Hamaney, İsrail ile gerilimin ortasında yeni bir deniz kuvvetleri komutanı atadı

İran Donanması'nın yeni komutanı Amiral Şehram İrani, ofisinde (ISNA)
İran Donanması'nın yeni komutanı Amiral Şehram İrani, ofisinde (ISNA)
TT

Hamaney, İsrail ile gerilimin ortasında yeni bir deniz kuvvetleri komutanı atadı

İran Donanması'nın yeni komutanı Amiral Şehram İrani, ofisinde (ISNA)
İran Donanması'nın yeni komutanı Amiral Şehram İrani, ofisinde (ISNA)

İran-İsrail geriliminin denizin derinliklerine kadar ulaştığı son dönemde Dini Lider Ali Hamaney, İran donanmasına yeni bir komutan atadı.
İran resmi haber ajansı IRNA, Hamaney'in 2017'den beri görevde olan Amiral Hüseyin Hanzadi'nin yerine Amiral Şehram İrani'yi, İran donanmasının yeni komutanı olarak atadığını bildirdi.
Hamaney, yayınlanan kararnamede, eski komutan Hanzadi'nin çabalarına övgüde bulunurken Amiral İrani’den de donanmayı geliştirmesini, genel yetenek ve hazırlıklar seviyesini yükseltmesini istedi. Kararname, görev değişiminin nedenini açıklamazken Hamaney, Hanzadi'yi yeni bir pozisyona atamadı.
Yeni komutan İrani’nin özgeçmişinde, Hürmüz Boğazı açıklarındaki Bandar Abbas'ta 1. deniz bölgesinin komutanlığı görevi bulunuyor. Devrim Muhafızları'na yakın Tasnim ajansı İrani’nin, 2012 yılında savaş gemilerinin Süveyş Kanalı'ndan geçişinden sorumlu olduğunu ve birkaç deniz kurtarma operasyonuna öncülük ettiğini belirtti.
İran’da deniz görevleri “ordu” ile paralel kuvvetler olan “Devrim Muhafızları” arasında paylaşılıyor. Ordu, Umman denizi ve uluslararası sulardaki operasyonlardan öncelikli olarak sorumlu iken Devrim Muhafızları, Basra Körfezi’ndeki bir İran deniz kuvvetini yönetiyor. ABD donanması zaman zaman, Devrim Muhafızları’nın gambotlarının, Hürmüz Boğazı yakınında bulunan ordu güçlerinden destek alarak yaptığı tacizlerden şikâyette bulunuyor.
ABD yönetiminin Mayıs 2019'da İran'ın petrol ihracatını kısıtlamaya yönelik başlattığı girişimin ardından birkaç ticari gemi ve petrol tankeri saldırıya uğrarken bu saldırıların faili olarak İran’dan şüpheleniliyor. İsrail, ABD ve İngiltere’nin, Tahran’ı, 29 Temmuz’da Umman açıklarında bir İsrail şirketinin işlettiği Mercer Street tankerine düzenlenen saldırının arkasında olmakla suçlamasıyla bölgesel gerilim iyice arttı.
İngiliz The Telegraph gazetesi geçen hafta yayınladığı bir haberde, İran ve İsrail arasındaki "gölge savaşı" bağlamında en az 20 geminin mayınlar, insansız hava araçları ve özel kuvvetler tarafından saldırıya uğradığını belirtti. Geçen yıl, İran’ın "Jamaran" muhribi, Hürmüz Boğazı yakınlarındaki tatbikatlar sırasında yine İran’a ait "Konarak" adlı lojistik destek firkateynine füze atmış, 19 denizcinin hayatını kaybetmesine, 15 denizcinin de yaralanmasına sebep olmuştu.



Arakçi tarafından taşınan mesaj… Hamaney, Putin'den destek istiyor

TT

Arakçi tarafından taşınan mesaj… Hamaney, Putin'den destek istiyor

İran Dini Lideri Ali Hamaney, 2023 yılında Tahran'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i kabul ederken (İran Dini Lideri’nin internet sitesi)
İran Dini Lideri Ali Hamaney, 2023 yılında Tahran'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i kabul ederken (İran Dini Lideri’nin internet sitesi)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Moskova'da İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile yaptığı görüşmede, İran'a yönelik saldırının haksız olduğunu belirtti.

“Görüşme bize mevcut durumdan çıkış yolları bulma fırsatı verecek” diyen Putin, ayrıntı vermeden Rusya'nın ‘İran halkına yardım sağlamak için çalıştığını’ kaydetti. Putin, Arakçi ile görüşmesini, “Lütfen İran Cumhurbaşkanı ve Dini Lideri’ne en iyi dileklerimi iletin” diyerek bitirdi.

p0
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Moskova'da İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile bir araya geldi. (Reuters)

Putin'e Rusya'nın Tahran için bir ‘ortak ve yoldaş’ olduğunu söyleyen Arakçi, Tahran ile Moskova arasındaki ilişkileri ‘çok yakın ve uzun soluklu’ olarak nitelendirdi. Arakçi, “İran söz konusu saldırılara karşı meşru müdafaa hakkını kullanmaktadır” dedi.

Reuters'a konuşan üst düzey bir kaynak Arakçi'nin Hamaney'den Putin'e destek talebinde bulunan bir mesaj ilettiğini söyledi. Reuters'a konuşan İranlı kaynaklar Tahran'ın şu anda Rusya'nın desteğinden memnun olmadığını ve Putin'den İsrail ve ABD'ye karşı daha fazla destek istediğini ifade etti. Kaynaklar Tahran'ın ne tür bir yardım istediğini ise belirtmedi.

Bugün erken saatlerde Kremlin, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırılarından dolayı Rusya'nın derin üzüntü duyduğunu ve bu saldırıları kınadığını ifade etti.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD'nin eylemlerinin çatışmaya dahil olan tarafların sayısını arttırdığını ve yeni bir gerilim sarmalına yol açtığını söyledi.

Peskov, “ABD'nin İran'a yönelik saldırılarından önce Amerika tarafından ayrıntılı olarak bilgilendirilmedik” ifadesini kullandı.

Rusya'nın ne tür bir destek sağlayabileceği sorusuna Peskov şu yanıtı verdi: “Her şey İran'ın neye ihtiyacı olduğuna bağlı. Biz arabuluculuk hizmeti teklif ettik.” Peskov, ABD'nin İran'a yönelik saldırılarının Moskova ile Washington arasındaki ilişkileri etkilemeyeceğini belirtti. Putin geçen hafta İran'ın herhangi bir destek talebinde bulunmadığını söylemişti.

İsrail'in 13 Haziran'da İran'ı vurmaya başlamasından bu yana Rusya Tahran'a açıktan askeri yardım teklifinde bulunmadı. Putin ve diğer yetkililer de Moskova'nın aylar önce Tahran ile imzaladığı Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması kapsamındaki taahhütlerini küçümseyerek bunun bir karşılıklı savunma anlaşması olmadığını vurguladılar.

İran Dışişleri Bakanı'nın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le istişarelerde bulunmak üzere Moskova'ya yaptığı ziyaret sırasında İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, İran'ın Rusya'dan Tahran ile Washington arasındaki anlaşmazlıkta aktif bir rol oynamasını beklediğini söyledi. Bekayi, “İran'ın Rusya ile kapsamlı stratejik ortaklık çerçevesinde hem çok taraflı düzeyde hem de bölgesel düzeyde belirli beklentileri var. Arakçi'nin ziyareti ve Rus yetkililerle temasları çok önemli” şeklinde konuştu.

Uzmanlara göre Vladimir Putin, İsrail ile İran arasında devam eden askeri çatışmada arabuluculuk yapmayı teklif ederek Moskova'yı yeniden uluslararası sahnenin ön saflarına çekmeye ve yakın ilişkileri emellerine engel olsa da Ortadoğu'daki başlıca müttefiki Tahran'ı korumaya çalıştı.

Putin haziran ayı başında ABD'li mevkidaşına İran'ın nükleer meselesi konusunda Washington ile Tahran arasındaki anlaşmazlıkların ‘çözümüne katkıda bulunmak’ istediğini söyledi.

Bu konu, İran'ın defalarca inkâr etmesine rağmen Tahran'ın atom bombasına sahip olmasını engellemeyi hedeflediğini söyleyen ABD'nin müttefiki İsrail ile askeri çatışmanın merkezinde yer alıyor.