Hayal gücünü zorlayan geleceğin meslekleri açıklandı

Robotik plastik cerrahi, dijital varlık yöneticiliği ve gezegenlerden maden transferi geleceğin önde gelen meslekleri arasında.

Almanya’nın Beckum şehrindeki bir apartmanın 3 boyutlu maketi. (AFP)
Almanya’nın Beckum şehrindeki bir apartmanın 3 boyutlu maketi. (AFP)
TT

Hayal gücünü zorlayan geleceğin meslekleri açıklandı

Almanya’nın Beckum şehrindeki bir apartmanın 3 boyutlu maketi. (AFP)
Almanya’nın Beckum şehrindeki bir apartmanın 3 boyutlu maketi. (AFP)

Kim 2025 yılına kadar ilk 3 boyutlu (3D) yapı makinesinin dolaşımda olmasını kim bekliyor? Eczacıya değil de sizin için reçete yazabilecek bir robota gitmeyi düşünebilen var mı? İmplant bir cep telefonuna sahip olmak kimin aklına gelir? Ya 3D karaciğer nakli, akıl okuyabilen makineler ve pilotsuz bir uçak?
Bunlar, Dünya Ekonomik Forumu'nun kurucusu ve yöneticisi Klaus Schwab'ın iki yıl önce Dubai'deki Hükümetler Konferansı'nda yönelttiği sorulardan sadece bazıları. Schwab, hükümetlerin daha bilgili ve gelişmelere ayak uydurabilecek kimseleri hazırlaması gerektiğine dikkat çektiği konuşmasında “Dünya, hayat tarzımızı, yaptığımız işi ve birbirimize karşı davranış biçimimizi kökten değiştirecek bir teknolojik devrimin eşiğinde” dedi. Görünen o ki insanları yarına hazırlama meselesi hükümetlerle sınırlı değil. Daha çok çocuklarının geleceğiyle ilgilenen ebeveynler artık insan aklına gelmeyen geleceğin mesleklerinin neler olduğunu bilmek zorundalar.
Abu Dabi'deki Geleceğin Öngörüsü Vakfı tarafından yayınlanan Gelecekteki Meslekler 2040 adlı raporda geleceğin mesleklerine hakim olan 20 sektörde 157 mesleğe yer verildi. Bunların 2010'dan sonra doğan ve Alfa Kuşağı olarak bilinen jenerasyon için en cazip işler olduklarını açıkladı. Söz konusu meslekler raporda şöyle sıralandı:
Robotik: Robot bakımı, robot izleme, robot operasyon teknisyenleri, robot tedarikçileri, robot programcıları, robot kullanıcı arayüzü ve kullanıcı deneyimi uzmanları, robotik plastik cerrahi, robotik iletişim becerileri geliştiricileri, robotik seyahat acenteleri, robotik gösteri ve etkinlik organizatörleri.
Veri: Veri Bilimciler, veri araştırmacıları, veri tedarikçileri, veri analistleri, veri kontrolörleri, veri koruma ve kullanımında değer veya etik uzmanları, veri kredisi aracıları ve veri komisyoncuları.
Dronlar: İnsansız hava aracı komuta merkezi personeli, uçak sistemleri mühendisleri, (insansız hava taksi yer ekibi), drone bakım ve onarımı, hava güvenlik ekipleri, drone tasarımcıları, drone programcıları, sensör operatörleri ve drone satış acenteleri.
Kişisel sağlık: Yaşlanmayla mücadele eden uzmanlar, ruh sağlığı uzmanları, hemşireler, geriatrik rehabilitasyon (yaşlı bakımı), genetik düzenleyiciler, epigenetik terapistler, nörostimülasyon uzmanları, genetik modifikasyon tasarımcıları ve mühendisleri.
Yapay zeka: Yapay zeka koçları ve moderatörleri, yapay zeka yazarlığı, yapay zeka müzisyenliği, yapay zeka yetenekleri ile güçlendirilmiş muhasebecilik, yapay zeka yetenekleri ile güçlendirilmiş siber güvenlik uzmanlığı, yapay zeka yetenekleri ile güçlendirilmiş yapay zeka uzmanlığı.
Otonom ulaşım: Komuta merkezi personeli, ödeme ve muhasebe departmanı, akıllı yol mühendisliği, onarım ve bakım ekipleri, temizlik ekipleri, trafik analistleri ve yük istasyonu kurucuları.
Blockchain (Blokzincir) teknolojisi: Blockchain yasa koyucuları, blockchain mühendisliği, blockchain tasarımcılığı, blockchain kullanıcı arayüzü ve kullanıcı deneyimi uzmanları, Blockchain bulut uygulama yöneticileri, blockchain sistem analistleri, blockchain ürün yöneticiliği, blockchain iş geliştirme eğitmenliği.
3 Boyutlu (3D) Baskı Teknolojileri : Dijital ev mimarlığı, 3D ev üreticiliği, 3D Ürün Tasarımcılığı, 3D ilaç üreticiliği, baskılı protez uzmanlığı, 3D rekonstrüktif cerrahi uzmanlığı, 3D gıda baskı uzmanlığı, malzeme bilimi araştırmacılığı, bilgisayar, biyoteknoloji 3D yazıcı operatörlüğü, 3D yazıcı imalat ve bakım mühendisliği, basılı ürün kalite ve denetim uzmanlığı, kod geliştiriciliği ve programcılık.
Kripto para teknolojileri: Kripto yasa koyucuları, kripto bankacılık, kripto para birimi uzmanlığı, kripto varlık yöneticiliği, kripto sigortacılık, kripto madencilik, kripto eşanjörlük (kripto para mübadele araçları), kripto para performans analistliği.
Sensör sistemleri: Sensör ve sistem tasarımcılığı, sensör ve sistem kurulumu, sensörlere dayalı imalatçılık, sensör sistemleri veri modelleyiciliği, sensör sistemleri veri iletim düzenleyiciliği, sensör sistemleri sinyal mühendisliği, sensör ve ilgili sistem tasarımcılığı, sensör onarım teknisyenliği.
Uzay: Uzay görevi planlayıcılığı, fırlatma yönetimi, araç fırlatma ve yük hazırlık ekipleri, meteorologlar ve astronotlar, uzay trafik analistliği, uzay aracı pilotları, uzay ziyaretçilerinin deneyimini geliştirme uzmanlığı, uzay endüstrisi etiği.
Uzay madenciliği: Asteroitler ve gök cisimleri araştırmacıları, asteroitler ve gök cisimleri madencilik operasyonları yer ekipleri, asteroit madenciliği operasyon uzmanlığı, asteroit ve gök cisimleri madencilik operasyonları için robotik operatörler, uzay madenciliği malzeme bilimcileri, uzay madenciliği nakliye personeli, asteroitler ve gök cisimleri üzerinde metal eritme işlemleri operasyonları, asteroitler ve gök cisimlerinin veri analizi.
Füzyon enerjisi üretimi: Füzyon reaktörü tasarımcılığı, füzyon reaktörü mühendisliği, füzyon sistemi kontrol teknisyenliği, füzyon mikro şebeke uzmanlığı, füzyon reaktörü müteahhitliği, füzyon reaktörü mimarlığı, uzay füzyon planlayıcılığı, proje yöneticiliği ve füzyon enerjisi üretimi.
Genomik Tıp: Algoritmik sağlık sağlayıcıları, algoritmik sağlık araştırmacıları, algoritmik beslenme uzmanları, CRISPR (DNA genom düzenleme aracı) biyologları, CRISPR mühendisleri, üretim uzmanları, biyo-üretim organ tasarımcılığı.
Hyperlooplar (yüksek hız yuvarı): Yüksek hız yuvarı tasarımcılığı, üreticiliği, güvenlik mühendisliği, operatörlüğü, bakım ve onarım, yüksek hız yuvarı için koruma ve güvenlık.
Kuantum hesaplama: Kuantum hesaplama programcılığı, kuantum veri analistliği, kuantum hesaplamada gözlemciler ve mahremiyet bilincine sahip yöneticiler, kuantum hesaplama ile kredi yöneticiliği, kuantum cihaz operatörleri, kuantum hesaplamada sağlık monitörleri, kuantum hesaplamada çalışan sertifikalı eczacılar ve kuantum hesaplama çalışmalarında karakter tasarımcıları.
Karma gerçeklik: Karma gerçeklik üzerinde çalışan seyahat acentaları, karma gerçeklik terapistliği, karma gerçeklikle eğitim, karma gerçeklik üzerinde çalışan süpervizörler, karma gerçeklik destekli tasarımcıları, karma gerçeklik destekli film yapımcılığı, karma gerçeklik tasarımcıları ve karma gerçeklik destekli haber yapımcılığı.
Laboratuvar ortamında gıda üretimi: Laboratuvarda gıda (et) üretimi için biyoreaktör tasarımcıları, laboratuvarda et üretimi için kök hücre yöneticileri, laboratuarda gıda üretimi mühendisliği, laboratuvarda gıda üretimi etik ve profesyonel doğrulama danışmanlığı, kalite kontrol, laboratuvarda üretilen gıdalardan yeni ürün geliştirme uzmanlığı, laboratuvarda üretilen gıda mühendisliği, beslenme mühendisliği ve süreç yöneticiliği.
Nesnelerin İnterneti (Internet of Things-IoT): IoT cihaz uzmanlığı, IoT akıllı bina kurulumu, IoT akıllı giyim geliştiriciliği, IoT sağlık monitörleri, IoT destekli bilim ve antropoloji, veri güvenliği uzmanlığı, hata noktalarını IoT destekli hata noktaları tespiti.
Akıllı öğrenme: Yapay zekaya dayalı öğretim sistemleri için etkileşimli arayüz tasarımcılığı, yapay zekaya dayalı öğretim programları geliştiriciliği, yapay zekaya dayalı akıllı öğretim sistemleri mühendisliği yapay zekaya dayalı akıllı öğretim sistemlerini bakım ve onarımı, yapay zeka eğitim sistemleri, yapay zeka ile geliştirilmiş kişisel beceri geliştiriciler, yapay zeka ile geliştirilmiş yaşamın kişisel monitörleri ve akıllı öğrenme süreçlerinin geliştiricileri.



Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

 Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
TT

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

 Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

İlk kez bir robot, insan yardımı olmadan gerçekçi bir ameliyat gerçekleştirdi.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar, robotun ekipten gelen sesli komutlara yanıt vererek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir operasyonu "sakince" gerçekleştirdiğini çarşamba günü açıkladı. Robot, gerçek hayattaki tıbbi acil durumlara özgü beklenmedik senaryolar sırasında bile yetenekli bir insan cerrahın uzmanlığını sergiledi.

Tıbbi robotik uzmanı Axel Krieger yaptığı açıklamada, "Bu ilerleme bizi belirli cerrahi görevleri yerine getirebilen robotlardan, cerrahi prosedürleri gerçekten anlayan robotlara taşıyor" diyor.

Bu kritik ayrım bizi, gerçek hasta bakımının karmaşık, öngörülemez gerçekliğinde çalışabilen, klinik düzeyde uygulanabilir otonom cerrahi sistemlere önemli ölçüde yaklaştırıyor.

"SRT-H" ya da "Surgical Robot Transformer-Hierarchy" (Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi) diye bilinen robot, Johns Hopkins cerrahlarının domuz kadavraları üzerinde yaptıkları operasyonları izleyerek ameliyat videolarıyla eğitim aldı. Videolarda görevleri açıklayan altyazılar vardı.

Johns Hopkins, robotun videoları izledikten sonra ameliyatı yüzde 100 doğrulukla gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Robotun ameliyatı gerçekleştirmesi daha uzun sürse de sonuçlar bir cerrahla kıyaslanabilir düzeydeydi.

Popüler yapay zeka sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle geliştirilen robotun, kanalları ve arterleri tanımlama, bunları hassas bir şekilde tutma, klipsleri stratejik olarak yerleştirme ve parçaları makasla kesme gibi 17 dakika süren görevleri tamamlaması gerekti.

Bu, Krieger'in "Akıllı Doku Otonom Robotu"nun (Smart Tissue Autonomous Robot) üç yıl önce bir hayvan üzerindeki ilk otonom robotik ameliyatta (canlı bir domuz üzerinde laparoskopi ameliyatı) yaptığından daha fazla görev içeriyor. O robot da özel olarak işaretlenmiş dokulara ihtiyaç duymuş, son derece kontrollü bir ortamda çalışmış ve katı bir cerrahi planı takip etmişti.

Buna karşılık SRT-H, tek tip olmayan anatomik koşullarda kusursuz bir performans sergiledi. Araştırmacılar robotun başlangıç pozisyonunu değiştirdiğinde ve safra kesesi ve çevresindeki dokuların görünümünü değiştiren kan benzeri boyalar eklediğinde bile durum böyleydi.

fgrthyju
Robot, popüler OpenAI sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle çalıştırılıyor. Robot 17 dakika süren görevleri tamamlayabildi (XinHao Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

Krieger geçen yıl sistemi kullanarak bir robotu üç kritik cerrahi görevi yerine getirecek şekilde eğitmişti: bir iğneyi yönlendirmek, vücut dokusunu kaldırmak ve dikiş atmak. Ancak bu görevlerin her biri sadece birkaç saniye sürmüştü.

Araştırmacı ekip bundan sonra sistemi daha fazla ameliyat türü üzerinde eğitip test etmek ve yeteneklerini tam bir otonom ameliyat gerçekleştirecek şekilde genişletmek istiyor.

Daha önce Johns Hopkins'te doktora sonrası araştırmacı olan ve artık Stanford Üniversitesi'nde çalışan başyazar Ji Woong "Brian" Kim, "Bu çalışma, otonom cerrahi robotların gerçek dünyada kullanılmasının önündeki bazı temel engelleri aştığı için önceki çabalara göre büyük bir sıçramayı temsil ediyor" diyor. 

Çalışmamız, yapay zeka modellerinin cerrahi otonomi için yeterince güvenilir hale getirilebileceğini gösteriyor; bu bir zamanlar çok uzak görünse de artık uygulanabilir olduğu kanıtlanıyor.

Bulgular hakemli dergi Science Robotics'te yayımlandı.

Independent Türkçe