FDA, Kovid-19'da İvermektin kullanımına dair açıklama yaptı: "Siz at veya inek değilsiniz"

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, İvermektin'in koronavirüse karşı etkili olduğunu iddia etmişti (AFP)
Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, İvermektin'in koronavirüse karşı etkili olduğunu iddia etmişti (AFP)
TT

FDA, Kovid-19'da İvermektin kullanımına dair açıklama yaptı: "Siz at veya inek değilsiniz"

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, İvermektin'in koronavirüse karşı etkili olduğunu iddia etmişti (AFP)
Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, İvermektin'in koronavirüse karşı etkili olduğunu iddia etmişti (AFP)

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (Food and Drug Administration - FDA) at ve inek gibi çiftlik hayvanlarında parazit tedavisinde kullanılan İvermektin adlı ilacın Kovid-19'a karşı kullanılmaması çağrısı yaptı.
FDA, konuyla ilgili cumartesi atılan tweet'te şöyle yazdı:
"Siz at veya inek değilsiniz. Hey hepiniz, biz ciddiyiz. Yapmayın!"
Geçen yıl bazı bilim insanları, İvermektin'in Kovid-19'a karşı kullanılabileceğini öne sürmüştü.
Ancak ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri şubatta, İvermektin ve koronavirüs üzerine çalışmaların çoğunun eksik bilgiler içerdiğini, örneklemin sınırlı ve sonuçların genellikle belirsiz olduğunu bildirmişti.
Buna rağmen son dönemde Mississippi ve Louisiana gibi eyaletlerde bazı ABD'lilerin Kovid-19 enfeksiyonunu önlemek veya hastalığı tedavi etmek için kendi kendilerine İvermektin kullandığı haberleri yayılmıştı.
Mississippi Eyalet Sağlık Bakanlığı da FDA'le benzer bir açıklamayı cuma günü yapmıştı. Yetkililer, zehirlenme kontrol merkezine yapılan çağrıların üçte ikisinden fazlasının İvermektin'le ilgili olduğunu bildirmişti. Halk, ilacın büyük hayvanlar için yapıldığını ve insanlarda epey zehirli olabileceği konusunda uyarılmıştı.
FDA ise İvermektin kullandıktan sonra çok sayıda kişinin hastaneye kaldırıldığını açıkladı:
"İvermektin antiviral ilaç değildir. Etrafta çok fazla yanlış bilgi var. Fazla dozlarda İvermektin almanın doğru olduğunu duymuş olabilirsiniz. Ancak bu yanlış."
Independent Türkçe, New York Times, CTV News



Şaşırtıcı zeytinyağı araştırması: Diğerlerinden daha fazla kilo aldırıyor

Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
TT

Şaşırtıcı zeytinyağı araştırması: Diğerlerinden daha fazla kilo aldırıyor

Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)

Zeytinyağında yoğun olarak bulunan bir yağ asidinin, zamanla diğer yağlara kıyasla daha fazla kilo almaya yol açabileceği tespit edildi. Bilim insanları özellikle kalp hastalığı riski taşıyan kişilerin dikkatli olmasını söylüyor.

Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmaya katkı sunmasının yanı sıra beyin ve kalp sağlığını desteklemesiyle biliniyor.

Ancak Oklahoma, Yale ve New York üniversitelerinden araştırmacıların yeni çalışmasına göre bu yağı fazla tüketmenin zararlı sonuçları olabilir.

Bir omega-9 yağ asidi olan oleik asit, zeytinyağının ana yağ bileşeni ve kanola, ayçiçeği, avokado yağlarının yanı sıra çeşitli hayvansal yağlarda da bulunuyor. 

Bulguları hakemli dergi Cell Reports'ta yayımlanan çalışmada farelere, hindistancevizi yağı, fıstık yağı, süt, domuz yağı ve soya yağı kullanarak yağ oranı yüksek çeşitli diyetler uygulandı.

Araştırmacılar oleik asidin, iki proteinin aktivitesini değiştirerek yeni yağ hücrelerini oluşturan öncü hücrelerin daha hızlı büyümesine yol açtığını gözlemledi. İncelenen çeşitli yağ asitlerinden sadece oleik asit, vücudun yağ hücresi gelişim yolunu tetikledi.

Makalenin ortak yazarı Dr. Michael Rudolph, "Yağ hücrelerini ordu gibi düşünebilirsiniz" diyerek ekliyor:

Oleik asit verildiğinde, ilk olarak ordudaki 'yağ hücresi askerlerinin' sayısı artıyor ve bu da fazla besin maddelerini depolama kapasitesini artırıyor. Zamanla vücuda alınan besin miktarı yağ hücresi sayısını aşarsa obezite gelişebilir ve bu da kontrol edilmezse kardiyovasküler hastalık veya diyabete yol açabilir.

Öte yandan araştırmacılar oleik asidin daha düşük seviyelerde tüketilmesinin sağlığa faydalı olduğunu da tespit etti. 

Ayrıca çalışmanın fareler üzerinde yapıldığını ve insanlarda aynı etkilerin görülmeyebileceğini belirtmekte de fayda var.

Yine de uzmanlar çeşitli faydalarına rağmen zeytinyağını aşırı tüketmeyi tavsiye etmiyor.

Dr. Rudolph "Bence buradan çıkarılacak ders, ölçülü olmak ve farklı kaynaklardan yağ tüketmek" diyor:

 Oleik asidi nispeten dengeli seviyelerde almak faydalı gibi görünüyor ancak daha yüksek miktarda uzun süre tüketmek zararlı olabilir. Kalp hastalığı riski taşıyan kişilerde yüksek oleik asit seviyeleri iyi bir fikir olmayabilir.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Daily Mail, New Atlas, Cell Reports