Hamas, Katar yardımları krizini çözmek için yeni bir çözüm yolunu kabul etti

Katar’dan sağlanan fonun ulaşmasıyla maaşlarının bir kısmın alan Gazzeli çalışanlar
Katar’dan sağlanan fonun ulaşmasıyla maaşlarının bir kısmın alan Gazzeli çalışanlar
TT

Hamas, Katar yardımları krizini çözmek için yeni bir çözüm yolunu kabul etti

Katar’dan sağlanan fonun ulaşmasıyla maaşlarının bir kısmın alan Gazzeli çalışanlar
Katar’dan sağlanan fonun ulaşmasıyla maaşlarının bir kısmın alan Gazzeli çalışanlar

Filistinli siyasi kaynaklar İsrail merkezli bir gazeteye verdikleri demeçte, Katar yardımlarının Gazze Şeridi'ne ulaştırılmasında çıkan kriz için Hamas'ın yeni bir çözüm yolunu kabul ettiğini açıkladılar. Bu çözüme göre ABD ve İsrail yardım alanların listelerini gözden geçirip bunları onaylayacak.
Hamas’taki bir yetkili ile konuşan Haaretz gazetesi muhabiri Jack Khoury “İsrail-ABD müdahalesinin kabul edilmesinin ilk sebebi terörü finanse etmekle suçlanacaklarından korkan Filistin bankalarının sorununu çözmesi. İkinci sebebi ise Hamas’ın sıkıntıları hafifletmek ve Filistinlilerin öfkesinin patlamasını önlemek için mümkün olan en kısa sürede yardım getirmekle ilgilenmesi” ifadelerini kullandı.
İki gün önce İsrail çevreleri Katar yardım fonlarının Gazze Şeridi'ne ulaştırılmasının ertelenmemesi konusunda uyarıda bulunmuşlardı. Bu kişiler “söz konusu fonların herhangi bir nedenle dondurulmasının, bölgedeki vatandaşlar için ekonomik krizi derinleştireceğini, bu durumun da gerilime ve yeni bir tansiyon yükselmesine neden olabileceğini” söylemişlerdi. İbranice yayın yapan “İsrael Defence” sitesi “Katar yardım fonlarının Gazze’ye girişinin engellenmesi karşısında Hamas Hareketi’nin sabrı tükenmeye başladı” ifadelerini kullanmıştı. Site “İsrail'in belirlediği koşullar ve beraberindeki lojistik engeller durumu daha da gerginleştiriyor. Hızlı bir çözüm gerekiyor. Belki de bu fonların akışı eskiden olduğu gibi çantalarla sağlanmalı. Nitekim İsrail bu aşamada Hamas ile askeri bir gerginlik çıksın istemiyor” şeklinde açıklama yapmıştı.
Haaretz gazetesi dün yaptığı haberde, İsrail Başbakanı Naftali Bennett ve bakanlarının Binyamin Netanyahu hükümetini Hamas'ı Katar’dan gelen para çantalarıyla finanse etmekle suçladığını yazdı. Habere göre bu yüzden Bennett ve bakanlar daha önce izlenen bu yolu değiştirmeye ve Hamas'ı para dağıtım anlaşmasının dışında bırakacak yeni kurallar koymaya karar verdiler. Bu durumun sonucunda tüm taraflar krize girdi. İsrail, Filistin Yönetimi’nin fonları dağıtma görevini üstlenmesini kabul etmeye hazır olduğunu belirtti. Filistinli kaynaklar geçtiğimiz haftalarda Katar ve Filistin Yönetimi arasında bu konuda başarılı müzakereler yapıldığını ve bu müzakereler sonucunda Katar’ın fonları Ramallah'taki Filistin Yönetimi ile ikili koordinasyon içinde dağıtması hususunda anlaşmaya varıldığını bildirdi. Anlaşmaya göre Katar, Hamas hükümeti çalışanlarının maaşlarının yanı sıra Gazze Şeridi'ne ayda 30 milyon dolar ve yaklaşık 100 bin aileye 100’er dolar verecek. Ancak İsrail ve Filistin Yönetimi, Hamas hükümetinin çalışanlarına ödeme yapılmasına karşı çıktı. Tel Aviv'deki çevreler bunu terörizme destek olarak görürken Ramallah'takiler bunun bölünmeye teşvik edici bir şey olduğunu söylediler. Filistin bankaları, terörü finanse etmekle suçlanacaklarından korktukları için fonların dağıtılmasını üstlenmekten çekiniyordu. Bu yüzden Washington devreye girdi ve İsrail ile birlikte Gazze Şeridi sakinlerinden yardım alanların listelerini gözden geçirmeyi ve aralarından Hamas aktivistlerini elemeyi önerdi. Böylece bankalar ABD ortaklığı kapsamında olmuş oluyor. Bu sorun henüz tamamen çözülmemiş olsa da, Hamas yetkilisi İsrail gazetesine yaptığı açıklamada, Hamas’ın bu fonların halka ulaştırılmasını engellemek istemediğini söyledi.



Gazze… Uzun süreli bir ateşkes mi, yoksa iki aşamalı bir ateşkes mi?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)
TT

Gazze… Uzun süreli bir ateşkes mi, yoksa iki aşamalı bir ateşkes mi?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da yemek dağıtımı için bekleyen Filistinliler, 29 Nisan 2025. (AP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi Filistinli kaynaklar dün yaptıkları açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki ateşkesle ilgili olarak önümüzdeki günlerde bir müzakere turunun beklendiğini belirtti. Kaynaklar, bunun önemli olduğunu ve İsrail, Hamas ve hatta ABD yönetimi de dahil olmak üzere tüm tarafların ‘tutumlarında kararlı’ olması halinde olası bir anlaşmaya varılabileceğini belirtti.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, önümüzdeki turda esas olarak Kahire ve Doha'daki bir önceki turda müzakere edilen önerilerin ele alınacağını açıkladı. Kaynaklar, Hamas’ın arabulucular tarafından kendisine sunulan önerilerle ilgili olarak kendi içinde derinlemesine bir çalışma yürüttüğünü ve bazı Filistinli gruplarla kendilerine sunulan önerileri müzakere ettiğini bildirdi.

Müzakerelerin detayları hakkında bilgi sahibi olan kaynaklar, önümüzdeki toplantılarda ABD'nin önemli bir rol oynayacağını ve İsrail'in bir anlaşmaya varılması yönünde baskı görmesini beklediklerini ifade etti. ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Hamas'ın daha fazla taviz vermesi için arabuluculara baskı yapıyor. 

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynakları, hareketin delegasyonunun en az beş yıllık uzun vadeli bir ateşkes, esirlerin tek seferde takası, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi, yeniden inşa, kuşatmanın kaldırılması, durumun 2 Mart öncesine döndürülmesi ve Mısır'ın vizyonu çerçevesinde Gazze Şeridi'nin işlerini yönetmek üzere bağımsız kişilerden oluşan ve Toplum Destek Komitesi olarak bilinen yerel bir komitenin kurulmasına dayanan vizyonunu sunduğunu söyledi.

Kaynaklar, o dönemde Hamas heyetine önerilenin birbiriyle bağlantılı iki aşamalı bir ateşkes olduğunu, ilk aşamanın altı ila sekiz ay arasında olacağını ve ikinci aşamanın başlangıcı olarak Amerikan garantisi verileceğini bildirdi.

İlk aşama İsrailli esirlerin yarısının serbest bırakılmasını içerecek, açık ve net Amerikan garantileriyle Gazze Şeridi'ndeki savaşın tamamen sona ermesini, kuşatmanın kaldırılmasını, yeniden inşayı ve Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmeyi öngören ikinci aşamaya geçişi sağlayacaktı.

) Serbest bırakılan İsrailli esirler, Başkan Donald Trump'ın göreve başlamasının 100’üncü günü münasebetiyle 28 Nisan'da Tel Aviv'de düzenlenen bir etkinlik sırasında Gazze Şeridi'nde halen tutulan esirlerin aileleriyle birlikte (AP)Serbest bırakılan İsrailli esirler, Başkan Donald Trump'ın göreve başlamasının 100’üncü günü münasebetiyle 28 Nisan'da Tel Aviv'de düzenlenen bir etkinlik sırasında Gazze Şeridi'nde halen tutulan esirlerin aileleriyle birlikte (AP)

Kaynaklara göre İsrail ve ABD, daha kısa sürede bir anlaşmaya varılmasının önünde engel teşkil eden bazı koşullar belirledi ve bu koşulların, bir anlaşmaya varılmasına olanak sağlayabilecek şekilde, bunun için büyük çaba sarf eden arabulucularla sürekli iletişim yoluyla çözülmesi için çalışmaların sürdüğünü kaydetti.

Söz konusu koşullar özellikle ‘direniş silahı’ ile ilgili terminoloji meselesi ve bu silahın yeteneklerinin akıbeti hakkında.

Kaynaklar, Toplum Destek Komitesi’nin yeniden teyit edildiğini ve ateşkes yürürlüğe girer girmez çalışmalarına başlayacağını belirtti. Bu arada, insani ve uluslararası yardım kuruluşlarından gelen insani yardımlar Arapların gözetiminde taşınacak ve teslim edilecek.

Bir hafta önce Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynakları, Mısır-Katar önerisinin Hamas heyetine sunulduğunu, bu önerinin her iki tarafın da askeri eylemleri durdurması ve ilk aşama olarak bazı ölü ve diri esirlerin takası karşılığında altı aylık geçici ateşkes anlaşmasına varılmasını öngördüğünü söyledi.

Kaynaklara göre altı ay boyunca tam bir ateşkes anlaşması müzakere edilecek, Kahire'de düzenlenen son acil durum” zirvesinde Arap ülkeleri tarafından oybirliği ile kabul edilen Mısır planına göre ertesi güne ilişkin düzenlemeler ve Gazze Şeridi’nin yeniden inşası görüşülecek ve her iki taraftan tüm esirler takas edilecekti.

O dönemde kaynaklar, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani ile Başbakan ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani'nin Hamas heyetinin liderleriyle bir araya geldiğini duyurdu.

Kaynaklar, Mısır-Katar önerisinin yakın zamanda, özellikle de Katar Başbakanı'nın Washington ziyareti ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile görüşmesi sırasında her iki tarafça ABD'ye sunulduğunu belirtti.

Gerçekler

Hamas'ın 5 yıllık ateşkes vizyonu

Hamas en az beş yıllık uzun vadeli bir ateşkes, tek seferde tüm esirlerin değişimi, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi, yeniden inşa ve kuşatmanın kaldırılmasına dayanan bir vizyon sundu.

Bunun karşılığında Hamas'a, birbiriyle bağlantılı iki aşamalı bir ateşkes önerildi; ilk aşama altı ila sekiz ay sürecek ve ikinci aşamanın başlangıcı olarak Amerikan garantisi verilecekti.