عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İsrail ve Hizbullah, tansiyonu düşürmeye karar verdi

Dün Lübnan'ı bombalayan topçuların yakınlarında İsrail askerleri (Reuters)
Dün Lübnan'ı bombalayan topçuların yakınlarında İsrail askerleri (Reuters)
    Tel Aviv/Nezir Mecli
TT
TT

İsrail ve Hizbullah, tansiyonu düşürmeye karar verdi

Dün Lübnan'ı bombalayan topçuların yakınlarında İsrail askerleri (Reuters)
Dün Lübnan'ı bombalayan topçuların yakınlarında İsrail askerleri (Reuters)

Roket ve topçu atışlarının ardından dün İsrail ordusu ve Hizbullah, savaş gerilimini artırmaktan kaçınma ve çatışma sayfasını çevirme yönündeki isteklerini doğruladı. Ancak uzmanlar, herhangi bir hata veya iki tarafta da kaydedilebilecek yaralanmanın savaş başlatarak bölgedeki ateşi tutuşturacağını vurguluyor.
Çatışma, Filistinli grupların geçtiğimiz Çarşamba günü Lübnan'dan İsrail'in kuzeyine attığı 3 adet roketle başlamış, bunlardan 1’i Lübnan topraklarına, 2’si ise açık alana düşmüştü. Sonrasında İsrail’in üç parti şeklinde top atışları ve hava saldırısıyla karşılık vermesi üzerine güney Lübnan'daki çeşitli yerlerde altyapı zarar görmüştü. Tel Aviv'deki askeri kaynaklar, İsrail'in eşi benzeri görülmemiş bu ciddi tepkisinin, denklemi değişen oyunun yeni kurallarını belirlediğini ortaya koymuştu. Hizbullah dün 19 füze ateşleyerek İsrail'i şaşırtmış, bunlardan 3’ü Lübnan topraklarına, 6'sı ise İsrail'deki açık alanlara düşmüş; kalan 10 füze ise İsrail’in Demir Kubbe hava savunma sistemi tarafından engellenmişti. Ardından İsrail, bu roketlere sınırlı top ateşi ile karşılık vermişti.
Askeri uzmanlar, iki taraftan da gerçekleştirilen bombalamanın insan yaralanmalarına sebep olmayacak şekilde kasıtlı olarak açık alanları hedeflediğini doğruladı. Bu da iki tarafın da gerilimi artırmama yönündeki isteklerini doğruluyor.
İsrail sınırındaki durumun tehlikeli olduğu uyarısına bulunan Lübnan'daki Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü (UNIFIL), İsrail ve Lübnan ordularından generallere sakinlik için uğraşmaları, daha fazla gerilimi önlemek için azami itidal göstermeleri talebinde bulundu.  
Nitekim İsrail ordusu, ‘İsrail topraklarına yapılan ve Lübnan merkezli Hizbullah'ın üstlendiği roket saldırıları ardından gerilimi artırmak istemediğini’ açıkladı. İsrail Başbakanı Naftali Bennett’in Savunma Bakanı Benny Gantz, İsrail Genelkurmay Başkanı Başkanı Aviv Kochavi ve diğer güvenlik yetkilileriyle yaptığı acil toplantıda, ‘İsrail'in topçu ateşi ve savaş uçaklarıyla bulunduğu ilk müdahalesinin ardından daha fazla yanıt vermeye niyeti olmadığı’ sonucuna varıldı. Kochavi, “İsrail'in çatışma gerilimini artırmaktan ya da savaş çıkarmaktan çıkarı yok ancak sınır bölgesinin aktif bir cephe olmasına izin vermeyeceğiz. Roket saldırıları, Çarşamba günü Filistinli gruplara atfedilen roket atışı ardından Hizbullah'ın güney Lübnan üzerindeki kontrolünü gösterme girişimiydi. Hizbullah kasıtlı olarak nüfus merkezlerini değil açık alanları hedef almayı seçti” açıklamalarında bulundu.
Hizbullah ise açık alanları hedef aldığını vurguladığı bombalamasının İsrail’in bombalamasına tepki olarak geldiğini belirten bir açıklamada bulundu. Hizbullah Genel Başkan Yardımcısı Naim Kasım, roket atışlarını partinin değil de bir Filistin örgütünün başlattığını, verilen cevaba karşılık ise güçlerinin İsrail'i bombalayarak cevap verdiğini söyledi. Lübnan ordusu ise İsrail'e yönelik roket saldırılarını gerçekleştirdiğinden şüphelenilen dört Filistinlinin tutuklandığını, gerektiği şekilde yargılanacaklarını duyurdu.
Uzmanlar iki tarafın gerilim istemediği konusunda hemfikir olsa da durumun aniden bozulabileceği uyarısında bulundu. Maariv gazetesinin dünkü haberine göre İsrail ordusu, bu roketlerin ateşlenmesi sonucunda Hizbullah ile aralarındaki gerilimin artması ihtimalinin çok yüksek olmadığını tahmin ediyor. Gazete, İsrail güvenlik yetkililerinin en son ateşlenen roketlerle Hizbullah arasında herhangi bir bağlantı görmediği, bu nedenle dün İsrail Hava Kuvvetleri’nin gerçekleştirdiği hava saldırılarının Hizbullah noktalarını hedef almadığı bilgisine yer verdi. Aynı zamanda İsrail ordusunun tahminlerine göre, İsrail istihbaratı diğer roketlerin fırlatılması öncesi veya sonrasında Filistinli grupları tespit edip onları hedef alabilseydi, Hizbullah karşılık vererek İsrail ile bir çatışmaya girmek için acele etmeyecekti. İsrail ordusu, bu kişilerin Hizbullah emrinde olmadığı düşüncesinde.
Tel Aviv'deki güvenlik kaynaklarının bildirdiğine göre İsrail istihbaratı, İsrail'i ilk olarak bombalayan Filistinli saha komutanlarını sorumlu tutmak için haklarında bilgi toplamaya başladı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

SOHR: Belge, Esed ailesinin Moskova'ya yüz milyonlarca dolar aktardığını ortaya koyuyor

Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
TT
TT

SOHR: Belge, Esed ailesinin Moskova'ya yüz milyonlarca dolar aktardığını ortaya koyuyor

Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) eski Suriye rejiminin karıştığı en gizemli ve yasadışı mali transferlerden birinde, Suriye Havayolları aracılığıyla Moskova'ya büyük miktarlarda para kaçırıldığını ve bu fonların çoğunlukla Captagon üretimi ve ticaretine yapılan yatırımların sonucu olduğunu ortaya koyan gizli bir belgeye ulaştı.

SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada bu paraların kaçırıldığı son uçuşun, Suriye’nin devrik lideri Beşşar Esed'in geçtiğimiz aralık ayında Moskova'ya kaçmasından sadece 4 gün önce gerçekleştiğini söyledi.

efrgthy5
Suriye Havayolları’na ait bir uçak (Arşiv)

Suriye Havayolları'nın 2020 yılı sonlarından 2024 yılı ortalarına kadar Moskova'ya haftada bir uçuş gerçekleştirdiği belirtilen belgeye göre özellikle Vnukovo Havaalanı'na yapılan her uçuşta, ortalama değeri 20 milyon dolar olan para dolu çantalar taşındı.

SOHR'un Suriye Havayolları ve Şam Uluslararası Havalimanı güvenliğine yakın kaynaklardan elde ettiği sızdırılmış gizli belgeye göre bu paralar, Hava Kuvvetleri İstihbaratının doğrudan gözetimi altında ve son derece gizli bir operasyonla taşındı.

Son derece ayrıntılı olan belgeye göre nakit paranın bulunduğu çantalar, doğrudan Suriye Merkez Bankası'ndan korumalı bir araçla havaalanına götürülüyor ve uçağa aktarılıyordu.

devfgrth
Aralık ayında Şam'da yakılan Captagon ve uyuşturucu madde yığınlarının yanında duran yeni Suriye Yönetimi'ne bağlı bir güvenlik görevlisi (AP)

SOHR’a göre belgede bu çantaların sıkı güvenlik önlemleri altında yolcuların bagajlarından ayrı olarak uçağın kargo bölümüne yüklendiği belirtiliyor. Belgeye göre operasyonun gizliliği için çantaların diğer tüm gönderilerden önce yüklenmesi gerekiyordu. Ne personelin ne de yolcuların çantalarda ne olduğuyla ilgili bilgi almasına izin verildi. Herkes çantalarda ne olduğuyla ve nereye gittiği ile ilgili müdahale etmemesi veya bunları sormaması konusunda uyarıldı.

Sızdırılan belgede, gizli ibareli resmi bir defter ve para transferi sürecine ilişkin kesin detaylar yer aldı. Bu detaylara, Moskova'da bu paraların transferini gerçekleştiren bankanın adresi, çantaların sayısı, ağırlıkları, uçuş tarihi, transfer edilen miktar ve her bir işlemle ilgili tüm ayrıntılar da dahil. Genellikle Suriye Havayolları Genel Müdürüne hitaben bir mektup yazılıyor ve ondan paranın herhangi bir engelle karşılaşmadan yüklenmesini kolaylaştırması isteniyordu. Mektup sadece ona hitaben yazılmıştı ve başka kimsenin görmesine izin verilmiyordu.

SOHR'un güvenilir kaynakları, eski Suriye rejiminin çeşitli faaliyetlerini finanse etmek için kullandığı gizli mali operasyonlar ağını ortaya koyan belgenin orijinal olduğunu, ancak havayolunun hiçbir çalışanının ya da yolcusunun bu şüpheli operasyonlar hakkında hiçbir şey bilmediklerini doğruladılar.

xscvfgt
Rıfat Esed ve ailesine ait Lazkiye sahilindeki Afamia Evleri (projenin internet sitesi)

Şarku’l Avsat’a konuşan SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, sızdırılan belgenin eski Suriye rejiminin yasadışı operasyonlara ne kadar derin bir şekilde dahil olduğunu ortaya koyduğunu ve bu alanda yapılacak daha fazla araştırma, Suriye'den Rusya'ya ve diğer ülkelere resmi bir kılıfla ve herhangi bir izleme ya da takip olmaksızın büyük miktarlarda paranın aktarıldığı geniş bir gizli finansal faaliyet ağının ortaya çıkarılmasına yol açabileceğini söyledi. Devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed ve kardeşi tarafından temsil edilen rejim, Captagon'u üreterek, tanıtarak ve Suriye sahilindeki Afamia Evleri’nin yakınlarında bulunan küçük bir liman da dahil olmak üzere birçok yolla yurt dışına ihraç ederek, uyuşturucuya yatırım yapma sürecine öncülük ediyordu. Eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in kardeşi Rıfat Esed'e ait olan bu küçük limandan kaçakçılar aracılığıyla İtalya limanlarına gönderilen Captagon, rejimin işbirlikçileri tarafından dünyanın geri kalanına satılıyordu.

scdvfgb
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)

Esed rejiminin Rusya'daki Faaliyetlerini ve oradaki yatırımlarını takip eden Suriyeli bir kaynak, belgenin içeriğinin bilindiğini, ancak resmî belgenin ilk kez ortaya çıkmış olabileceğini söyledi. Medya, özellikle de Batı medyası daha önce rejimin para kaçırdığından bahsetmişti. Bu haberler çerçevesinde başta Mudalal Huri gibi rejim yanlısı iş adamları olmak üzere rejime sadık bazı isimler uluslararası yaptırım listesine alındı.

Adının açıklanmaması şartıyla konuşan kaynak, para transferlerinin gerçekten de Suriye Havayolları tarafından Vnukovo Havaalanı’na yapıldığını, onlarca transfer gerçekleştiğini ve her uçuşta dolar ve euro bazında sabit dövizlerle dolu çantaların taşındığını belirtti.

Euroların özellikle 500'lük banknotlar halinde olduğunu söyleyen kaynak, çantaların bu havaalanından doğrudan rejimin Moskova'daki büyükelçiliğine aktarıldığını ve oradan da rejime bağlı iş adamlarına dağıtıldığını belirtti. Kaynağa göre onlar da bu parayı bankalara yatırıp mülk ve dükkân satın aldılar. Bu parayla Rusya ve Belarus'ta şirketler kurulduğunu belirten kaynak, tüm sevkiyatların Moskova'nın en lüks oteli olan ve Stalin döneminden kalma büyük, güzel ve tarihi bir otel olan Ukraina Otel’de bir kat kiralayan Beşşar Esed'in dayısı Muhammed Mahluf tarafından denetlendiğini vurguladı. Kaynağa göre eşi ve yanında çalışanlarla birlikte etrafı güvenlik korumasıyla çevrili olan Mahluf neredeyse sürekli olarak Moskova'da ikamet ediyor ve rejimin mali işlerini buradan takip ediyor.

vfgthy
Esed ailesine ait lüks konutların ve şirketlerin bulunduğu devasa bir semt Moscow-City (Arşiv – İnternet siteleri)

Moscow-City’de (Moskova Uluslararası İş Merkezi) pahalı binalardan ve gökdelenlerden 20'den fazla dairenin satın alındığını söyleyen kaynak, “Bu daireler Muhammed Mahluf'un oğulları Hafız, Ehab ve diğerlerinin yanı sıra Esed ailesine ve eşlerine ait. Rusya'da yaşayan bizler bu bilgileri biliyorduk. Bunlar bize, bunları bilen ve bu bilgilerle bir şekilde teması olan görgü tanıkları tarafından aktarıldı” diye konuştu.