Angelina Jolie: İşe veya okula gidip gidemeyeceklerini bilmeyen Afgan kadınları düşünüyorum

Hollywood yıldızı Angelina Jolie 2011’de Kabil’de bir kız okulunu ziyaret ederken (AFP)
Hollywood yıldızı Angelina Jolie 2011’de Kabil’de bir kız okulunu ziyaret ederken (AFP)
TT

Angelina Jolie: İşe veya okula gidip gidemeyeceklerini bilmeyen Afgan kadınları düşünüyorum

Hollywood yıldızı Angelina Jolie 2011’de Kabil’de bir kız okulunu ziyaret ederken (AFP)
Hollywood yıldızı Angelina Jolie 2011’de Kabil’de bir kız okulunu ziyaret ederken (AFP)

Hollywood yıldızı ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Özel Temsilcisi Angelina Jolie, Afganistan’daki gelişmeleri sistematik bir siyasi başarısızlık örneği olarak gördüğünü belirtti.
Jolie, Almanya merkezli Welt am Sonntag gazetesine verdiği demeçte, “Afganistan’daki durum münferit bir vaka değil. Onlarca yıldır insan haklarının ihmal edilmesi, iyi düşünülmüş insan hakları temelli müdahalelerin olmaması ve uluslararası sistemin çöküşü anlamına geliyor” dedi.
Tüm dünyanın 20 yıl öncesinden daha kötü bir durumla karşı karşıya olduğuna vurgu yapan ünlü oyuncu, “Daha fazla çözülmemiş çatışmamız ve milyonlarca mültecimiz daha var” diye konuştu.
Jolie, “İşe veya okula gidip gidemeyeceklerini bilmeyen tüm kadın ve kızları düşünüyorum. Özgürlüklerini kaybedeceklerinden endişe eden genç Afganları düşünüyorum” diye ekledi.
Ünlü oyuncu, daha önce ABD eski Başkan Donald Trump döneminde Katar’ın başkenti Doha’da Taliban ile yürütülen, Şubat 2020’de uluslararası güçlerin Afganistan’dan çekilmesine ilişkin bir anlaşmayla sonuçlanan müzakereleri eleştirdi.
Jolie, “ABD, Afgan sivil toplumu ve Afgan kadınlarının neredeyse tamamen dışlandığı müzakerelere asla dahil olmamalıydı. Bunu hiç yapmamalıydık” ifadelerini kullandı.



İncir ağacının karbondioksiti taşa çevirdiği ortaya çıktı

İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
TT

İncir ağacının karbondioksiti taşa çevirdiği ortaya çıktı

İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)

Bilim insanları bazı incir ağacı türlerinin yüksek miktarda karbondioksiti taşa çevirebildiğini buldu.

Bütün ağaçlar havadaki karbondioksiti toplayarak bunu selülöz gibi bitkiyi meydana getiren yapılara dönüştürür. Bazı ağaçlarsa CO2'yi kalsiyum oksalat adı verilen kristal bir bileşiğe çevirir. Bu bileşik daha sonra kireçtaşı ve tebeşir gibi taşların ana bileşeni olan kalsiyum karbonata dönüştürülebilir.

Kalsiyum karbonattaki inorganik karbon toprakta organik karbona kıyasla çok daha uzun süre kalabildiğinden daha etkili bir CO2 tutma yöntemi sunuyor.

Zürih Üniversitesi'nden Dr. Mike Rowley liderliğindeki bir araştırma ekibi bazı incir ağaçlarının da karbondioksitten şaşırtıcı seviyelerde kalsiyum karbonat üretebildiğini keşfetti. 

Araştırmacılar Kenya'nın Samburu bölgesine özgü üç incir ağacı türünü belirledikten sonra kalsiyum karbonatın ağaçtan ne kadar uzakta oluştuğunu inceledi. Ayrıca bu süreçte rol alan mikrobiyal toplulukları da tespit ettiler. 

Bilim insanları senkrotron analizi yoluyla kalsiyum karbonatın hem ağaç gövdelerinin dış kısmında hem de ağacın derinlerinde oluştuğunu buldu.

Çalışmanın bulgularını Prag'da düzenlenen Goldschmidt Konferansı'nda yarın sunması beklenen Dr. Rowley "Beni gerçekten şaşırtan ve hâlâ şaşırdığım şey, kalsiyum karbonatın ağaç yapılarının beklediğimden çok daha derinlerine inmesiydi" diyerek ekliyor: 

Bunun ağaç yapısındaki çatlaklarda gerçekleşen yüzeysel bir süreç olmasını bekliyordum.

Çalışmanın bulguları ağaç öldükten çok sonra bile karbonun toprakta kalacağına ve böylece meyveleri için dikilen incir ağaçlarının ekstradan iklim faydaları sağlayabileceğine işaret ediyor.

Dr. Rowley, "Ağaçların büyük bir kısmı toprak üstünde kalsiyum karbonata dönüşüyor" diyor: 

Ayrıca toprağın beklenmedik yerlerinde kök yapılarının yüksek konsantrasyonlarda kalsiyum karbonata dönüştüğünü görüyoruz.

İnceledikleri ağaçlar arasında en büyük etkiyi Ficus wakefieldii türünün yarattığını saptayan ekip, ağacın su ihtiyacını ve meyve verimini ölçmeyi ve farklı koşullar altında ne kadar CO2 tutulabileceğini araştırmayı planlıyor.

Bu ağaçların yaygınlaşması, iklim krizinin arkasındaki en önemli nedenlerden biri olan karbondioksitin atmosferden uzaklaştırılmasına büyük katkı sağlayabilir.

Independent Türkçe, Phys.org, New Scientist, Goldschmidt Konferansı