Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, yeni bir hükümetin yakın zamanda göreve başlayacağını duyurdu

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (AP)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (AP)
TT

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, yeni bir hükümetin yakın zamanda göreve başlayacağını duyurdu

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (AP)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (AP)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Tunus halkının iradesi ve belirledikleri yola göre yeni hükümetin yakında kurulacağını, geri adım atılmayacağını söyledi. Tunus Cumhurbaşkanı, askıya alınan parlamentonun faaliyetlerinin tekrar başlaması, yolsuzluk şüphesi bulunanların yasal prosedürler olmaksızın takibinin durdurulması ve yeni hükümetin kurulmasının hızlandırılması gibi çok sayıda isteğe atıfta bulunarak, “Geri döneceğini (Parlamentoya) düşünen, hayalperesttir” dedi.
Tunus'ta, Tunus cumhurbaşkanı tarafından desteklenen başkanlık sisteminde başbakanlık pozisyonu için bazı kişilerin isimleri sızmaya devam ediyor. Cumhurbaşkanlığı Mahkemesi Direktörü Nadya Akkaşe’nin adı bu pozisyon için en güçlü ve bu pozisyona en yakın isim olarak öne sürüldü. Bunun birçok gerekçesi olmakla birlikte en önemlisi, Kays Said'e yakınlığı ve aralarında bir güven unsurunun varlığıdır. Cumhurbaşkanı'na yakın çevreler, bir sonraki başbakanın belirlenmesinde güven faktörünün yetkinlik faktörünün önüne geçebileceğini ve Cumhurbaşkanının güvendiği bir ismin bu pozisyonu elde etme şansının iki kat daha fazla olduğunu söylüyorlar.
Aynı kaynaklara göre, hukuk doktorası ve kamu ve mali hukuk alanında yüksek lisans derecesine sahip olan Naya Akkaşe, Fransa ve İtalya gibi bazı komşu ülkelerden önemli destek görüyor. Ancak geçtiğimiz günlerde Tunus'u ziyaret eden Amerikan heyeti seçim sürecini aksattı. Amerikan heyeti, Tunus cumhurbaşkanından başbakanlık pozisyonuna reformları uygulayabilecek ve ekonominin çarkını döndürebilecek bir ekonomik figür atamasını istedi.
Tunus Cumhurbaşkanı, Tunus-Kartaca Havaalanı’nda (Tunus'un başkenti) yaptığı açıklamada bazı dürüst politikacılardan durum istikrara kavuşana kadar biraz beklemelerini istedi. Seyahat yasağının ve zorunlu ikamet prosedürünün, yolsuzluk şüphesi bulunanlara ve halkın parasını kaçıranlara yönelik olduğunu söyleyen Said, “Tunus diktatörlük dönemine girmedi ve darağacı da kurulmadı” dedi.
25 Ağustos’ta sona erecek, olağanüstü tedbirler döneminin uzatılıp uzatılmayacağı ile ilgili geri sayım başladı. Bununla birlikte Said üzerindeki baskı arttı ve bir sonraki başbakanı bir an önce açıklaması için çağrılar yoğunlaştı.
Parlamentoda temsil edilen siyasi partiler, Kays Said'in açıklayacağı yol haritasını bekliyor. Diğer yandan Cumhurbaşkanı'na yakın kişiler, Tunus Cumhurbaşkanının yeni başbakanı seçme sürecinde iyi bir seçim yapmak ve daha önceki hatalardan kaçınmak için kendisine tanınan tüm anayasal süreyi, yani 30 günün tamamını kullanacağını ileri sürüyor. Said, daha önce bu görev için İlyas el-Fahfah'ı seçmiş ancak çıkar çatışması nedeniyle görevden alınmıştı. Said’in bu görev için seçtiği bir başka isim Hişam el-Meşişi de Cumhurbaşkanının kararlarına itaat etmemiş ve o da görevden alınmıştı.
Tunus cumhurbaşkanı, diyalog düzeyinde özellikle Nahda Hareketi başta olmak üzere önceki siyasi sistemle diyalog kapısını kapattı. Said, Nahda’nın “ulusal yetkinliğe sahip bir hükümet atamak, Kasbah'taki hükümet karargahındaki kuşatmayı kaldırmak ve devletin çarklarının normal işleyişini bozan kamu hizmetini engellemeyi durdurmak için gerekli ve acil ihtiyaç” konularındaki çağrısını görmezden geldi.
Nahda Hareketi, yürütme ofisi toplantısından sonra yaptığı açıklamada, yargı izni ve yasal gerekçe olmaksızın zorunlu ikamet altına alma ve on binlerce Tunuslunun mesleki nitelikleri ve siyasi veya insan hakları faaliyetleri doğrultusunda seyahatlerinin sözlü talimatlarla yasaklanması gibi keyfi uygulamaları reddettiğini duyurdu.
Cumhurbaşkanlığı'nın bir sonraki başbakanın adını açıklaması konusunda herhangi bir gecikme görmediğini söyleyen Tunus cumhurbaşkanı danışmanı Velid el-Haccam, “Mesele, bu dosyada tanınan sürenin dolmasını beklemek ve Cumhurbaşkanının birlikte çalışacağı hükümet ekibi hakkında net bir fikrinin oluşmasıdır. Ayrıca mesele sadece cumhurbaşkanlığı ve hükümetin kurulmasıyla ilgili olmayıp, dikkate alınması gereken başka siyasi, ekonomik ve sosyal konular da bulunmaktadır.”
Tunus ulusal radyosuna konuşan Haccam, “Bazılarının başbakanın adını mümkün olan en kısa sürede öğrenme arzusunu anlıyorum. Başbakanın adının açıklanmasını talep edenler Cumhurbaşkanının seçimlerine güvenmeli ve uygun zamanda uygun kişinin yönetimi devralacağı konusunda da endişe etmemeliler” dedi.
Tunus Savcılığı, mali ve idari yolsuzluklar yaptıklarından şüphelenilen 12 kişinin “fosfat çıkarma ve transfer anlaşmaları” olarak bilinen “seyahat etme hakkını” yasaklayan bir emir yayınladı. Tunus Asliye Mahkemesi Sözcüsü Muhsin ed-Dali, idari ve mali yolsuzluk şüphesiyle dosyanın Başsavcılığa sevk edildiğini açıkladı. Tüm davalarda toplam 22 sanık hakkında dolandırıcılık, gasp ve hileli yollardan yararlanma, hukuka aykırı menfaat sağlama, yönetime zarar verme, kamu görevlisine rüşvet teklif etmek ve rüşvet alma suçlarından dava açıldı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.