Yemenliler, El-Aned katliami sonrasında Riyad Anlaşması’nın uygulanması için seslerini yükseltiyor

Saldırı, Yemen ve uluslararası taraflardan kınanırken hükümet Husilere karşı misilleme yapılacağı sözü verdi.

Husilerin El-Aned Askeri Üssü’nü hedef aldığı saldırıda 30 asker yaşamını yitirdi, 106’sı da yaralandı.
Husilerin El-Aned Askeri Üssü’nü hedef aldığı saldırıda 30 asker yaşamını yitirdi, 106’sı da yaralandı.
TT

Yemenliler, El-Aned katliami sonrasında Riyad Anlaşması’nın uygulanması için seslerini yükseltiyor

Husilerin El-Aned Askeri Üssü’nü hedef aldığı saldırıda 30 asker yaşamını yitirdi, 106’sı da yaralandı.
Husilerin El-Aned Askeri Üssü’nü hedef aldığı saldırıda 30 asker yaşamını yitirdi, 106’sı da yaralandı.

Husi milislerinin Pazar günü Aden'in kuzeyindeki El-Aned askeri üssünde onlarca askere karşı gerçekleştirdiği katliam, safların sıklaştırılması ve İran destekli grupla mücadelede Riyad Anlaşması’nın uygulanması yönünde Yemen güçlerinin seslerini yükseltti. Hükümet ise misilleme sözünde bulundu.
Husilerin gerçekleştirdiği saldırıya yönelik yerel, Arap ve uluslararası alandan tepkiler sürüyor. Suudi Dışişleri Bakanlığı saldırıyı şiddetle kınadığını bildirdi. SPA tarafından yayınlanan bildiride, Krallığın Yemen Cumhuriyeti ile tam dayanışma içerisinde olduğu vurgulandı. Bildiriye göre Krallık, terörist Husi milislerine yönelik silah akışını durdurma, Yemen'e ihraç edilmelerini engelleme ve Birleşmiş Milletler (BM) kararlarını ihlal etmemelerini sağlama yönündeki duruşunu yineledi.
Suudi Dışişleri Bakanlığı aynı zamanda ülkede güvenliğin, istikrarın ve refahının sağlanması için Yemen krizinde kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşılması yönünde Krallığın Yemen halkını ve meşru hükümetini destekleme konusundaki kararlı tutumunu teyit etti.
Söz konusu terör saldırısını şiddetle kınayan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreteri Yusuf bin Ahmed el-Useymin de teşkilatın güvenlik, istikrar ve refahı sağlama yönünde Yemen halkına ve meşru hükümetine desteğini vurguladı. Useymin Husi terörist milislerine silah tedarikinin durdurulması ve BM kararlarının ihlal edilmemesinin sağlanması çağrısında bulundu.
Onlarca ölü ve yaralının kaydedildiği söz konusu saldırıyı şiddetle kınayan Bahreyn Krallığı Dışişleri Bakanlığı da meşruiyeti yeniden tesis etme ve Yemen valiliklerini Husi grubunun pençesinden kurtarma çabalarında Yemen Cumhuriyeti ile tam dayanışma içinde olduklarını vurguladı. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada “Terörist Husi grubu tarafından gerçekleştirilen bu çirkin saldırılar, bölgedeki güvenliği ve istikrarı bozma yönündeki askeri hamleleri artırmadaki ısrarı yansıtıyor” ifadeleri kullanıldı.
Richard Oppenheim da Twitter hesabından yaptığı açıklamada bu çirkin saldırı nedeniyle şok olduğunu belirtti. “Etkili bir barış sürecine gidilmesi ve çatışmaya son verilmesi yönündeki acil ihtiyacı artıran bu saldırıları kınıyorum” dedi.
Yemenli askerlerin kurbanlarının kanlarını yerde bırakmayacağına söz veren Yemen Başbakanı Dr. Muin Abdulmelik de “Kanları yerde kalmayacak. Kan dökmede çok ileri giden İran destekli Husi projesi bu uğurda sona erdirilecek. Bunun bedelini er ya da geç ödeyecekler” açıklamasında bulundu.
Kendi deyimiyle ‘bu hain saldırının bu milislerin varoluşunun ve Yemen'i bir uçtan diğer uca hedef alan projelerinin taşıdığı tehlikeye, devletin yeniden kuruluşunu tamamlama ve darbeyi sona erdirme yönündeki ortak çabaların önemine işaret ettiğini’ vurgulayan Bakan Abdulmelik, Saba haber ajansının aktardığı açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Herkes bu tehlike karşısında tarihi bir dönüm noktasıyla karşı karşıya. Bu noktada tüm anlaşmazlıkların üstesinden gelmek, İran’ın Husi milis vekilleri aracılığıyla sürdürdüğü projesi karşısındaki varoluşsal savaşı sona erdirme yönünde ulusal safları birleştirmek için tüm yönleriyle Riyad Anlaşması'nın uygulanmasını hızlandırmak gerekiyor.”
Yemen Enformasyon Kültür ve Turizm Bakanı Muammer el-İryani de milislerin ayrım gözetmeksizin tüm Yemenlileri hedef aldığını vurguladığı açıklamasında saldırının Husi milislerinin askeri gerilim arayışını, İran'ın emri ve silahlarıyla uluslararası çözüm ve ateşkes çabalarını baltaladığını söyledi.
Bakan İryani sözlerine şöyle devam etti:
“Saldırı, tüm Yemen topraklarının herhangi bir antlaşma, tüzük veya ahlaka bağlı olmayan terörist milisler tarafından hedef alındığını kanıtlıyor. Çeşitli siyasi ve sosyal bileşenlerden Yemenlileri safları ve tutumlarını birleştirmeye, İran projesine karşı koymaya seferber olmaya, devletin yeniden kuruluşunu tamamlama ve darbeyi sona erdirme mücadelesini tamamlamaya çağırıyorum. Yemenliler, anlaşmazlıkları devam ettiği takdirde herkesin ağır bir bedel ödeyeceğini anlamalı.”
Diğer yandan siyasi partiler ve oluşumların teşkil ettiği Ulusal İttifak (meşruiyeti destekleyen partiler ve güçler), tüm ulusal oluşumları istisnasız herkesi hedef alan Husi tehdidinin gerçekliği ve boyutunun farkına varmaya çağırdı. İttifak’tan şu açıklama yapıldı:
“Husilerin el-Aned Askeri Üssü’ne saldırısı, BM, kardeş ve dost ülkeler tarafından benimsenen barış çabalarının meşru hükümet tarafından memnuniyetle karşılandığı bir zamanda kaydedildi. Bu da Husi grubunun yalnızca şiddet ve terör diline inanan bir parti olduğunu, bu terör örgütünün her cephede gerilimi artırma yönünde yaptığı her şeyin açık ve net hedefinin İran'ın bölgedeki etkisini genişletmek olduğunu teyit ediyor.”
Husilerin birçok cephedeki yoğun saldırıları nedeniyle baş gösteren tehlikeler konusunda da uyarıda bulunulan açıklamanın devamında şu ifadeler kullanıldı:
“Askeri, güvenlik ve siyasi maddeleriyle Riyad Anlaşması’nın acilen uygulanması, hükümetin, parlamento ve tüm kurumların geçici başkent Aden'e dönmesi, Husi isyanına karşı çıkan tüm askeri güçleri savaşa yönlendirilmesi, siyasi güçlerin yürüttüğü çabaların birleştirilmesi, devletin yeniden kuruluşunu tamamlama ve darbeyi sona erdirme yönünde anlaşmazlıkların aşılması gerekiyor. BM ve uluslararası tüm teşkilatlar, ilgili kuruluşlar ve BM'nin Yemen Elçisi, Husi hareketinin doğasını, şiddet içerikli radikal yaklaşımını, İran’ın bölge stratejisinde bir araç olarak rolü ve konumu kavramalı. Husi hareketinin barışa inanmadığı, bu yönde hevesli olmadığı, buna yeltenmeyeceği ve askeri güce sahip olduğu anlaşılmalı.”
Güney Geçiş Konseyi (GGK) de Husilerin söz konusu saldırısının milislerin barışa karşı durma ve saldırganlığını sürdürme ısrarının yanı sıra sahada herhangi bir ilerleme kaydedememeleri nedeniyle derinleşen acizlik durumunu yansıttığını vurguladı.
Yemen Sağlık Bakanı Kasım Buheybih’in açıkladığı son verilere ve tanıkların aktardıklarına göre Taiz’den fırlatılan balistik füzeler ve bombalı insansız hava araçlarıyla düzenlenen koordineli saldırı sonucunda 30 asker öldü. Bazıları ağır olmak üzere 106 asker de yaralandı.



İsrail’in Iraklı gruplara ait ayrıntılı veri tabanı Bağdat’ta şaşkınlık yarattı

Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)
Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)
TT

İsrail’in Iraklı gruplara ait ayrıntılı veri tabanı Bağdat’ta şaşkınlık yarattı

Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)
Bağdat'taki Haşdi Şabi güçleri tarafından düzenlenen gösteriden bir kare (DPA)

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, Iraklı yetkililer son günlerde, İsrail tarafından hazırlanmış son derece ayrıntılı bir güvenlik veri tabanını teslim aldı. Batılı bir istihbarat servisi üzerinden iletilen dosya; silahlı Iraklı gruplara ilişkin liderlik yapıları, askerî organizasyonlar, mali ağlar ve bu yapılara bağlı devlet kurumları hakkında geniş bilgiler içeriyor.

Kaynaklar, verilerin hacmi ve doğruluk düzeyinin Iraklı yetkilileri şaşırttığını ve olası bir askerî harekâta yönelik ciddi bir uyarı niteliği taşıdığını aktardı.

Dosyanın teslimi, Irak’a yakın dost bir Arap ülkenin Bağdat’ı uyardığı süreçle eş zamanlı gerçekleşti. Söz konusu ülke, İsrail’in, ABD’nin “yeşil ışık” yaktığı bir askerî operasyon seçeneğini açıkça konuştuğunu iletti. Washington’ın, devlet dışı silahlı yapılara ilişkin sabrının azaldığı belirtiliyor. Bir Iraklı yetkili de, bu mesajların Bağdat’a ulaştığını doğruladı.

Bilgilere göre muhtemel saldırılar; eğitim kampları, füze ve İHA depoları ile bu gruplar ve Haşdi Şabi’ye bağlı finansal ve askerî etki sahibi kurum ve kişileri hedef alacaktı.

Bu gelişmeler, Irak’taki Şii ittifakı “Koordinasyon Çerçevesi” içinde silahın devlet tekelinde toplanması yönünde hızlanan tartışmaları tetikledi. İlk aşamada ağır silahların teslimi ve bazı stratejik üslerin tasfiyesi gibi seçenekler masaya geldi. Ancak uygulamanın kim tarafından yürütüleceği ve güvenlik garantilerinin nasıl sağlanacağı konularında görüş ayrılıkları sürüyor.

Öte yandan, ABD yönetimi güvenlik iş birliğini, silahlı grupların operasyonel kabiliyetlerinin kaldırılmasına dair bağlayıcı bir takvim şartına bağladı.

Bölgesel düzeyde ise NBC News’in haberine göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump’a İran’ın balistik füze programındaki genişleme risklerini aktaracak ve yeni saldırı seçeneklerini görüşecek.


Türk Heyeti Şam’da: SDG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu masada

Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)
Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)
TT

Türk Heyeti Şam’da: SDG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu masada

Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)
Şam’da bir araya gelen Ahmed Şara ve Hakan Fidan görüşmesinden bir kare  (Arşiv-Reuters)

Dışişleri Bakanı Hakan  Fidan, Milli Savunma Bakanı  Yaşar Güler ve MİT Başkanı İnrahim Kalın, çalışma ziyareti için Suriye'nin başkenti Şam'a gitti. Heyetin gündeminde, iki ülke ilişkilerinin yanı sıra Şam yönetimi ile Kürtlerin öncülük ettiği YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) Suriye ordusuna entegrasyonu bulunuyor.

Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Savunma Bakanı Yaşar Güler’in gerçekleştireceği ziyarette, Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ile görüşüleceği bildirildi. Görüşmede, 8 Aralık 2024’te Beşşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından yürütülen ilişkilerin genel seyrinin değerlendirileceği belirtildi.

Açıklamada, tarafların ayrıca Türkiye’nin ulusal güvenlik öncelikleriyle doğrudan bağlantılı olan ve 10 Mart’ta Şam ile SDG arasında imzalanan anlaşmanın uygulanmasındaki ilerlemeyi ele alacağı ifade edildi.

Dışişleri Bakanı Fidan geçen hafta SDG’ye yönelik açıklamasında, entegrasyon adımlarının yeniden ertelenmesinin “ülkenin ulusal birliğini tehdit edeceğini” söylemiş, anlaşmaya tarafların “sabırlarının tükendiği” mesajını vermişti.

Ankara’nın görüşmelerde ayrıca, İsrail saldırıları nedeniyle Suriye’nin güneyinde oluşan güvenlik risklerini ve Şam yönetiminin yakın zamanda DEAŞ karşıtı uluslararası koalisyona katılımını da gündeme taşıması bekleniyor.

ABD, 13 Aralık’ta Suriye’nin Palmira kentinde düzenlenen ve iki Amerikan askeri ile bir tercümanın hayatını kaybettiği saldırıdan DEAŞ’ı sorumlu tutuyor.

Türk Dışişleri, Ankara-Şam temaslarının amacının, Suriye’de oluşabilecek güvenlik boşluklarını değerlendirmeye çalışan DEAŞ’ın geri dönüşünü engellemek olduğunu vurguladı.

Türkiye, 2016–2019 yılları arasında Suriye’nin kuzeyinde SDG ve DEAŞ’e karşı üç askeri operasyon gerçekleştirmişti. Ankara, SDG’nin sınır hattındaki varlığını ulusal güvenlik tehdidi olarak tanımlıyor.

Şam yönetimi ile SDG arasında 10 Mart’ta imzalanan anlaşma, SDG’ye bağlı askeri ve sivil kurumların yıl sonuna kadar ulusal yapıya entegre edilmesini öngörüyor. Ancak taraflar arasında yaşanan görüş ayrılıkları sürecin ilerlemesini yavaşlatmış durumda.

Suriye’nin kuzeydoğusunda geniş alanları kontrol eden SDG, yıllar içinde oluşturduğu yerel yönetim modeliyle bölgedeki ekonomik, askeri ve idari kurumları denetliyor. Bölge, ülkenin en büyük petrol ve gaz sahalarını da barındırıyor.


Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
TT

Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)

ABD’nin Miami kentinde yapılan Gazze anlaşması çerçevesindeki dörtlü arabuluculuk toplantısının sonuçları, haftalar sürebilecek istişarelere işaret ediyor. İsrail kaynaklarından sızan bilgiler, Gazze Şeridi’nin kontrol altındaki alanının yüzde 50’sinden fazlasını kapsayan ve Hamas’ın bulunmadığı bölgede silahsızlandırma olasılığına dair ipuçları veriyor.

Sızıntılar, sarı hat bölgesinde ikinci aşamadan bağımsız kısmi bir yeniden imar planının hazırlandığını öne sürüyor. Uzmanlar, bu hamleyi, arabulucular ve Hamas üzerinde baskı kurmak için bir araç olarak değerlendiriyor; amaç, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahlarını bırakmasını sağlamak.

Uzmanlar, tek taraflı girişimlerin, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını aksatabileceğini ve İsrail’in bölgeyi bölme ve tamamen çekilmeme hedeflerine hizmet edebileceğini belirtiyor. İlk aşaması 10 Ekim’de uygulamaya konulan barış planının maddeleri de bu olasılıklara işaret ediyor.

İsrail Kanal 12 televizyonuna konuşan bir güvenlik kaynağı, ordunun sarı hat bölgesinde silahsızlandırma çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu belirtti. Kaynağa göre, söz konusu bölge Gazze Şeridi’nin doğusunda yer alıyor ve toplam alanın yaklaşık yüzde 52’sini kapsıyor.

Ekim ayında imzalanan Gazze anlaşmasından bu yana, sarı hat içinde faaliyet gösteren altı tugay, yer üstü ve yer altındaki altyapının onlarca kilometresini yok etti. Aynı kaynak, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahsızlandırmanın önemine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrail ordusu cumartesi günü, Han Yunus’un güneyinde sarı hattın İsrail tarafında Hamas’a ait tünellerin patlatıldığını ve yıkıldığını gösteren görüntüler paylaştı.

Bu adımlar, Yedioth Ahronoth gazetesinin yaklaşık bir hafta önce aktardığı habere göre, Tel Aviv’in, ABD talebi üzerine Gazze Şeridi’nde enkaz kaldırma maliyetlerini karşılamayı ve geniş çaplı mühendislik çalışmalarını üstlenmeyi ilk etapta kabul etmesinin ardından geldi. Haberde, Refah bölgesinde yeniden imar için bir alanın boşaltılmasının planlandığı ifade edildi.

Buna karşılık Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yeniden imar çalışmalarının acilen başlatılması gerektiğini vurguladı. Abdulati, tek taraflı çözümleri veya Filistin topraklarının demografik ve coğrafi yapısını değiştirme girişimlerini reddettiklerini ve Filistin halkının topraklarından zorla çıkarılmasına izin verilmeyeceğini belirtti.

dcfr
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hattı temsil eden beton blok (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail konularında uzman akademisyen Ahmed Fuad Enver, sarı hattın silahsızlandırılmasıyla ilgili açıklamaların İsrail tarafından yapılan belirsiz ve baskı amaçlı beyanlar olduğunu belirtti. Enver, bu adımların ikinci aşamayı etkilemeyi amaçladığını vurguladı.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise sızıntıları, arabulucular ve Hamas üzerinde ‘doğrudan baskı’ kurma girişimi olarak nitelendirdi. Nazzal, Hamas’ın silahsızlandırılmasının zaman alacağını ve uygulanmasının zorluklar içereceğini, ayrıca İsrail içinde sahte zafer algısı yaratmayı hedeflediğini ifade etti.

Söz konusu tartışmalar, Miami’de yapılan toplantının sonuçlarıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti. Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi temsil eden arabulucuların açıklamasına göre, ABD’nin gönderdiği diplomat Steve Witkoff’un X hesabından aktardığı mesajda, ikinci aşama görüşmelerinde Gazze’de birleşik otorite altında sivil ve kamu düzeninin korunmasını sağlayacak bir yönetim organının güçlendirilmesine vurgu yapıldığı belirtildi. Arabulucular, geçiş sürecinde sivil ve güvenlik alanları ile yeniden inşayı yönetmek üzere Barış Konseyi’nin kurulması ve aktif hale getirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

xscdfg
Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü mensupları, 2023 yılında er-Rimal mahallesinde yıkılan bir binanın enkazı arasında ceset arıyor. (AFP)

Arabulucular, tüm taraflara yükümlülüklerini yerine getirme, itidal gösterme ve denetim mekanizmalarıyla iş birliği yapma çağrısında bulundu. Ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını ilerletmek amacıyla önümüzdeki haftalarda görüşmelerin devam edeceği açıklandı.

Ahmed Fuad Enver, ikinci aşama için geri sayımın başladığını belirterek, “İsrail’in bu aşamaya girmesi için zorunlu bir süreç olacak… Ocak ayında bunu görebiliriz” dedi.

Nizar Nazzal ise Miami toplantısının ikinci aşamanın ana hatlarını çizdiğini, Barış Konseyi, Gazze Yönetim Komitesi ve istikrar güçlerinin oluşturulmasının uygulamaya konduğunu söyledi. Nazzal, buna bağlı olarak İsrail’in, silahsızlandırma ve saldırıların devamı gibi engellere rağmen ABD baskısı altında ikinci aşamaya katılmak zorunda kalacağını ifade etti.