Elon Musk'ın müşterilerini Ay'a ve Mars'a taşıyacak SpaceX uzay aracının roket iticisi hazır

SpaceX 2002'de kuruldu (SpaceX)
SpaceX 2002'de kuruldu (SpaceX)
TT

Elon Musk'ın müşterilerini Ay'a ve Mars'a taşıyacak SpaceX uzay aracının roket iticisi hazır

SpaceX 2002'de kuruldu (SpaceX)
SpaceX 2002'de kuruldu (SpaceX)

Teknoloji milyarderi Elon Musk'ın uzay firması SpaceX, insanları Ay'a ve Mars'a taşıması planlanan yeniden kullanılabilir Starship uzay aracının roket iticisini hazır hale getirdi.
Şirket, Super Heavy adıyla da bilinen iticiye 29 Raptor motoru taktı. Sıvı metan ve sıvı oksijen birleşimi kullanan Raptor, NASA'nın Apollo görevlerindeki roketlerin yaklaşık iki katı gücüne sahip.
Musk pazar günü attığı tweet'te, "Starship'in itici motorları kuruluyor" diye yazdı.

Şirketin CEO'su bir sonraki gün de Super Heavy'nin yakın plandan çekilmiş fotoğrafını paylaştı.

Super Heavy'deki motor sayısının 29'dan 32'ye çıkarılması hedefleniyor (Twitter / @elonmusk)
Bütün Starship testleri mayısa kadar roketlerden birinin patlamasıyla sonuçlanmıştı. SN15, bu tarihte başarılı şekilde yere inerek yörünge uçuşu testinin önünü açmıştı.
SpaceX, Starship uzay aracının ve roket iticisi Super Heavy'nin yörünge uçuş testini yıl sonuna kadar yapmayı hedefliyor.
Testte Super Heavy'nin kalkıştan kısa bir süre sonra Meksika Körfezi'ne inmesi, 20. prototip (SN20) olan uzay aracınınsa uçuşun 90. dakikasında Hawaii yakınlarında tahrikli iniş gerçekleştirmesi planlanıyor.
Şirket daha önce uçuşun amacının "olabildiğince fazla veri toplamak" ve böylelikle uzay taşıtının benzeri yaratılamayan ve öngörülemeyen uçuş koşullarında neler yaşadığını daha iyi anlayabilmek olduğunu açıklamıştı. Toplanan bilgilerse iç simülasyonlar için daha iyi modeller oluşturmak amacıyla kullanılacak.
Ancak şirketin önünde bazı engeller var. Örneğin ABD Federal Havacılık İdaresi, Starship'in operasyonlarının çevreye etkisini inceliyor ve bunun ne zaman sonuçlanacağı belli değil.

Mars uçuşu ne zaman?
Milyarder isim geçen yılın aralık ayında yaptığı açıklamada, şirketinin 2026'ya kadar insanları Mars'a götüreceğinden "son derece emin" olduğunu söylemişti:
"Şanslıysak belki de 4 yıl içinde bu olacak."
Musk daha önce, bir gün 500 bin dolardan (yaklaşık 4 milyon TL) az bir meblağa Mars'a gidileceğinden ve hatta bilet fiyatlarının 100 bin doların (yaklaşık 850 bin TL) altına çekileceğinden emin olduğunu da açıklamıştı.
Independent Türkçe, Space.com, Ars Technica, CNBC



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news