Bilim insanları 9. Gezegen'in "gizlendiği" bölgeyi belirledi

Gizemli 9. Gezegen'in, Güneş Sistemi'nin en uzak gezegeni Neptün'ün de çok ötesinde yer aldığı düşünülüyor (NASA)
Gizemli 9. Gezegen'in, Güneş Sistemi'nin en uzak gezegeni Neptün'ün de çok ötesinde yer aldığı düşünülüyor (NASA)
TT

Bilim insanları 9. Gezegen'in "gizlendiği" bölgeyi belirledi

Gizemli 9. Gezegen'in, Güneş Sistemi'nin en uzak gezegeni Neptün'ün de çok ötesinde yer aldığı düşünülüyor (NASA)
Gizemli 9. Gezegen'in, Güneş Sistemi'nin en uzak gezegeni Neptün'ün de çok ötesinde yer aldığı düşünülüyor (NASA)

Bilim insanları, Güneş Sistemi'nin gizemli 9. Gezegen'ini nerede arayacaklarını artık biliyor. Yeni araştırmada varsayımsal gezegenin "saklandığı" düşünülen bölge belirlendi.
Gökbilimciler 5 yıl önce Güneş Sistemi'nde bir gezegen daha bulunduğuna dair bulgulara ulaştıklarını açıklamıştı. Ancak bu gezegene dair kesin bir kanıt bulunmuyordu. Bu nedenle "Gezegen X" diye de adlandırılan teorik gezegen, o zamandan beri bilim camiasında önemli bir tartışma konusu.
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden Mike Brown, 9. Gezegen'i yıllardır arıyor ve bu alandaki çalışmalarıyla giderek ün kazanıyor. Brown aslında "Plüton'un katili" diye de anılıyor. Zira bilim insanı, Plüton'un bir cüce gezegen olduğunu kanıtlayan isim. Bu kanıtın ardından Plüton, 9. Gezegen statüsünü kaybetmişti.
Henüz hakem onayından geçmeyen yeni araştırmada ise Brown, bu unvanı başka bir gezegene vermeye bir adım daha yaklaştı. Bulgulara göre, bu gezegen gerçekten varsa düşünülenden daha parlak ve daha yakında olabilir. Araştırmacılar buradan hareketle onu daha kolay bulabileceklerini düşünüyor.
Brown, meslektaşı Konstantin Batygin'le kaleme aldığı araştırma makalesinde, 9. Gezegen'i tam olarak nerede arayacaklarını tespit ettiklerini açıkladı.
Gezegenin bulunabileceği bölgeyi gösteren bir harita hazırlayan ikili, varsayımsal gök cisminin kütlesinin Dünya'nınkinden 6 kat fazla olduğunu hesapladı.
Bu araştırma, 9. Gezegen'i, Güneş'e düşünüldüğünden daha yakın kılıyor. Ancak buna rağmen gezegenin Güneş'e uzaklığının, Güneş ve Dünya arasındaki mesafenin yaklaşık 300 katı olduğu tahmin ediliyor.
İkilinin analizinde 9. Gezegenin, Güneş'in etrafındaki yörüngesini 7 bin 400 yılda tamamladığı ifade edildi.
Önceki hesaplamalarsa gezegenin kütlesinin Dünya'nınkinden 10 kat fazla olduğunu ve Güneş etrafındaki dönüşünün 10 bin yıldan fazla zaman aldığını öne sürmüştü.
9. Gezegen'in var olduğu teorisi, 2016'da yine Brown ve Batygin tarafından ortaya atılmıştı. İkili bu iddiayı Güneş Sistemi'nde tuhaf bir şekilde kümelenen küçük buzlu cisimlere dayandırmıştı.
Yeni bir gezegenin tespit edildiği araştırmaların çoğu, onun diğer gezegenler üzerindeki kütleçekim kuvvetini baz alıyor. Örneğin gökbilimciler, Uranüs'ün görünmeyen bir cisim tarafından çekildiğini fark ettiğinde Neptün'ü keşfetmişti.
Öte yandan 9. Gezegen'in sistemdeki diğer gezegenler üzerinde çekim kuvveti bulunmuyor. Ancak iki araştırmacı, uzaktaki kümelenmiş buzlu cisimlerin, büyük bir gezegenden etkilendiği kanaatine varmıştı.
Araştırmacılar işte bu gizemli gökcismini 9. Gezegen diye adlandırmıştı.
Independent Türkçe, Gizmodo, Gadgets



Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
TT

Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bir uydu takipçisi, Venüs'e iniş yapabilecek dayanıklılıkta tasarlanan yarım tonluk Sovyet uzay sondasının iki hafta içinde Dünya'ya geri döneceği ve meteor gibi "sert düşebileceği" uyarısında bulundu.

1972'de fırlatılan uzay aracı hiçbir zaman Dünya'nın yörüngesini geçemedi ve kalıntıları 50 yılı aşkın süredir gezegenin etrafında dönüyor.

Sonda, 10 Mayıs civarında alevler içinde Dünya'ya geri düşmeye başlayacak.

Hollandalı uydu takipçisi Marco Langbroek blog yazısında, "Bundan yaklaşık 2 hafta sonra, alışılmadık bir kontrolsüz yeniden giriş gerçekleşecek: Başarısız bir Sovyet Venera görevinden 53 yıllık iniş kapsülü Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı" dedi.

Uzay sondasının yeniden giriş sırasında yanma ihtimali az da olsa var ancak Venüs'e inişe dayanmak üzere inşa edildiği için bu pek olası görünmüyor.

Delft Teknoloji Üniversitesi'nde uzay durumsal farkındalığı dersi veren Dr. Langbroek, "Bu, Venüs atmosferinden geçerken hayatta kalmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğundan, Dünya atmosferine yeniden girişte ve çarpışmada sağlam kalması mümkün" dedi.

Uzay aracı paraşütle donatılmış olsa da bu paraşüt çalışır durumda olmayabilir.

Dr. Langbroek, Popular Science'a "Eğer yeniden girişten sağ çıkarsa, sertçe düşecektir" diye konuştu.

Dr. Langbroek, yaklaşık 1 metre genişliğinde ve 500 kg'ın biraz altında ağırlığa sahip sondanın atmosfere yeniden girebileceğini ve saatte yaklaşık 250 km hızla Dünya'ya çarpabileceğini, bunun da meteor çarpmasına benzer riskler oluşturduğunu söyledi.

Casus uydu, meteor ve asteroitleri izleyen öğretim görevlisi, "Söz konusu riskler özellikle yüksek olmasa da sıfır da değil" dedi.

Düşen sondanın ne zaman ve nereye çarpabileceği belirsizliğini koruyor.

Dr. Langbroek, "51,7 derecelik yörünge eğimiyle, yeniden giriş 52 Kuzey ve 52 Güney enlemleri arasında herhangi bir yerde gerçekleşebilir" dedi.

Bu, Birleşik Krallık kadar kuzeyden Yeni Zelanda kadar güneye herhangi bir yer olabilir.

Gök cismi takipçisi, "Mevcut modellememize göre yeniden giriş, aşağı yukarı 10 Mayıs civarında gerçekleşecek" dedi.

Geçen birkaç ay boyunca, model sürekli 9-10 Mayıs 2025'ten civarında yeniden girişe işaret ediyor.

İzleyiciler daha fazla veri toplamak ve ne zaman ve nereye çarpabileceğini belirlemek için uzay sondasını gözlemlemeyi sürdürüyor.

Dr. Langbroek, "Yeniden giriş tarihindeki belirsizlik, gerçek yeniden girişe yaklaştıkça azalacak ancak o gün bile belirsiz oranı hâlâ yüksek olacak" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space