Kaliforniya yangını kasabaları küle çeviriyor

Dixie yangını yaklaşık Los Angeles büyüklüğünde, bin 464 kilometrekare alanı yok etti.

Greenville, Plumas County, Kaliforniya’da dün çıkan yangınlarda evler ve arabalar kül oldu. (AP)
Greenville, Plumas County, Kaliforniya’da dün çıkan yangınlarda evler ve arabalar kül oldu. (AP)
TT

Kaliforniya yangını kasabaları küle çeviriyor

Greenville, Plumas County, Kaliforniya’da dün çıkan yangınlarda evler ve arabalar kül oldu. (AP)
Greenville, Plumas County, Kaliforniya’da dün çıkan yangınlarda evler ve arabalar kül oldu. (AP)

“Kaliforniya’nın dağ kasabası Greenville, güçlü sosyal karaktere sahip, komşuların birbirlerinin mobilyalarını taşımak için gönüllü olduğu, renkli çiçek sepetlerinin ana caddeyi aydınlattığı ve yazarların, müzisyenlerin, tamircilerin ve tavuk çiftçilerinin birbirine karıştığı türden bir yerdi. Ama şimdi harap durumda.”

Şehir sakinlerinden Eva Gorman, yaşadıkları dramı bu sözlerle aktardı.
Kaliforniya’yı kasıp kavuran sıcak, kupkuru, fırtınalı hava dalgası eyaletin mevcut en büyük orman yangınını, altına hücum döneminden kalma en büyük bölge olan ve yaklaşık bin nüfuslu Sierra Nevada bölgesinde patlak verdi. Yangın şehir merkezindeki bir asırdan uzun zamandır ayakta duran ahşap binaları büyük bir bölümü yakıp kül etti.
Rüzgarların hafta sonu sakinleşip yön değiştirmesi bekleniyordu ama iyi haber Gorman için çok geç geldi. Tahliye uyarılarına dikkate alarak Dixie yangınının yaklaştığı dönemde, yaklaşık bir buçuk hafta önce kocasıyla birlikte şehri terk eden Gorman, "Bu tamamen yıkıcı bir felaket. Evimizi ve işimi kaybettik. Şehir merkezimizin tamamı gitti" dedi. Gorman evinin duvarındaki birkaç fotoğrafı,, en sevdiği mücevherlerini ve önemli belgelerini kurtarmayı başardı. Ama geride bıraktığı ailesine ait eşyaları düşünmeden edemiyor.
"Anneannemin hediyesi olan yemek odası sandalyelerini ve İtalya'dan getirdiğim büyük teyzemin yatağını bıraktım. Oğlumun iki yaşındaki halini anımsatan bir resmi vardı. Şimdi 37 yaşında. İlk başta, 'Sorun değil, bazı eksikliklerim var' diye düşünüyorsunuz. Ama sonra birçok şeyi kaybettiğini anlıyorsun.”
Yetkililer yıkılan binaların sayısını henüz tam olarak tespit edebilmş değil. Ancak Plumas County Şerifi Todd Johns perşembe günü, kasabanın içinde ve yakınında yüzden fazla evin yandığı tahmininde bulundu.
Hayatı boyunca Greenville’de ikamet eden Johns da “Olanlardan dolayı kalbim ezildi" dedi.
Yetkililer, yaklaşık 2 bin nüfuslu Colfax yakınlarında, çarşamba günü aniden çıkan yangında yaklaşık yüz ev ve binanın yandığını aktardılar. Kontrol altına alınamayan yangın sebebiyle yetkililer Placer ve Nevada ilçelerindeki yaklaşık 6 bin kişiden evlerini tahliye etmelerini istedi. Üç haftadır süren yangın, çoğu kuraklığın toprakları kavrulmuş ve tutuşmaya hazır hale getirdiği Batı yakasındaki 14 eyaletteki yüz aktif ve büyük yangından sadece biri. Dixie yangını, Los Angeles'tan daha büyük bir alan olan yaklaşık bin 464 kilometrekare alanı yok etti.
Yangının çıkış nedeni araştırılıyor. Ancak Pacific Gas & Electric şirketine ait elektrik şebekesinin elektrik hatlarından birinin üzerine düşen bir ağacın kıvılcım çıkarmış olabileceği görüşü hakim.
Yangın çarşamba ve perşembe günü kereste, çimen ve çalıların arasında aniden çıktı. Bir itfaiye yetkilisi yangını "kendiliğinden yanmaya yatkın” olarak nitelendirdi.
Alevler yayılmaya başlamadan önce düzinelerce ev çoktan yanmıştı. Bölgeden herhangi bir ölüm veya yaralanma vakası bildirilmedi. Ancak yangın 10 binden fazla evi tehdit etmeye devam etti. Perşembe günü, yoğun ve düzensiz rüzgarlar itfaiyecileri sürekli değişen farklı noktalara yetişmeye ve yangınlarla mücadelede daha fazla efor sarf etmeye zorladı.
İtfaiye Sözcüsü Yüzbaşı Sergio Arellano "Ortalığı kasıp kavuruyor. Rüzgarlar birkaç saatte bir yön değiştiriyor" dedi. Plumas Ulusal Orman Müfettişi Chris Carlton da "Gerçekten korkunç bir yangın ile karşı karşıyayız. Gerçekten bilinmeyen bir bölgedeyiz” ifadesini kullandı.
İklim değişikliğine bağlı ısı dalgaları ve tarihi kuraklık, ABD’nin batısındaki orman yangınlarıyla mücadeleyi zorlaştırıyor. Bilim adamları, iklim değişikliklerinin bölgeyi son 30 yılda daha sıcak ve kuru hale getirdiğini ve havayı daha yoğun ve orman yangınlarını daha sık ve yıkıcı hale getirmeye devam edeceğini söylüyor.
Yangın Greenville'i iki açıdan vurdu. İtfaiye görevlileri zaten kasabayı kurtarmaya çalışıyordu. Ancak itfaiye yetkilileri, görevlilerin insanları arabalara yükleyerek tahliye arşı çıkan insanları kurtarmak için önce hayatlarını riske atmak zorunda kaldıklarını söylüyorlar.
Olay Yönetimi Operasyonları Başkanı Jake Cagel, “Bazı sakinler, evlerinden çıkmak istemedikleri için itfaiyecilere silah doğrulttu” dedi.
Yetkililer, alevlerin Greenville'in kuzeybatısındaki Chester kasabasına da ulaştığını ancak ekiplerin buradaki evleri ve işyerlerini kurtarmayı başardığını aktardılar. Sadece bir veya iki yapıda küçük hasarlar meydana geldiğin bildirdiler.
Yangının 85 kişiyi ölümüyle sonuçlanan ve son yüzyıldaki en ölümcül yangın olan Pacific Gas & Electric şirketinin tesislerinin yol açtığı 2018’deki orman yangınında büyük ölçüde tahrip olan Paradise kasabasından çok uzakta olmadığı bilgisi paylaşıldı.



Trump yönetimi, Haitili çeteleri yabancı terör örgütü olarak tanımlamayı planlıyor

Haitili askerler başkent Port-au-Prince'de devriye geziyor. (AP)
Haitili askerler başkent Port-au-Prince'de devriye geziyor. (AP)
TT

Trump yönetimi, Haitili çeteleri yabancı terör örgütü olarak tanımlamayı planlıyor

Haitili askerler başkent Port-au-Prince'de devriye geziyor. (AP)
Haitili askerler başkent Port-au-Prince'de devriye geziyor. (AP)

AP kaynaklarına göre ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Haitili çeteleri yabancı terör örgütleri olarak tanımlama niyetinde olduğunu Kongre'ye bildirdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, ABD'de faaliyet gösteren çeteler ve onlara yardım eden herkes üzerindeki baskıyı arttırırken, benzer şekilde sekiz Latin Amerika örgütünü de suç örgütü olarak tanımladı. Yeni hamle, ABD yönetiminin Haitili çeteler üzerinde de benzer bir baskı uygulamayı planladığını gösteriyor. Söz konusu tanımlama, bu gruplara ‘maddi destek’ sağlayan herkes için ceza ve yaptırımları da beraberinde getiriyor.

Bu hamle, Trump'ın daha geniş kapsamlı göçmen baskısının bir parçası olarak Venezuelalı göçmenleri El Salvador'daki kötü şöhretli bir hapishaneye sınır dışı etmeyi meşrulaştırmak amacıyla, yabancı bir terör örgütü olarak tanımlanan ve daha sonra 18’inci yüzyıldan kalma bir savaş yasası uyarınca ‘işgalci bir güç’ olarak tanımlanan Venezuela'nın Tren de Aragua çetesini hedef alan bir dizi eylemin ardından geldi.

Ayrıntıları henüz kamuoyuna açıklanmadığı için isimlerinin gizli kalması koşuluyla konuşan iki kişiye göre, Trump yönetimi 23 Nisan'da kongre komitelerine gönderdiği bir bildiride, Haitili çeteler Vive Ansam ve Gran Grif'i yabancı terör örgütleri olarak tanımlama niyetinde olduğunu belirtti. Üçüncü bir kişi ise Temsilciler Meclisi ve Senato dış ilişkiler komitelerine bildirinin çoktan ulaştığını doğruladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı yorum talebine yanıt vermedi. Bu karar, Trump yönetiminin şubat ayında yaklaşık yarım milyon Haitili göçmeni sınır dışı edilmekten koruyan Geçici Koruma Statüsü (TPS) tedbirlerini iptal etmesinin ardından geldi. Yabancı terör örgütleri tanımı geleneksel olarak El Kaide ya da DEAŞ gibi gruplarla sınırlıydı, ancak Haitili çetelere uygulanması Beyaz Saray’ın ABD'nin uzun süredir devam eden yabancı terörizm tanımını genişlettiği anlamına geliyor.