Akdeniz’deki yangınlar neden çıkıyor?

İtalya’daki orman yangınlarından bir kesit (AP) 

Yunanistan, Türkiye, İtalya, Cezayir ve Tunus gibi Akdeniz’e kıyısı olan bölgelerde son zamanlarda yaşanan orman yangınları, bu alanların büyük bir bölümünü çorak arazilere dönüştürmekle tehdit ediyor.
The Independent’a göre, yangınlar son birkaç hafta içinde Akdeniz kıyılarındaki geniş alanlarda on binlerce hektarlık ormanı yok etti.
Söz konusu yangınlar sonucu Türkiye’de 8 kişi hayatını kaybederken, Cezayir’de yaşamını kaybedenlerin sayısı 42’ye yükseldi.
Tunus’da 50 dereceye ulaşan sıcaklıklar nedeniyle ülkenin kuzeyindeki Bizerte şehrinde bulunan Nador Ormanı’nda büyük bir yangın çıktı.
Fas, Temmuz ayında bin 200 hektarlık ormanı yok eden yangınlarından zarar gördü.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, geçen hafta ülke genelinde 586 yangın çıktığını söyledi.
İtalya’da Sardunya Valisi Christian Solinas, “Bu yangınlar eşi görülmemiş bir felaket” dedi.
Tüm bu yangınlar binlerce insanı yerinden etti, değerli ormanları yaktı ve sayısız canlıyı öldürdü.

Bu yangınların çıkış nedeni nedir?
Geçen yıl yayınlanan bir çalışmada, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) iki bilim insanı, Akdeniz'in eşsiz konumunun onu iklim değişikliğine karşı özellikle savunmasız hale getirdiğini savundu.
Yükselen sıcaklıklara dünyanın birçok yerinde artan yağış eşlik ederken, Akdeniz hem daha sıcak, hem de daha kuru havalarla boğuşuyor.
MIT bünyesinde araştırmacı olan Alexandre Tuel, “Akdeniz bölgesini diğer bölgelerden ayıran temel şey coğrafyadır. Dünyanın başka hiçbir yerinde olmayan üç kıta (Avrupa, Afrika ve Asya) ile çevrili büyük bir denizi var” dedi.
Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Dr. İrem Daloğlu Çetinkaya ise, yükselen hava sıcaklıklarının ormanları yangınlarına karşı daha savunmasız hale getirmesine rağmen, kontrolsüz arazi kullanımının sorunu daha da kötüleştirdiğini söyledi.
Bu orman yangınlarının sadece iklim değişikliğinden kaynaklanmadığına dikkat çeken Çetinkaya, ayrıca çok fazla atık birikimi olduğuna işaret etti.

İşler daha kötüye gider mi?
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politika Çalışmaları Merkezi Direktörü Prof. Dr. Levent Kurnaz, “Yüzyılın sonunda tüm Akdeniz iklimi çölleşecek” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Public Policy Institute of California araştırmacısı Gökçe Şencan ise, “Akdeniz bölgesinde her geçen gün daha da yoğunlaşan kuraklık ve aynı zamanda endişe verici bir şekilde yükselen sıcaklıklar açısından kesinlikle endişe verici eğilimler görüyorum” dedi.
Bilim insanları, hükümetlerin yangınlara neden olan değişiklikleri ele almak için güçlü bir şekilde hareket etmemesi durumunda, bunun tüm bölgeler ve ülkeleri yok edebilecek bir krize yol açacağı konusunda uyardı.