Bilim insanları ilk kez belgeledi: Bir grup yaban domuzu, iki yavruyu kafesten kaçırdı

Uzmanlar, yaban domuzlarının arkadaş canlısı ilişkiler kurduğunu vurguluyor (AP)
Uzmanlar, yaban domuzlarının arkadaş canlısı ilişkiler kurduğunu vurguluyor (AP)
TT

Bilim insanları ilk kez belgeledi: Bir grup yaban domuzu, iki yavruyu kafesten kaçırdı

Uzmanlar, yaban domuzlarının arkadaş canlısı ilişkiler kurduğunu vurguluyor (AP)
Uzmanlar, yaban domuzlarının arkadaş canlısı ilişkiler kurduğunu vurguluyor (AP)

Yeni bir araştırmaya göre, yaban domuzlarından oluşan bir grup, iki domuz yavrusunu tuzaktan kurtarmak için yüksek düzeyde zeka ve empati sergiledi.
Hakemli bilimsel dergi Scientific Reports’ta detaylandırılan olay, Çekya’daki Voděradské Bučiny Ulusal Doğa Koruma Alanı'nda bulunan Çek Yaşam Bilimleri Üniversitesi'nden bir ekip tarafından belgelendi.
Mısırın yem olarak kullanıldığı yaban domuzu tuzağı, Afrika domuz vebası diye bilinen tehlikeli hastalık için önleyici tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulmuştu.
Olay yerine kurulan kamera, iki yavru domuzun kafeste mahsur kaldığı iki saat 30 dakika boyunca çekim yapıyordu.
Ancak o sırada araştırmacıların hiç beklemediği bir olay meydana geldi. 8 yaban domuzundan oluşan bir grup, yetişkin bir dişinin liderliğinde, tuzağın bulunduğu noktaya geldi.
Dişi domuz, kapana kısılmış yavruları kurtarmak için kafesin tahta kütüklerle kapanan kapılarına, yani stratejik noktalara hücum etti.
Makalede dişi yaban domuzunun yelelerinin kurtarma operasyonu sırasında gözle görülür şekilde dik durduğu ifade edildi. Bilim insanlarına göre bu, endişenin ve sıkıntının göstergesiydi.
Diğer domuzların da dişiye yardım etmeye çalıştığı kurtarma operasyonunun başlamasından 6 dakika sonra dişi domuz, kafesin önünü kapatan ilk kütüğü devirdi.
Tamamı 29 dakika süren görevin sonunda tuzak bozuldu ve domuzlar serbest kaldı.

Yavru domuzların kurtarıldığı anlar böyle kaydedildi (Scientific Reports)​​​​​
Bilim insanları bunun, "karmaşık bir empati biçimi" diye nitelenen kurtarma davranışının belgelendiği ilk yaban domuzu vakası olduğuna inanıyor.
Kayıtlara göre, kurtarma davranışı daha önce fareler ve karıncaların da aralarında bulunduğu çok az sayıda hayvanda fark edilmişti.
Araştırmacılar, yaban domuzlarının karmaşık bilişsel yetenekleri olduğunu ve arkadaş canlısı ilişkiler kurduğunu geçmişte de gözlemlediklerini vurguladı.
Independent Türkçe, Business Insider, Wlord



"Esrarengiz" kehribarda 116 milyon yıllık tsunaminin izleri keşfedildi

Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)
Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)
TT

"Esrarengiz" kehribarda 116 milyon yıllık tsunaminin izleri keşfedildi

Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)
Japonya'nın Minamisoma kıyılarına 2011'de tsunami dalgaları vurmuştu (AFP)

Rachel Clun 

Bilim insanları 116 milyon yıllık bir tsunaminin kanıtını bir kehribar içinde bulduklarını ve bunun muhtemelen bu doğa olayına dair en eski kayıt olduğunu düşünüyor.

Japonya'nın kuzeyindeki Hokkaido Adası'nda derin deniz tortularını inceleyen araştırmacılar Aya Kubota, Yusuke Takeda, Keewook Yi, Shin-ichi Sano ve Yasuhiro Iba, erken Kretase dönemine ait tortularda 114 ila 116 milyon yıl öncesine tarihlenen "olağanüstü zengin kehribar konsantrasyonları" keşfetti.

Nature'ın Scientific Reports'unda yayımlanan bulgulara ilişkin raporda araştırmacılar, kehribarın bir veya daha fazla tsunami tarafından okyanusa sürüklenerek havayla çok az temas etmiş olabileceğini öne sürüyor.

Fosilleşmiş ağaç reçinesi olan kehribar, nispeten hızlı kuruyan bir madde. Araştırmacılar, kehribarın havaya maruz kaldığında genellikle bir hafta gibi kısa bir sürede katılaştığını söylüyor.

Ancak araştırmacıların incelediği tortularda, "belirgin şekilde deforme olmuş" kehribar birikintileri bulundu. Bazıları reçinenin akan su tarafından değiştirildiğini gösteren, alev yapıları denen bir şekilde deforme olmuşken, diğerleri yumuşak reçinenin "akarak deniz tabanına kıvamlı bir şekilde yayıldığına" işaret eden düz kehribar şeritlere sahipti.
 

Araştırmacılar, eski okyanus tortularını inceleyerek tsunamiye dair olası kanıtlar buldu (Aya Kubota/Yusuke Takeda/Keewook Yi/Shin-ichi Sano/Yasuhiro Iba)Araştırmacılar, eski okyanus tortularını inceleyerek tsunamiye dair olası kanıtlar buldu (Aya Kubota/Yusuke Takeda/Keewook Yi/Shin-ichi Sano/Yasuhiro Iba)

Araştırmacılar, "Bu esrarengiz kehribarın derin deniz ortamında bulunmasının en muhtemel nedeni, büyük çaplı tsunamiler" diyor.

Bu reçine deformasyonlarının su altında meydana gelmesi, ormandan pelajik deniz tabanına doğrudan taşındıklarını ima ediyor. Karadan okyanusa bu kadar hızlı ve doğrudan bir taşıma, bir tsunamiyle tetiklenmiş olabilir.

Araştırmacılar, antik tortulardaki diğer kanıtların da bu teoriyi desteklediğini belirtiyor. Bunlar arasında, karadan gelen büyük miktarda bitki kalıntıları ve büyük dalgaların sürüklediği odun parçaları da vardı ve bunların çok az çürüme izi taşıması, açık okyanusa "hızla taşındıklarına" işaret ediyor.

Makalede, "Kiltaşındaki kütüklerin varlığı, çok sayıda odunun bulanık akıntılarla taşınmak yerine kopup sürüklenerek pelajik deniz tabanına battığını gösteriyor" ifadeleri kullanılıyor.

Bilim insanları açık okyanuslardaki diğer tortuların, büyük ölçekli eski tsunamiler veya benzer olaylar hakkında daha fazla kanıt sağlayabileceğini öne sürüyor.

Araştırmacılar, Holosen döneminden, yani yaklaşık 4 bin 200 yıl öncesinden daha eski bir tarihten kalma tsunami tortularının normalde tespit edilmediğini ve bunun da kısmen, yol açtıkları geniş çaplı yıkımdan geriye net belirtilerin kalmamasından kaynaklandığını söylüyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news