012'de Güneş'in yüzeyinden fışkırmıştı (NASA)
TT

Güneş'le akran yıldızların 'orta yaş krizine' girdiği ortaya çıktı

Beş yıldır görülen en büyük Güneş püskürtüsü A X5.4, 6 Mart 2012'de Güneş'in yüzeyinden fışkırmıştı (NASA)
Beş yıldır görülen en büyük Güneş püskürtüsü A X5.4, 6 Mart 2012'de Güneş'in yüzeyinden fışkırmıştı (NASA)

Güneş'in manyetik açıdan daha durgun bir geleceğe doğru gidiyor olabileceğini öne süren yeni bir araştırmaya göre, orta yaşlı yıldızlar faaliyetlerinde ve dönüş hızlarında ciddi düşüş yaşadıkları bir "orta yaş krizi" geçiriyor.
The Independent'ta yer alan habere göre, gökbilimciler uzun süredir yıldızların dönüş hızındaki düşüşün milyarlarca yıl boyunca kademeli olarak, düzgün ve öngörülebilir bir şekilde gerçekleştiğini, böylelikle yıldız jirokronolojisi olarak bilinen bir araç kullanarak yıldızların dönüş periyodundan yaşının tahmin edilebileceğini düşünüyordu.
Çalışmalar, yıldız rüzgarları adı verilen sabit yüklü parçacık akışı kaçışının yol açtığı bu dönüş hızı yavaşlamasının, manyetik alanlarda değişime ve aynı zamanda daha az güneş lekesi, parlama ve patlama dahil yıldız aktivitesinde azalmaya yol açtığını ortaya koydu.
Ancak Kalküta'daki Hindistan Bilim Eğitimi ve Araştırma Enstitüsü'nden (Indian Institute of Science Education and Research -IISER) Dibyendu Nandi'nin de aralarında bulunduğu bilim insanları, bu yakın ilişkinin yıldızların orta yaşlarında bozulduğunu söyledi.
28 Temmuz'da Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni çalışmada, araştırmacılar yıldızlardaki manyetik alan üretiminin dinamo modellerini kullanarak, Güneş'e yakın yaşlarda yıldızların manyetik alan üretim mekanizmasının birden bire "kritik altı veya daha az verimli" bir hal aldığını gösterdi.
Bilim insanlarına göre Güneş gibi orta yaşlı bir yıldız, genellikle düşük faaliyet durumu ve aktif durum olmak üzere iki farklı faaliyet durumunda bulunabiliyor.
Araştırmacılar, düşük faaliyet moduna geçmenin, manyetize yıldız rüzgarlarının açısal momentum kaybını önemli ölçüde azaltabileceğini söyledi.
Nandi, yaptığı açıklamada, "Söz konusu Güneş benzeri yıldızların kritik altı manyetik dinamolarıyla ilgili hipotez, orta yaşı geçen yıldızların neden gençliklerindeki kadar hızlı dönemediği, yıldız jirokronolojisi ilişkilerinin bozulması ve Güneş'in manyetik açıdan inaktif bir geleceğe doğru geçiş yapıyor olabileceğini öne süren son dönemki bulgular gibi, Güneş'e ve yıldızlara dair çeşitli olgular için kendi içinde tutarlı ve bütünlüklü bir fiziksel temel teşkil ediyor" dedi.
Bilim insanları söz konusu bulguların, çok az Güneş lekesinin gözlemlendiği 1645 ila 1715 arasındaki Maunder Minimumu gibi Güneş'in yakın tarihindeki düşük faaliyet dönemlerinin varlığının açıklanmasını sağlayabileceğine, ayrıca yıldız komşumuzun uzun vadeli muhtemel geleceğini öngörmemize olanak sunabileceğine inanıyor.
Independent Türkçe

 


Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.