Mars'ta yarış: NASA ilk örneği almaya, Çin zorlu kum tepelerine hazırlanıyor

Zhurong, jeolojik özelliklerini araştırdığı Mars arazisini böyle görüntüledi (CNSA)
Zhurong, jeolojik özelliklerini araştırdığı Mars arazisini böyle görüntüledi (CNSA)
TT

Mars'ta yarış: NASA ilk örneği almaya, Çin zorlu kum tepelerine hazırlanıyor

Zhurong, jeolojik özelliklerini araştırdığı Mars arazisini böyle görüntüledi (CNSA)
Zhurong, jeolojik özelliklerini araştırdığı Mars arazisini böyle görüntüledi (CNSA)

Mars’ta mikroskobik yaşam arayışı sürerken ABD ve Çin’in Kızıl Gezegen’deki uzay araçlarından yeni haberler geldi.
NASA, Perseverance uzay aracının gezegen yüzeyinden ilk örneği almaya hazırlandığını duyururken, Çin’in "Ateş Tanrısı" anlamına gelen Zhurong da kum tepelerini araştırmaya başladı.
18 Şubat'ta Jezero Krateri'ne inen Perseverance, Mars’tan topladığı kayaç örneklerini muhtemelen 2031’de Avrupa Uzay Ajansı’na ait bir araca teslim edecek ve bu örnekler Dünya'ya getirilecek. Ardından, dünyanın dört bir yanından bilim insanı, bu örneklerde Mars'ta yaşama dair kanıtlar ve ipuçları arayacak.
"Azim" anlamına gelen Perseverance, şimdi bu örneklerin ilkini çıkarmaya hazırlanıyor. Uzay aracı, Jezero'nun jeolojik açıdan ilginç bir alanından, görev ekibinin "Krater Tabanı Kırık Sert Kayaç" diye adlandırdığı kayaları inceliyor.
Perseverance ekibi, 29 Temmuz’da paylaştıkları bir Twitter gönderisinde uzay aracının ağzından şu ifadeleri paylaştı:
"Kaya örneklemesi yapacağım ilk konum hemen ileride. Bu nokta önümüzdeki bir iki hafta boyunca benim 'ofisim' olacak."
Uzay aracı yaklaşık 11 gün sürecek çok aşamalı bir çalışmayla önce seçtiği hedefi çeşitli araçlarla ayrıntılı olarak inceleyecek, sonra da en uygun konumdan kayaç örneği alacak.

Çin, Mars’ın kum tepelerinde
Bu esnada, 15 Mayıs’ta Mars yüzeyine inen Zhurong, 708 metrelik yol kat etti ve iniş yaptığı Utopia Planitia isimli ovanın çevresindeki jeolojik özellikleri araştırdı.
Çin Ulusal Uzay İdaresi'nin (CNSA)30 Temmuz’da yaptığı açıklamaya göre Zhurong, kum tepeleriyle dolu karmaşık bir araziye doğru ilerliyor.
Geçen hafta bir kum tepesine ulaştığı aktarılan uzay aracı orada incelemelerde bulunmuştu. Açıklamaya göre bu bölgeyi analiz etmek için yüzey kompozisyon dedektörlerinden, çoklu spektral kameralardan ve diğer bilim araçlarından faydalanıyor.
Uzay aracı, bölgedeki topografyanın keşfini tamamladıktan sonra güneye doğru hareketine devam edecek.
Aracın bu hafta kayaçlar, çarpma kraterleri ve yoğun kum tepeleriyle dolu karmaşık bir araziye ulaşması bekleniyor.
 
Independent Türkçe, Space, CGTN

 


Bebeğin cinsiyetini belirleyen faktörler tespit edildi

Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
TT

Bebeğin cinsiyetini belirleyen faktörler tespit edildi

Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)
Cuma günü yayınlanan bir araştırma, ailelerin kız ya da erkek çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğunu buldu (Unsplash)

Rachel Dobkin 

Cinsiyet açıklama partileri, yeni çocuklarının kız mı erkek mi olacağını merakla bekleyen aileler arasında giderek daha popüler hale geliyor. Ancak popüler inanışlara karşı çıkan yeni bir araştırmaya göre, bebeklerin cinsiyeti yazı tura sonucu gibi şansla belirlenmiyor.

Hakemli dergi Science Advances'ta cuma günü yayımlanan bir çalışma, ailelerin erkek ya da kız çocuk sahibi olma konusunda "tekil bir olasılığa" sahip olduğınu ve bazı faktörlerin bu ihtimali etkilediğini tespit etti.

1956-2015'te iki ya da daha fazla sefer birer bebek doğuran en az 58 bin kadını analiz eden araştırmacılar, aynı cinsiyetten en az üç çocuk yapan annelerin, sonraki bebeklerinin yine aynı cinsiyetten olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu saptadı.

Kız ya da erkek çocuk sahibi olma ihtimali bu kişilerde yüzde 50-50 değil: Üç kız çocuk sahibi ailelerin başka bir kız çocuğu olma ihtimali yüzde 58, üç erkek çocuğu olan ailelerin bir erkek çocuk daha dünyaya getirme ihtimaliyse yüzde 61.

Peki neden böyle oluyor?

Araştırmacılar, annenin doğum yaptığı yaşa ve genetiğe işaret ediyor.

Çocuk doğurmaya 28 yaşından sonra başlayan kadınların aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma ihtimali biraz daha yüksek çıktı. Çalışmada sadece erkek ya da sadece kız çocuk doğurmakla ilişkili iki gen de tespit edildi.

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda beslenme ve epidemiyoloji alanında öğretim üyesi olan Jorge Chavarro, kıdemli yazarı olduğu çalışma hakında Washington Post'a "Bu genlerin neden doğumda cinsiyetle ilişkili olduğunu bilmiyoruz ancak öyleler ve bu da yeni sorular doğuruyor" dedi.

Çalışmanın, babalarla ilgili veri bulunmaması gibi bazı sınırlılıkları var.

Ayrıca çalışmada yer almayan bir uzman, araştırmanın genetik analizi hakkında uyarılarda bulunuyor.

Pennsylvania Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi'nde genetik alanında öğretim üyesi olan Iain Mathieson, Washington Post'a yaptığı açıklamada analizin nispeten küçük bir örnekleme dayandığını ve diğer faktörlerden etkilenebileceğini söyledi.

Çalışmadaki araştırmacılar sözkonusu faktörlerin, bazı ailelerin aynı cinsiyetten çocuk sahibi olma olasılığının neden daha yüksek olduğunu ne ölçüde açıkladığını incelemek üzere daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu sonucuna vardı.

Yazarlar şu ifadeleri kullanıyor: 

O zamana kadar, aynı cinsiyetten iki ya da üç çocuğu olan ve farklı cinsiyetlerden çocuk sahibi olmak isteyen aileler, bir sonraki çocuklarını yaparken muhtemelen iki yüzü aynı bir madeni parayla yazı tura attıklarının farkında olmalı.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news