Etiyopya, Mısır ve Sudan ile aralarındaki gerilimi artıran Nahda Barajı krizine ilişkin herhangi bir uluslararası inisiyatife karşı koyma yönünde hamlelerini artırdı. Diğer yandan meselenin bir Tunus karar taslağı aracılığıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) yeniden sunulmasına ilişkin konuşuluyor.
Üç ülke arasındaki müzakereler, Addis Ababa'nın Nil'in ana kolu üzerine inşa ettiği, Kahire Hartum'a su kaynakları üzerindeki etkisinden korktuğu barajın dolum ve işletimine ilişkin düzenleyici bir anlaşmaya varılamaması üzerine donmuştu.
Tunus’a karşı Hindistan desteği
Tunus, geçen ay düzenlenen konseyde, Mısır ve Sudan'ın talebi üzerine Etiyopya'yı aşağı havza ülkelerine zarar verecek tek taraflı önlemler almayı durdurmaya çağıran bir karar taslağı sunmuştu. Ancak konuya dair anlaşmazlığı açık bir oturumda tartışan BMGK, şu ana kadar herhangi bir karar veya tavsiye yayınlamadı.
Etiyopya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Demeke Mekonnen, Hindistan Dışişleri Bakanı Dr. Subrahmanyam Jaishankar ile gerçekleştirdiği görüşmede Etiyopya'nın iç işlerine müdahaleyi reddederek BMGK’de konuyla ilgili Etiyopya'yı desteklediği için Hindistan Hükümeti'ne minnettarlığını dile getirdi. Hindistan'ın Nahda Barajı konusunda Afrika Birliği liderliğindeki müzakerelere verdiği desteğe övgüde bulunan Demeke, Hindistan'a, 2015’te imzalanan İlkeler Bildirgesi şartları mucibinde meseleleri çözmek yönünde üçlü anlaşmaya aykırı bir şekilde BMGK’ye sunulan söz konusu karar taslağını reddetmesi çağrısında bulundu. Dün akşam telefonla gerçekleştirilen görüşmede, Hindistan'ın BMGK toplantısında Tigray ile aralarındaki savaşı konusunda Etiyopya'yı desteklediğini belirten Bakan Jaishankar, Etiyopya'nın dış müdahale olmadan içişlerini halledebileceğine olan güvenini dile getirdi. Nahda Barajı konusunda ise “Üç ülkenin anlaşmazlıklarını diyalog yoluyla ve Afrika sorunlarına Afrika çözümleri ilkesiyle ele alması uygun” ifadelerine başvurdu. İki taraf, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin çok yönlü ortaklıklar yoluyla desteklenmesinin önemini vurgulayarak görüşmelerini sonlandırdı.
Temmuz ayı başlarında sunulan Tunus kararı; BMGK’nin Afrika Birliği Başkanı ve BM Genel Sekreteri'nin talebi üzerine Mısır, Etiyopya ve Sudan'dan barajın dolum ve işletimine ilişkin bağlayıcı bir anlaşma metnine 6 ay içinde ulaşmaları yönünde müzakerelere yeniden başlamalarını talep etmesini şart koşuyor. Karar taslağında “Bu bağlayıcı anlaşma, hem Etiyopya'nın Nahda Barajı'ndan hidroelektrik enerji üretme kabiliyetini sağlamalı hem de aşağı havzadaki iki ülkenin su güvenliğine önemli zarar verilmesini önlemeli” ifadelerine başvuruluyor
Üç ülke 2011'den beri müzakereler yürütüyor, ancak bu müzakerelerden sonuç alınamıyor. Etiyopya, barajı ekonomik kalkınma için gerekli görürken, Mısır, barajı kendisi için hayati bir tehdit olarak görüyor; çünkü Nil, ülkenin sulama ve içme suyunun yaklaşık yüzde 97'sini sağlıyor.
Diğer yandan Etiyopya Su, Sulama ve Enerji Bakanı Sileshi Bekele, ‘Yeşil Parmak İzi’ girişiminin doğru bir şekilde uygulanmasının, Nahda Barajı" da dahil olmak üzere Etiyopya'nın bazı barajlarında alüvyon birikimi riskinin önlenmesine etkin bir şekilde katkıda bulunacağını vurguladı. Bakan Bekele, Oromia bölgesindeki Bishoftu şehri eteklerinde devlet yetkilileri, sanatçılar ve sporcuların katılımıyla gerçekleşen fidan dikim etkinliği sırasında yaptığı açıklamada, “2019 yılından bu yana uygulanan girişim, çevre korumaya ve komşu ülkelerdeki doğal ekosisteme katkısının yanı sıra barajlardaki alüvyon birikimi sorununu da çözecek” ifadelerine başvurdu.
Jeffrey Epstein'in kaldığı hücre ve intihar etmek için kullandığı iddia edilen çarşafları (New York Daily News)