Arap ve diğer ülkelerden Cezayir ve Fas’a sükunet çağrısı

Cezayirliler, Fas ile diplomatik ilişkilerin kesilmesiyle ilgili dünkü tüm haberlerin ön sayfalarında yer alan gazetelerin manşetlerine bakarken (Reuters)
Cezayirliler, Fas ile diplomatik ilişkilerin kesilmesiyle ilgili dünkü tüm haberlerin ön sayfalarında yer alan gazetelerin manşetlerine bakarken (Reuters)
TT

Arap ve diğer ülkelerden Cezayir ve Fas’a sükunet çağrısı

Cezayirliler, Fas ile diplomatik ilişkilerin kesilmesiyle ilgili dünkü tüm haberlerin ön sayfalarında yer alan gazetelerin manşetlerine bakarken (Reuters)
Cezayirliler, Fas ile diplomatik ilişkilerin kesilmesiyle ilgili dünkü tüm haberlerin ön sayfalarında yer alan gazetelerin manşetlerine bakarken (Reuters)

Cezayir, Fas ile diplomatik ilişkilerini kesme kararının ardından, iki ülke için birçok Arap ülkesi ve uluslararası toplumdan barış çağrıları yapıldı.
Suudi Arabistan, kardeş ülkeler Fas ve Cezayir arasındaki diplomatik ilişkilerin kesilmesinden dolayı üzüntüsünü ifade etti. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı’nın konuya dair açıklamasında, Suudi hükümetinin iki ülke arasındaki ilişkilerin mümkün olan en kısa sürede yeniden kurulacağına dair umutlu olduğu belirtildi.
Açıklamada, Suudi Arabistan’ın kardeş iki ülkeye, bölgeye güvenlik ve istikrar getirilmesine ve ilişkilerde yeni bir sayfa açılmasına katkıda bulunacak şekilde ihtilaflı konulara çözüm bulmak için diyalog ve diplomasiye öncelik verme çağrısında bulunduğu da ifade edildi.
İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği (İİT), Cezayir ve Fas'ın yüksek çıkarlarına ve iyi komşuluk prensibine öncelik vermesi çağrısında bulundu. Açıklamada, tarih ve ortak çıkarların bir araya getirdiği Fas ve Cezayir'in, İİT'nin faal üyesi olduğu ve ortak İslami çalışmada etkili iki ülke olduğu belirtildi.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Cezayir ev Fas’ın daha fazla gerginlikten kaçınması gerektiğini söyledi. Arap Birliği, her iki ülkeyi aralarındaki kardeşlik ilişkilerinin yanı sıra halkların çıkarlarına öncelik vermeye davet etti.
Diğer yandan Fransa’da, Cezayir ve Fas’ı Mağrip bölgesinin istikrarı için diyaloğa dönmeye çağırdı.
Cezayir’deki siyasi partiler, çeşitli konularda düşmanca eylemleri’  şeklinde niteledikleri şeyi eleştirerek,  Fas ile diplomatik ilişkilerin kesilmesine kararına desteklerini ifade etti.
Rabat, ilişkilerin kesilmesi yönündeki "haksız" karardan duyduğu üzüntüyü dile getirdi ve kararın dayandırıldığı yanlış gerekçeleri kategorik olarak reddettiğini açıkladı.



Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.