Dibeybe, Erdoğan’ın Trablus’u ziyaret etmeyi düşündüğünü açıkladı

Başkanlık Konseyi, Libya’daki ordunun baş komutanı olarak yetkilerini onayladı.

Erdoğan ve Dibeybe, geçen cumartesi günü yaptıkları görüşme öncesinde (AP)
Erdoğan ve Dibeybe, geçen cumartesi günü yaptıkları görüşme öncesinde (AP)
TT
20

Dibeybe, Erdoğan’ın Trablus’u ziyaret etmeyi düşündüğünü açıkladı

Erdoğan ve Dibeybe, geçen cumartesi günü yaptıkları görüşme öncesinde (AP)
Erdoğan ve Dibeybe, geçen cumartesi günü yaptıkları görüşme öncesinde (AP)

Libya Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Libya- Türkiye Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ikinci toplantısını gerçekleştirmek üzere gelecek Ekim ayında Libya’nın başkenti Trablus’a resmi bir ziyarette bulunmayı düşündüğünü açıkladı. Ayrıca Libya’da geçiş otoritesine bağlı güçler, Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Ulusal Ordu’ya bağlı bir askeri grubu, geçen yıl Ekim ayı sonlarında Cenevre’de imzalanan ateşkes anlaşmasını ve Sirte ve Misrata arasındaki sahil yolunu açma anlaşmasını ihlal etmekle suçladı.
Dibeybe, geçen cumartesi günü İstanbul’da yaptıkları görüşmenin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile, Ekim ayı boyunca başkent Trablus’ta Libya ile Türkiye arasındaki Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ikinci bir toplantısını yapmak üzere anlaştığını duyurdu.
Dibeybe, ofisinden yaptığı açıklamada, toplantıda ‘Türk şirketlerinin Libya’da faaliyetlerine geri dönüşü, teminat mektupları ve birikmiş borçlar konusunda mevcut sorunların üzerinde durma gerekliliği’ konularının ele alındığını söyledi. Dibeybe ayrıca, karşılıklı ticaret hacmini artırmak için bir dizi idari ve teknik kolaylığın sağlanmasının ve bunlara ilişkin bir dizi anlaşmanın imzalanmasının yanı sıra yakın zamanda geri dönüşe yardımcı olacak yürütme önlemleri üzerinde uzlaşı sağlandığını belirtti.
Öte yandan Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi’ne ve Dibeybe hükümetine bağlı güçlerin başlattığı Burkan el-Gadab (Öfke Volkanı) operasyon odası, Hafter’e bağlı ve Sirte’nin batısındaki 30’uncu Kapı’da konuşlanmış Medhali Selefileri görüşlü 604. Tugay’ın, İçişleri Bakanlığı güçlerini kovarak, araçlarını yağmaladığını açıkladı.
Mareşal Hafter liderliğindeki Ulusal Ordu’dan (LUO) ve 5+5 Ortak Askeri Komite’den bu suçlamalara ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı.
Aynı şekilde Başkanlık Konseyi, normal ve istisnai subayların terfisinin, askeri birliklerin kurulmasının ve askeri bölge komutanları ve yardımcılarının atanmasının yürürlükteki mevzuat nedeniyle, kendi yasal yetki alanına girdiğini ifade etti. Konsey, ‘herhangi bir tarafça, bu duruma aykırı olarak verilen herhangi bir kararın geçersiz sayılacağı ve yetkili olmayan bir tarafça verildiği için kararın iptal edileceği’ konusunda da uyardı.
Konsey, Libya Ordusu Başkomutanı olarak, geçen cumartesi günü ordu birliklerine hitaben yaptığı bir konuşmada, şartlar ve sebepler ne olursa olsun bu durumu ihlal etmenin doğru olmadığını söyledi. Ayrıca ihlalin, Ordu Yüksek Komutanı’nın yetkilerinin de ihlali olarak değerlendirileceği belirtilirken, tüm askeri birliklerin uyarıya uyması çağrısı yapıldı.
Öte yandan Misrata Belediye Meclisi, yasadışı grupların tır şoförlerine yönelik saldırıları nedeniyle güney Libya’ya her türlü akaryakıt tedarikinin askıya alındığını duyurdu.
Arap Petrol ve Türevleri Taşıma Kooperatifi Vakfı da aynı nedenle geçen cumartesi gününden itibaren güney bölgelere akaryakıt sevkiyatını durdurduğunu açıkladı. Vakıf, bazı kanun kaçaklarını, güvenlik yetkililerinin müdahalesi olmadan sürücüleri korkutmak, araçlarından çıkmaya zorlamak ve Barak eş-Şati bölgesinde üzerlerine ateş açmakla suçladı.
Vakıf, güney meselelerinden sorumlu olduğu için Dibeybe’yi, sürücülerin canlarının korunmasını ve onların akaryakıt transferi çalışmalarına geri dönmelerini sağlamak da dahil, sorumluluklarını üstlenmeye ve gerekli tüm önlemleri almaya çağırdı.
Diğer yandan birlik hükümetine bağlı Ahlaki Rehberlik İdaresi, Askeri Mühendislik Departmanı üyelerinin geçen cumartesi akşamı başkent Trablus’un güneyinde savaş kalıntıları ve çeşitli şekillerde patlamamış mühimmat bulduğunu açıkladı. Açıklamada, “Bu atıklar, uluslararası standartlara uygun olarak bertaraf edilmek üzere yığın noktasına taşınmalıdır” denildi.
Aynı şekilde Libya Kayıpları Arama ve Kurtarma Kurumu, Libya’nın batısındaki Terhune şehrinde bir tarım projesinde yeni bir toplu mezarın bulunmasının ardından dün (8 Ağustos) de kimliği belirsiz 10 cesedin bulunduğunu belirtti.
Ülkenin batısındaki yetkililer, LUO güçlerini geçen yıl Sirte’ye geri çekilmeden önceki son kalesi olan Terhune’de ‘savaş suçu’ işlemekle suçluyor.
Ailesi tarafından yönetilen silahlı el-Kaniyat Grubu’nun kurucularından Muhammed el-Kani, geçtiğimiz günlerde doğudaki Bingazi şehrinde tutuklanması sırasında yaşamını yitirdi. Yıllarca Terhune’yi kontrol eden ve LUO’nun yanında savaşan el-Kaniyat liderleri hakkında tutuklama kararı çıkarıldığı biliniyor.
Ayrıca Yüksek Seçim Komisyonu, kayıtlı seçmen sayısının 2,7 milyonun üzerine çıktığını duyurdu. “Son zamanlarda 22 binden fazla seçmen kaydoldu” diyen Komisyon, seçmen kütüğündeki kayıt süresinin bu ayın 17’sine kadar uzatıldığını açıklamıştı.
Diğer bir gelişme olarak Libya’daki Avrupa Birliği (AB) misyonu Başkanı Natalina Cea ve AB’nin Libya’ya yönelik silah ambargosunu denetlemek için hayata geçirdiği IRINI Harekatı'nın Komutanı Amiral Fabio Agostini, Libya makamlarının deniz ve bölge sınırlarını korumasına yardımcı olmak için aralarında iş birliği ve koordinasyonu geliştirmek amacıyla bir anlaşma imzaladı. Cea, sınır yönetimi, yasaların uygulanması ve ceza adaleti alanındaki uluslararası ortaklık çerçevesinde gelişen anlaşmanın, sınırları korumak için Libya makamlarına yardım etmeyi amaçladığını vurguladı.



Koronavirüsle bağlantılı... Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü yarasalar üzerinde yeni deneyler planlıyor

Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)
Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)
TT
20

Koronavirüsle bağlantılı... Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü yarasalar üzerinde yeni deneyler planlıyor

Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)
Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nün önünde duran güvenlik güçleri (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın The Telegraph'tan aktardığına göre uzmanlar, Çinli bilim insanlarının, bazılarının Covid-19 salgınıyla ilişkilendirdiği deneylere benzer ‘kaygı verici’ deneyler planladıkları konusunda uyardı.

Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü bu ay yeni bir makale yayınlayarak, Covid-19 enfeksiyonuna benzer şekilde insan hücrelerine girebilen yarasayla ilişkili bir koronavirüs bulduğunu duyurdu.

Makale, daha bulaşıcı spike proteinlerine sahip suşların ‘daha fazla araştırılması’ ve genetiği değiştirilmiş fareler üzerinde testler yapılması çağrılarıyla sona erdi.

Bilinen ilk Covid-19 vakaları koronavirüsleri toplaması ve manipüle etmesiyle bilinen Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nden sadece 8 mil (12,8 km) uzakta ortaya çıktı.

Enstitü, salgından önce tehlikeli deneyler yürüttüğü gerekçesiyle ABD fonlarından mahrum bırakılmış ve ABD Temsilciler Meclisi Koronavirüs Salgını Alt Komitesi aralık ayında hastalığın ‘büyük olasılıkla’ Wuhan'daki bir laboratuvardan sızdığı sonucuna varmıştı.

Uzmanlar, son deneylerin önerilen biyogüvenlik seviyelerinin altında yürütüldüğü konusunda uyardı.

Kaygı verici deneyler

Biyogüvenlik uzmanı ve ‘Viral: Covid-19'un Kökeni Arayışı’ (Viral: The Search for the Origin of COVID-19) kitabının yazarlarında Dr. Alina Chan, “Makale kaygı verici bir notla sona eriyor. Covid-19 pandemisine yol açana benzer bir dizi deneyi tanımlıyor... Bu virüslerden daha fazlasını farklı görünümlü spike proteinlerle test edecekler. Bölünme bölgelerini ve bu virüslerin nasıl aktive olduğunu inceleyecekler. Virüslerin farelerde hastalığa neden olma kabiliyetini inceleyecekler” ifadelerini kullandı.

Chan sözlerini şöyle sürdürdü: “Covid-19 ile ilgili tanık olduklarımızdan sonra, Wuhan'da bu tür deneyler için uygun bir biyogüvenlik seviyesi olmadığını düşünüyorum. Böyle bir çalışma yapılması gerekiyorsa, şehir merkezinden uzakta biyogüvenlik seviye 4 laboratuvarında yapılmalıdır.”

Bazı bilim insanları Covid-19'un bir hayvandan sıçradığını iddia etmeye devam ediyor, ancak 5 yıllık araştırmaya rağmen hastalığın spesifik bir kökeni asla keşfedilemedi.

Pandemiden önce Wuhan Enstitüsü SARS ile bağlantılı 220'den fazla koronavirüs topladı ve bunlardan en az 100'ü tespit edilemedi.

Ayrıca bazı çalışanlar yarasalarla uğraşırken yetersiz düzeyde kişisel koruyucu ekipman kullanırken kayda alındı.

axsdfergt
Çin'deki Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'nde çalışan bir virolog (AFP)

ABD istihbaratı ayrıca, Wuhan Virüs Araştırma Enstitüsü'ndeki üç araştırmacının Kasım 2019'da Covid benzeri semptomlar yaşadıktan sonra hastanede tedavi gördüğünü ortaya çıkardı.

Keşfedilen yeni virüs, Covid-19'a benzer şekilde insan ACE2 reseptörlerini hedef alarak hücreleri enfekte edebilen koronavirüs ailesinin yeni bir üyesi olan HKU5-CoV-2 olarak adlandırılıyor.

Bilinen bir insan vakası ve insandan insana bulaştığına dair bir kanıt yok.

Ancak Çin laboratuvarının yeni virüsün bulaşıcılığını arttırmak için tartışmalı deneyler yapıyor olabileceğine dair endişeler var.

Farelerin enfekte edilmesinin, virüsün laboratuvarda doğal olarak gelişmesine ve bulaşma olarak bilinen bir süreçte daha tehlikeli hale gelmesine izin vermesi de mümkün.

Makalenin yazarlarından Dr. Shi-Cheng Li, pandemi öncesinde yarasa virüslerini toplama ve manipüle etme çalışmaları nedeniyle ‘Yarasa Kadın’ lakabıyla anılıyordu.

Bazı bilim insanları Covid-19'un insanlara bulaşmadan önce bir yarasadan bir ara konağa geçtiğini ortaya çıkardı. Yeni makale, yarasayla ilişkili koronavirüslerin enfeksiyon için insan giriş reseptörlerini kullanacak şekilde evrimleşebileceğini ve bir ara konakçı ihtiyacını atlayabileceğini öne sürüyor.

Imperial College London'da Fahri Araştırmacı olan Dr. Gary McLean, “Çinli yetkililerin artık iyi bir gözetim sistemine sahip olduklarını ve laboratuvarların bir salgın riskini en aza indirecek katı güvenlik standartlarına göre çalıştıklarını umuyoruz” dedi.