İsrailli çiftçiler, İsrail ve Ürdün hükümetleri arasında imzalanan ve Ürdün tarım ürünlerinin Tel Aviv'e ithal edilmesini öngören anlaşmayı protesto etti

Ürdün'de sebze ve meyve yetiştiriciliği
Ürdün'de sebze ve meyve yetiştiriciliği
TT

İsrailli çiftçiler, İsrail ve Ürdün hükümetleri arasında imzalanan ve Ürdün tarım ürünlerinin Tel Aviv'e ithal edilmesini öngören anlaşmayı protesto etti

Ürdün'de sebze ve meyve yetiştiriciliği
Ürdün'de sebze ve meyve yetiştiriciliği

İsrail ve Ürdün hükümetleri arasında Ürdün tarım ürünlerinin Tel Aviv'e ithal edilmesi için bir anlaşmaya varıldı. Bunun üzerine yüzlerce İsrailli çiftçi, Salı günü Lübnan sınırında bir protesto gösterisi yaptı. Gösteriler, dün Başbakan Naftali Bennett'in Ra'anana kentindeki evinin önünde devam etti.
Bu protesto, hükümetin ithal gıda ürünlerine uygulanan gümrükleri kaldırma planına karşı başlatıldı. İsrail hükümetinin bu planı sebze, meyve ve diğer tarım ürünlerinin fiyatlarında düşüşe yol açacak. Çiftçiler bu adımı "binlerce aile ve tarım tesisi için boğucu bir baskı" olarak görüyor. Çiftçi Mücadele Kurumu, yaklaşık üç bin beş yüz yumurta yetiştiricisine ait kümeslerin kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.
İsrail Savunma Bakan Yardımcısı Alon Schuster, Çiftçilerin mücadelesini onayladığını ve bu mücadeleye destek verdiğini ifade ederek, Twitter'da yaptığı bir paylaşımda şunları söyledi: “Çiftçiler evlerini terk ediyor ve protesto gösterilerinde bulunuyor. Çiftçiler şunu söylüyor: “Bizi kümes hayvanları yetiştirmek ve halka yumurta üretmek için kırsal alanlara gönderen hükümetin bizi koruması, bizimle diyaloğa girmesi ve karşı koyamayacağımız bir gerçekliği bize dayatmaması gerekir.”
Çiftçiler, halka sesini duyurabilmek için hükümetin reform planına karşı Lübnan sınırına yakın Avivim bölgesinde gösteri yapmayı seçti. Çiftçilerden biri olan Alon Julis, “Tel Aviv'de gösteri yapsaydık, kimse bizi duymazdı. Ne kadar çaresiz olduğumuzu anlamaları için buraya gelmeyi seçtik. Lübnan'ın iflas ettiğini söylüyorlar, biz de onlar gibiyiz. Lübnanlılarla birleşelim dünya bizim için de müdahale etsin.”
Lübnan sınırını geçmeye çalışan göstericiler askerlerle çatıştılar. İki gösterici Lübnan topraklarına girmeyi başardı, ancak İsrailli askerler tarafından yakalandılar. İsrailli çiftçiler Lübnan ordusu veya bölgede konuşlanmış Hizbullah güçleri ile karşılaşmadan tutuklandılar. Çiftçiler dün gösterilerini Başbakan Benit'in evine taşıdılar. Burada da polisle çatışan göstericiler yurt dışından ürün ithal edilmesine karşı olmadıklarını ancak bunun, ülkenin kendi çiftçisinin çıkarlarını göz önünde bulunduran ulusal bir yöntemle yapılmasını istediklerini bildirdiler.
İsrail ve Ürdün hükümetleri arasındaki Ürdün tarım ürünlerinin Tel Aviv'e ithal edilmesi anlaşmasının Salı günü Kral Hüseyin Köprüsü geçişinin Ürdün tarafında yapılması dikkat çekti. Anlaşmanın imzalandığı toplantıya Ürdün tarafından Tarım Bakanı Halid el-Hanifat ve Tel Aviv Büyükelçisi Gassan el-Mecali, İsrail tarafından ise Tarım Bakanı Oded Forer ve Amman Büyükelçisi Eitan Surkis katıldı. Anlaşma, İsrail'in "Nadas Yılı" kapsamında Ürdün tarım ürünlerini ithal etmesini şart koşuyor. Yahudi yasalarına göre toprak her yedi yılda bir nadasa bırakılır. İsrail Tarım Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Anlaşma, bir yandan İsrail'e yapılan ithalat kaynaklarını çeşitlendirmek ve nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için toprağın nadasa bırakıldığı yılda Ürdün'den İsrail'e tarım ürünleri ithal etmek, bir yandan da iki ülke arasındaki ticaret anlaşmasında öngörülen imtiyazların uygulanabilmesi için hazırlanan özel bir anlaşma çerçevesinde geliyor. Görüşmede ayrıca iki taraf arasında tarımsal ticaret alanında işbirliğini artırmanın yolları da ele alındı. Böylece sınırın her iki tarafında yenilik, hassas tarım, uzaktan algılama, ortak haşere kontrolü ve bitki ve hayvan hastalıklarının tedavisi alanlarında uzmanlığın transfer edilmesi hedeflenecek.”



Gazze savaşı: Hamas, ateşkes şartlarında esneklik gösterebilir

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
TT

Gazze savaşı: Hamas, ateşkes şartlarında esneklik gösterebilir

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)

İsrail ve Lübnan arasındaki ateşkesin ardından Hamas'ın çatışmaları durdurmak için şartlarını gevşetmeyi düşündüğü bildiriliyor. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Hamas'ın Gazze Şeridi ve Mısır arasındaki sınır bölgesinde İsrail askerlerinin geçiçi varlığını kabul edebileceğini yazıyor. 

"Philadelphia Koridoru" olarak da bilinen 14 kilometre uzunluğundaki şerit, Gazze savaşında İsrail ordusunun kontrolüne geçti. Aylardır sonuç alınamayan ateşkes görüşmelerinde Hamas, rehine takası için İsrail güçlerinin koridordan çekilmesini şart koşuyordu. Mısır da İsrail'e askerlerini çekmesi için defalarca çağrı yapmıştı.

Tel Aviv yönetimiyse bölgenin kontrolünün İsrail ordusunda olması gerektiğini savunarak buna yanaşmıyordu.

Aralarında İsrail'in de bulunduğu üç Ortadoğu ülkesinin istihbarat servislerinden yetkililer, Hamas'ın taviz vermeye daha istekli göründüğünü savunuyor. Kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen yetkililer, Katar ve Türkiye'den gelen baskıların da bu değişime katkıda bulunmuş olabileceğini ileri sürüyor. 

Kaynaklar, Hamas'ın baş müzakerecisi Halil el-Hayye'yle görüşen Katarlı ve Türk yetkililerin, örgütün daha esnek davranmaya istekli olduğu izlenimini edindiğini belirtiyor. 

NYT, İsrail-Hizbullah arasında çarşamba günü devreye giren ateşkesin "Hamas'ı giderek yalnızlaştırdığını" iddia ediyor. Hamas, İsrail saldırıları sonucu eski lideri İsmail Haniye'yi 31 Temmuz'da, onun yerine geçen Yahya Sinvar'ı 16 Ekim'de kaybetmişti. Diğer yandan örgüt, Lübnan'daki anlaşmanın ardından ateşkese hazır olduğu mesajını vermişti.

Hamas liderliğine yakın analist Salahaddin el-Avavdeh şu yorumları paylaşıyor: 

Hamas'ın askeri kayıplarının çözümü basit, bir komuta piramidi var ve her komutan ya da asker değiştirilebilir. Ancak siyasi düzeyde işler çok daha karmaşık. Nihayetinde örgütün içinde seçimler yapılması gerekecek. Farklı fraksiyonlar ve güç dengeleri var. Tüm bunlar tahmini zorlaştırıyor.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan Gazze savaşında İsrail-Lübnan sınırında da çatışmalar patlak vermişti. İsrail ordusunun 8 Ekim 2023'ten bu yana Lübnan'a düzenlediği saldırılarda yaklaşık 4 bin kişi öldürüldü, 16 bin kişiyse yaralandı. 

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) verilerine göre saldırılarda, aralarında 1600 komuta merkezi ve bine yakın silah deposunun yer aldığı Hizbullah'a ait yaklaşık 12 bin 500 hedefn vuruldu. Operasyonlarda yaklaşık 12 bin patlayıcı cihaz ve drone'a ek olarak 13 bin roket, tanksavar ve uçaksavar füze sistemiyle 121 bin adet iletişim ekipmanı ve bilgisayar ele geçirdiği açıklandı.

IDF, bu saldırılarda 2 bin 500 Hizbullah savaşçısının öldürüldüğünün doğrulandığını savunuyor. Ancak ordu yetkililerine göre sayı 3 bin 500'e kadar çıkabilir.

Independent Türkçe, New York Times, Times of Israel