Yemen: Husiler yeni eğitim ve öğretim yılına vergileri arttırarak başlıyor

Sana'daki bir sınıfta yer alan öğrenciler ve öğretmen (AFP)
Sana'daki bir sınıfta yer alan öğrenciler ve öğretmen (AFP)
TT

Yemen: Husiler yeni eğitim ve öğretim yılına vergileri arttırarak başlıyor

Sana'daki bir sınıfta yer alan öğrenciler ve öğretmen (AFP)
Sana'daki bir sınıfta yer alan öğrenciler ve öğretmen (AFP)

İran destekli Husi milisleri yeni öğretim yılına “Öğretmen Destek Fonu”nu arttırarak başladı. Bu fon her öğrencinin aylık olarak bir miktar ödemesini zorunlu kılarken, eğitim yılının önceki yıllara göre daha zor geçmesi beklenen bir dönemde özel okullara da harç konuldu. Yemen’de bu yıl üç milyonu aşkın çocuğun okula kayıt olamayacağı tahmin edilirken, nüfusun yoğun olarak yaşadığı yerlerde ise yoksulluğun daha da artması bekleniyor.
Yüksek fiyatların ve nüfusun yüzde 80'inin gıda yardımına bağımlılığı çerçevesinde veliler, önceki yıllardan kalan borçlarını özel okullara ödeyemedikleri için çocuklarını okula yazdıramamaktan şikayetçi. Maaşların kesintiye uğraması ve milislerin mezhepçi üyelerini öğretmeni olarak dayatması eğitim sürecinin dramatik bir şekilde bozulmasına neden oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan bir hükümet çalışanı, özel okula geçmiş iki akademik yılın ücretini ödeyemediği için dört çocuğunun bu yıl okula gidemeyeceğini belirterek, borçlar ödeninceye dek belgelerin okul tarafından tutulması sebebiyle devlet okuluna nakil yaptıramayacağı için bu kararı almak zorunda kaldıklarını söyledi.
İşgal altındaki Sana’nın 10 km güneyindeki Zimar vilayetinde çalışan Yahya, özel okullardaki ücretlerin öğrenci başına 150 bin riyali aşkın (Milis kontrolündeki bölgelerde bir dolar yaklaşık 600 riyal) olması sebebiyle bu yıl çocuklarını okula yollayamayacağını söyleyerek,  geçen yıldan kalan borcu ödeyemediğini kaydetti. Yahya açıklamasında, “Devlet okullarına gitmelerinin bir faydası olmadığı için eşim ve ben çocukların evde kalmasına karar verdik. Öğretmenler dört yıl maaşsız çalıştıktan sonra okulları bıraktılar ve yerlerine vasıfsız Husiler geldi. Tüm bu unsurlar, gençlere mezhepsel bölünmeyi öğretiyor. Çocuklarımın bu kavgaya karışmasını istemiyorum” şeklinde konuştu.
Abdullah el-Afi ise, okulların silah altına alma, nefret, düşmanlık ve şiddet ilkeleriyle akılları bulandırarak çocuklar için radikal ve tehlikeli bir ortam haline geldiğini söylemekten endişe etmediğini belirtti.
Diğer yandan Ma'rib Valiliği'ndeki Kamplarının Yönetimi için Yürütme Birimi, yeni eğitim ve öğretim yılının başlamasıyla birlikte yerlerinden edilmiş kimseler arasında 130 bin çocuğun acil eğitim yardıma ihtiyacı olduğunu, bölgedeki yerlerinden edilmiş kişilerin ise yüzde 15’inden fazlasının eğitim belgelerini kaybettiğini ifade etti.
Öğrencilerin yeni eğitim-öğretim yılının başında yaşadıkları bu durum, darbecilerin lideri Abdülmelik el-Husi'nin, müfettişlere, “eğitimin düzeltilmesi” talimatını vermesiyle aynı zamana denk geldi. Konu hakkında bilgi sahibi kaynaklara göre buradaki amaç, milisler dışından herhangi birinin eğitim sektöründe görev almasını engellemek. İş aramak için göç eden veya milis kontrolündeki bölgelerden hükümet kontrolündeki bölgelere kaçan öğretmenler yerine kendi milislerini görevlendirmek.
Sana’daki kaynaklara göre Husilerin eğitim ofisi, destekçilerinin kadrolu öğretmen olup iş bulmaları için çalışmalara başladı. Emeklilik, mesleğe ara vermek ve hükümetle işbirliği bahanesiyle zorla işten çıkarılan öğretmenlerin yerine Husilere sadık beş bin öğretmen atandı.
Daha önce Husi darbe hükümetinin Eğitim Bakanlığı, kontrolü altındaki bölgelerde, öğretmenler için aylık 30 bin riyal (yaklaşık 50 dolar) tutarındaki teşviki onayladı.  Karar, milislerin iki yıl önce ‘Öğretmen Destekleme’ fonunu kurmak için verdiği karara dayanarak önümüzdeki Eylül’den itibaren uygulanacak.
Bu fonun kaynakları, narkotik bitki hasat satışlarının yüzde 2’sini, mal ve emtia üzerindeki gümrük vergilerinin yüzde 1’ini, yurt içi ve yurt dışı seyahat bilet ücretlerinin yüzde 1’ini, yerli veya ithal sigaraların yüzde 2’sini, mobil veya sabit hat telefon faturasının yanı sıra internet faturasının yüzde 1’ini içeriyor.
Maden suyu, meyve suları, alkolsüz içecekler, yerli ve ithal alkolsüz içecekler ile oturma izinleri, giriş ve çıkış vizeleri, Yemenli olmayanlar için çalışma izinleri, aylık kesintiler ve çalışanlar için cezalar da bu fonun yararına olacak şekilde genişletildi.
Husiler ayrıca, sayıları 4 milyonu aşkın devlet okulundaki öğrencileri fona verilmek üzere bin 500 riyal ödemeye zorluyor.



Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
TT

Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)

Suriye hükümeti tarafından dün yapılan açıklamada federal sistemin reddedildiği bir kez daha ifade edilirken Kürt güçlerine orduya katılmaları çağrısı yapıldı. Kürt ve resmi Suriye kaynaklarına göre bu karar Cumhurbaşkanı Ahmed Şer'in Suriye Demokratik Güçleri Komutanı Mazlum Abdi ile ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın katıldığı bir toplantıda alındı.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP'den aktardığı habere göre Suriyeli bir Kürt yetkili, Şara ve Abdi, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ni (KDSÖY)Suriye devletine entegre etme çabalarını görüşmek üzere bir araya geldiğini ifade etti.

Kimliğinin gizli tutulması şartıyla konuşan yetkili, ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Barrack'ın da toplantıya katıldığını söyledi.

Toplantının, ‘KDSÖY ile Şam hükümeti arasındaki ilişkiler ile ekonomik ve askeri konuların’ görüşülmesi için düzenlendiğini de sözlerine ekledi.

Bu toplantı, Şara ve Abdi arasında henüz uygulanmayan bir ikili anlaşmanın imzalanmasından dört ay sonra gerçekleşti.

Şara’nın 10 Mart'ta ABD’nin himayesinde Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Abdi ile imzaladığı anlaşma, ‘Suriye'nin kuzeydoğusundaki tüm sivil ve askeri kurumların, sınır geçişleri, havaalanı, petrol ve gaz sahaları dahil olmak üzere Suriye devletinin yönetimi altına alınmasına’ ilişkin maddeler içeriyordu.

Ancak KDSÖY, anayasal bildirinin ardından hükümetin çeşitliliği yansıtmadığını söyleyerek yönetimi eleştirdi. Kürt güçler geçtiğimiz ay ‘merkezi olmayan demokratik’ bir devlet talebinde bulunmuş, Şam ise buna ülkede ‘bölünme girişimlerini’ reddettiğini vurgulayarak yanıt vermişti.

Suriye hükümetinden bir kaynak dün devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Suriye devleti, ‘tek Suriye, tek ordu, tek hükümet’ ilkesine sıkı sıkıya bağlı olduğunu yineler ve Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne aykırı her türlü bölünme veya federalizm biçimini kesin bir şekilde reddeder” ifadelerini kullandı.

Kaynak, “Suriye ordusu, tüm vatandaşları birleştiren ulusal bir kurumdur. Devlet, SDG'den Suriyeli savaşçıların anayasal ve yasal çerçeve içinde ordunun saflarına katılmasını memnuniyetle karşılıyor” dedi.

Kaynak ayrıca, ‘imzalanan anlaşmaların uygulanmasındaki herhangi bir gecikmenin ulusal çıkarlara hizmet etmeyeceği, aksine durumu karmaşıklaştıracağın ve Suriye'nin tüm bölgelerinde güvenlik ve istikrarın yeniden sağlanmasına yönelik çabaları engelleyeceği’ uyarısında bulundu.

Cumhurbaşkanı Şara, geçtiğimiz yıl aralık ayında İslamcı grupların ittifakının başında eski Devlet Başkanı Beşşar Esed rejimini devirerek Şam'da iktidarı ele geçirdi. O tarihten bu yana Şara, Suriye'deki tüm askeri grupların lağvedilmesini savunuyor.

Ancak Suriyeli Kürtler, on binlerce erkek ve kadından oluşan askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Suriye'nin birliğini korumak ve ülkede güvenliği yeniden tesis etmek, yeni yetkililer için başlıca zorluklar arasında yer alıyor.

On yıllardır ötekileştirilmeye ve dışlanmaya maruz kalan Suriyeli Kürtler, bugün yeni iktidarın karar alma sürecini merkezileştirme ve geçiş döneminin yönetiminden önemli unsurları dışlama çabalarını eleştiriyorlar.

SDG lideri Abdi, mayıs ayı sonlarında bir televizyon röportajında “Şam ile yaptığımız anlaşmaya bağlıyız ve şu anda uygulama komiteleri aracılığıyla bu anlaşmayı hayata geçirmeye çalışıyoruz” dedi. Ancak ‘Suriye'nin merkezi olmayan, tüm bileşenlerinin tüm haklarına sahip olduğu ve kimsenin dışlanmadığı bir ülke olması’ konusunda kararlı olduğunu da vurguladı.

Şara, Şam’da iktidarı devralmasının ardından tüm silahlı grupların feshedileceğini açıklamasına rağmen, ABD destekli Kürtler, DEAŞ’ı 2019 yılında son kalesinden de kovana kadar mücadelede etkinliğini kanıtlamış olan organize askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Kürt özyönetim, Suriye'nin kuzeyinde ve doğusunda, Şam’daki kaynaklara ihtiyaç duyduğu en önemli petrol ve doğalgaz sahalarını da içeren geniş bir alanı kontrol ediyor. Aralarında binlerce yabancının da bulunduğu DEAŞ üyelerini de kamplarda ve gözaltı merkezlerinde tutuyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani daha önce yaptığı bir açıklamada, KDSÖY’le imzalanan anlaşmanın maddelerinin uygulanmasında ‘oyalanmanın ülkedeki kaosu uzatacağını’ söylemişti.