Nijerya'da kaçırılan 124 öğrenci 3 ay sonra ailelerine kavuştu

Onlarca öğrenci silahlı çetelerin elinden kurtuldu

Kurtarılan kızlar Cumartesi günü ailelerinin yanına döndü (AFP)
Kurtarılan kızlar Cumartesi günü ailelerinin yanına döndü (AFP)
TT

Nijerya'da kaçırılan 124 öğrenci 3 ay sonra ailelerine kavuştu

Kurtarılan kızlar Cumartesi günü ailelerinin yanına döndü (AFP)
Kurtarılan kızlar Cumartesi günü ailelerinin yanına döndü (AFP)

Nijerya’da teröristler tarafından kaçırılan 124 öğrenci fidye karşılığı serbest bırakıldı. Üç ay önce kaçırılan 92 Müslüman öğrenci Cumartesi günü ailelerine kavuştu. Aynı gün farklı bir okuldan 32 Hristiyan öğrenci fidye karşılığı serbest bırakıldı.
Nijerya'nın batısındaki bir İslami okuldan kaçırılan 92 öğrenci, kaçırılmalarının üç ay ardından Cumartesi günü serbest bırakıldı. Bazıları 10 yaşında olan bu öğrenciler, ailelerine kavuşmadan önce eyalet valisi ile bir araya geldi.
Ağır silahlı yaklaşık 200 militan, 30 Mayıs'ta Niger eyaletine bağlı Tegina bölgesindeki Salihu Tanko Medresesi'nden onlarca öğrenciyi kaçırmıştı. Yakınlardaki bir köyden kaçırılan 32 Hristiyan öğrenciye ek olarak 92 çocuğun serbest bırakıldığını bildiren medrese müdürü Ebubekir el-Hasan, Tegina'da kaçırılan öğrencilerden birinin esaret altında hayatını kaybettiğini açıkladı. Okul müdürü çocukların serbest bırakılmaları hakkında herhangi bir ayrıntı vermemiş olsa da öğrencilerin akrabaları, öğrencilerin fidyelerini ödemek için evleri ve mallarını satmak zorunda kaldıklarını söyledi.
Fidyenin teslimi için öğrencilerin akrabaları tarafından gönderilen bir elçi Ağustos ayı başlarında kaçırılmış, daha büyük bir meblağ talebiyle serbest bırakılmadan önce bir hafta tutulmuştu. Okul yetkilileri ilk olarak 136 öğrencinin kaçırıldığını bildirmiş, ancak Okul Müdürü AFP'ye verdiği demeçte velilerle yapılan dikkatli sayımın ardından 93 çocuğun kaçırıldığını belirtmişti.
Diğer yandan Kaduna eyaletindeki Baptist okulundan kaçırılan diğer öğrencilerin ailelerinden bir kişi, Cumartesi akşamı verdiği ifadede 32 çocuğun serbest bırakıldığını bildirdi. Aynı zamanda “Önceki öğrencilerde olduğu gibi, serbest bırakılmaları için fidye ödemek zorunda kaldık ancak miktarı açıklamak istemiyorum” ifadelerine başvurdu. 5 Temmuz'da silahlı kişiler, Chikun kasabasında bulunan yatılı Bethel Baptist Lisesi’ne baskın düzenlemiş, odalarında uyuyan 121 öğrenciyi kaçırmıştı.
Kuzey ve orta Nijerya, uzun süredir, yerel olarak ‘haydut’ olarak bilinen silahlı çetelerin terör faaliyetleri düzenlemeleri, yağmalamaları, hayvan çalmaları ve fidye için adam kaçırmalarına şahitlik ediyor. Çetelerin okullara saldırmaya başladığı Aralık ayından bu yana yaklaşık bin öğrencinin kaçırıldığı kaydedildi. Bu öğrencilerden çoğu müzakerelerin ardından serbest bırakılırken yüzlerce kişi ise ormanlardaki kamplarda tutulmaya devam ediyor.
Nijerya'daki kapsamlı radikal grupların aksine, söz konusu kaçırma olaylarının ardında bir ideolojiden çok açgözlülük olduğu anlaşılıyor.-
2014 yılında Chibok’taki bir okuldan en az 200 kız öğrencinin Boko Haram mensubu teröristler tarafından kaçırılması tüm dünyayı şoka uğratmıştı.



"Soykırıma tanıklık eden bir çatışmaya neden dahil oluyoruz?"... İngilizlerin Gazze Şeridi'ndeki casusluğuna yönelik eleştiriler

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)
TT

"Soykırıma tanıklık eden bir çatışmaya neden dahil oluyoruz?"... İngilizlerin Gazze Şeridi'ndeki casusluğuna yönelik eleştiriler

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)

İngiliz gazetesi “The Guardian”, Londra'nın bir Amerikan şirketinin yardımıyla Gazze üzerinde neredeyse her gün hava gözetleme uçuşları düzenlemeye devam ettiğini, toplanan istihbarat bilgilerinin nasıl kullanıldığı ve İsrail ordusuyla nasıl paylaşıldığı konusunda soruların arttığını yazdı.

Uçuşları takip edenler, İngiliz Hava Kuvvetleri'ne ait “Shadow” uçaklarının, Aralık 2023'ten bu yana Hamas tarafından rehin tutulan kalan rehinelerin yerini belirlemek amacıyla Kıbrıs'taki Ağrotur (Akrotiri) hava üssünden Filistin toprakları üzerinde 600'den fazla uçuş gerçekleştirdiğini tahmin ediyor.

Casus uçuşları Muhafazakar Parti iktidarı sırasında başladı, ancak İşçi Partisi döneminde de kamuoyuna çok az bilgi açıklanarak devam etti. Uzman uçuş takip cihazlarına göre, başlangıçta günde ortalama iki uçuş yapılıyordu, ancak son zamanlarda günde bir uçuşa düşürüldü.

Gözetleme görevleri, maliyetleri düşürmek için temmuz ayı sonlarında Amerikan şirketi Sierra Nevada'ya devredildi ve İngiliz Hava Kuvvetleri kaynakları, görevlerin çoğu gün benzer bir uçakla sürdürüldüğünü belirtti. Ancak, birkaç gün içinde, yeni casus uçağının 28 Temmuz'da Han Yunus üzerinden uçtuğu ortaya çıkınca bir hata oluştu. O zamana kadar, casus uçakların transponderleri (verici ve alıcı cihazları), Akrotiri'den Gazze'ye doğru, Akdeniz'in doğusu üzerindeyken uçuş sırasında kapatılıyordu.

Uçuş takip uzmanı ve analist Stefan Watkins'e göre bu hata, "İngiliz uçaklarının Gazze'nin sadece yakınında değil, üzerinde de uçtuğunu doğrulayabiliriz" anlamına geliyor.

Watkins, daha sonra güvenlik önlemlerinin sıkılaştırılmasının uçuşların izlenmesini daha da zorlaştırdığını, ancak casus uçağının 3, 4 ve 6 Ağustos'ta Akrotiri'den ayrılmadan önce transponderlerini (telsiz ve radyo alıcılarını) çalıştırıp kapattığını belirtti.

 İsrail'in güneyinde, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgede askerler ve tanklar - 5 Ağustos 2025 (AFP)İsrail'in güneyinde, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgede askerler ve tanklar - 5 Ağustos 2025 (AFP)

“Shadow” uçakları, gece veya gündüz görsel gözetim için ve genellikle İngiliz özel kuvvetlerinin operasyonlarını desteklemek için kullanılır.

Bir savunma kaynağı, uçakların Gazze'deki binalarda eğitildiğini ve hayatta olduğu düşünülen 20 rehinenin izine rastlanıp rastlanmadığını belirlemeye çalıştıklarını söyledi.

Siyasetçi Jeremy Corbyn, “İngiltere'nin İsrail ile askeri iş birliğini sürdürmesi, dünya çapında canlı olarak yayınlanan bir soykırım karşısında hiçbir şekilde haklı gösterilemez” ifadelerini kullandı.

Eski İşçi Partisi lideri, “Bu uçuşların neden devam ettiği ve istihbarat bilgilerinin neden paylaşılmadığı hala bilinmiyor” dedi.

Liberal Demokrat Parti'nin savunma sözcüsü Helen Maguire, Birleşik Krallık'ın kalan rehinelerin yerini belirleme çabalarını desteklediğini ancak “hükümetin, İsrail'in Gazze'deki askeri operasyonlarında İngiliz istihbarat bilgilerini kullanmasını engellemek için attığı adımları açıklığa kavuşturması gerektiğini” söyledi.

Eski Savunma Bakanı Grant Shapps, İsrail'e destek amacıyla 2023'te hava gözetleme uçuşlarını ilk kez duyurmuş, ancak casus uçaklarının İsrail'e nasıl yardım ettiği konusunda herhangi bir ayrıntı vermemişti.

İngiliz hükümeti, İsrail ile paylaştığı bilgileri kontrol etmek için hassas adımlar attığını söylüyor. Geçen ay hava gözlem uçuşları hakkında sorulan bir soruya Dışişleri Bakanı David Lammy, “İngiliz hükümetinin Gazze'deki savaşa yardım etmesi tamamen yanlış olur. Biz bunu yapmıyoruz. Asla yapmayacağız” dedi.

Askeri kaynaklar, İngiliz istihbaratının İsrail veya başka bir yabancı ülkeyle bilgi alışverişinde izlediği olağan prosedürün, bir siyasi danışman ve bir avukat tarafından yapılan doğrulama işlemlerini içerdiğini ve bu işlemin “dakikalar, saatler veya günler” sürebileceğini söyledi.

İngiliz kaynak, “Neden soykırım ve uluslararası insani hukuk ihlalleriyle suçlanan bir çatışmaya karışmak isteyelim?” diye sordu ve başsavcı Richard Hermer'in ciddi endişeler dile getirmiş olması halinde uçuşların devam etme olasılığının olmadığını belirtti.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv-Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv-Reuters)

Askeri açıdan faydalı bilgilerin İsrail'e aktarılması, Birleşik Krallık'ı devam eden savaşın bir tarafı haline getirecektir. Ancak bu bilgilerin aktarılmasıyla, üçüncü tarafların kullanabileceği istihbarat bilgilerinin kullanımı tam olarak kontrol edilemez.

İşçi Partisi Milletvekili Kim Johnson, “Gazze üzerinde hava gözetleme uçuşlarının amaçları ve denetimleri hakkında ciddi şüpheler varken, özellikle de İsrail'in Gazze'ye yönelik soykırım saldırısı sırasında Akrotiri üssünün istihbarat paylaşımı için kullanılmasının sona erdirilmesini aylarca talep ettikten sonra, hâlâ aralıksız devam etmesi son derece endişe vericidir” ifadesini kullandı.

İngiliz Savunma Bakanlığı yorum yapmadı, ancak Gazze üzerinde rehinelerin yerini belirlemek için silahsız hava gözetleme uçuşları yaptığını ve İsrail makamlarına aktarılan bilgileri kontrol ettiğini belirtti.

Başsavcılık, diğer bakanlara verilen hukuki tavsiyeler hakkında yorum yapmayacağını ifade etti.