Lübnan hükümeti 24 bakanla gün ışığına çıkıyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn hükümetin kurulmasına yönelik kararnameleri imzaladı. (Dalati & Nohra)
Lübnan Cumhurbaşkanı Avn hükümetin kurulmasına yönelik kararnameleri imzaladı. (Dalati & Nohra)
TT

Lübnan hükümeti 24 bakanla gün ışığına çıkıyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Avn hükümetin kurulmasına yönelik kararnameleri imzaladı. (Dalati & Nohra)
Lübnan Cumhurbaşkanı Avn hükümetin kurulmasına yönelik kararnameleri imzaladı. (Dalati & Nohra)

Lübnan'da hükümeti kurmakla görevlendirilen Necip Mikati dün, Müslümanlar ve Hıristiyanlar arasında eşitlik gözetecek şekilde 24 bakandan oluşan hükümeti kurdu. Mikati’nin söz konusu hükümeti ‘olabileceğin en iyisi’ olarak değerlendiren Cumhurbaşkanı Mişel Avn ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından yaptığı açıklamaya göre Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) hükümete güven vermeyi planlıyor.
Sabah saatleri itibariyle siyasi arenaya, hükümet oluşumu konusunda nihai mutabakata varılmasına yönelik iyimser bir atmosfer hakimdi. Cumhurbaşkanı ile temasta bulunan Mikati’nin hükümeti sunmak için Cuma Namazı’nın hemen ardından Baabda Sarayı'nı ziyaret etmesi kararlaştırıldı. Kadronun öğleden sonra açıklanacağını duyuran Mikati, “Lübnan devletini geri döndürmek için halkın güveni ve tüm Lübnanlıların el ele vermesi önemli. Güçlü bir devlet herkesin çıkarınadır. Biz de bu yönde çalışıyoruz” dedi.
Mikati'den yaklaşık 15 dakika sonra Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na gitti. Ardından hükümet kadrosu imzalandı.
Bakanlar Kurulu Sekreteri Mahmud Mekiyye, Hasan Diyab hükümetinin sunduğu istifanın kabul edildiği, Mikati'nin başbakan olarak atandığı yeni hükümetin kurulduğu kararnameleri, hükümet üyelerinin isimlerini ve görevlerini okudu. Hatıra fotoğrafının çekilmesinin ardından hükümetin ilk toplantısının önümüzdeki pazartesi sabahı saat 11.00’da Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yapılacağı bilgisini verdi.
Cumhurbaşkanı Avn, hükümetin kurulmasının ardından medyaya yaptığı ilk açıklamada şunları söyledi:
“Bu hükümet vardığımız en iyi noktadır. Listeye güven verilecek. Uçurumun kenarındayız; buradan geri dönmek için çalışmalıyız. Şu an cehennemi yaşıyoruz ve bu uçurumdan geri döneceğiz. Bir sonuca vardık ve hükümet kuruldu. Öncelik Lübnanlıların dertleri olacak. Benzin, akaryakıt, ekmek gibi temel sorunları çözmeye başlayacağız. 30 yıl önceki kötü yönetimden miras aldığımız krizlerle birlikte yoksulluk, borç, grev, koronavirüs salgını ve liman patlaması gibi felaketler de yaşadık. Bu sorunlarla başa çıkmak için yeterli maddi gücümüz yok. Şu an için gerekli adımları attık. Önemli olan birlikte çalışmaktır.”
Avn, Suriye ile ilişkilerin geleceği hakkında da “Suriye ile ilişki kaçınılmazdır ve olmalıdır” dedi.
Mikati de Cumhurbaşkanı ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, ‘hayal kırıklığı ve umutsuzluğu önlemek ve kardeşlerle ilişkilerdeki kesintileri kapatmak için bir ekip olarak çalışılacağını, milli uzlaşma belgesi ve anayasaya bağlı kalındığını’ vurguladı.
Başbakan Hassan Diyab hükümetinin sunduğu istifanın 13 ay ardından yaşanan zorluklara dikkat eken Mikati, Lübnanlı ailelerin yaşadığı zor yaşam koşullarından bahsederken gözleri doldu. Mikati açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Lübnanlıların maaşları kriz öncesindekinin yüzde 10'u bile değil. Hayal kırıklığını önlemek ve umutsuzluğa son vermek için birlikte çalışacağız. Gözyaşlarım yürekten geliyor. Polemiği, siyaseti bir kenara bırakalım; artık çalışmak istiyoruz. Yürütülen çalıştay, insanların asgari ihtiyaçlarını garanti altına alacak.
Hükümetin belirli grupları değil, tüm Lübnan'ı temsil ettiğini vurgulayan Mikati, “Lübnan halkının temel ihtiyaçlarını güvence altına almak için tüm uluslararası kuruluşlarla iletişim kuracağım” dedi. Ülkedeki çöküşü durdurmak konusunda başarılı olmayı umduğunu ifade eden Mikati sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tüm Arap ülkeleriyle iletişim kuracağım. Zira Lübnan'ın kurtulmaya ihtiyacı var. Şimdi polemiğin değil, çalışmanın zamanı. Lübnan’ın ayağa kalkması için çalışılacak.”
Hükümetin Suriye ile kuracağı ilişkiler hakkında da “Hükümet, Lübnan'ın çıkarına olacak her ülke ile iletişim kuracak. İsrail hariç” dedi..
Mikati, Cibran Basil başkanlığındaki Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) bloğunun hükümete güven oyu verip vermeyeceği konusunda da açıklamalarda bulundu. Güçlü Lübnan Bloğu ile iletişim halinde olduğunu, hükümete güven oyu vereceğini belirten Cumhurbaşkanı Avn ile temasa geçtiğini söyledi. Mikati “Eski hükümet başkanlarıyla iletişim devam ediyor. Bana güven oyu verdiler. Vicdanım neye meylediyorsa onu yapıyorum. Onlar için önemli olan hükümetin kurulmasıdır” ifadesini kullandı.
Yaklaşan parlamento seçimleriyle ilgili olarak oylamanın zamanında yapılacağını belirten Mikati, adaylığı ile ilgili olarak kararını daha sonra açıklayacağı bilgisini verdiği açıklamasına şöyle devam etti:
 “Parlamento seçimlerinin zamanında yapılacağına söz veriyorum. Önümüzdeki mayıs ayında başta belediye olmak üzere diğer seçimleri de düzenlemeyi hedefliyorum. Hükümetin ülkeyi kurtarmak için atacağı adımlar var. Sübvansiyonun kaldırılması gibi bir niyetimiz yok. Ancak bunu sürdürmek için yeterli maddi gücümüz yok.”



PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bir gün içinde PKK militanları Türkiye topraklarından çekiliyor veya Güvenlik Konseyi Hamas'ı silahsızlandırma kararı aldı ya da Lübnan hükümeti ordunun Hizbullah'ı silahsızlandırma planını bekliyor yahut Irak'taki Haşdi Şabi ile Suriye, Yemen ve Libya’daki diğer örgütler hakkında benzer haberler ve raporlar duyabiliyoruz. Yıllardır, bu savaşçı örgütler, üyeleri ve davranışları bölgemizdeki en önemli ve çoğu zaman tek haber oldular. Dış gözlemciler artık siyasi, sosyal ve kültürel sahnemizi çok çeşitli örgütlerin ve savaşçılarının yuvasından ibaret sanmaya başladılar.

Bu örgütler yalnızca silahlı eylem konumunu işgal etmiyorlar, aynı zamanda siyasi rollere, etkinliğe ve üretkenliğe de sahipler. Yaşadıkları toplumların geniş kesimleri için prestijli ve sembolik değere sahip bir konuma sahipler. Savaşçıları, en azından toplumun belirli bir kesimi için, bir kutsallık halesiyle çevrililer.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre 1970'lerin başından itibaren, bu örgütler bölgemizdeki olağanüstü siyasi gerçeklikler ve bağlamların bir sonucu olarak ortaya çıktılar. Filistin ve Kürt meselelerine, birçok devletin, kendilerini baskı altında hisseden, yalnızca siyasi eylem ve mücadeleyle asgari düzeyde bile uzlaşıya varamayan milyonlarca insandan oluşan topluluklara yönelik bir tür “sıfır toplamlı” yaklaşımı damga vurmuştu. Nasırcılığın 1967’deki savaşta uğradığı yenilgi, devletin ve düzenli orduların sahip oldukları güç ve nüfuzu kaybetmelerine neden oldu. İran rejimi, dış politikasının bir dayanağı olarak hizipçiliğe dayanan uzun vadeli bir strateji uygulayarak, bu iki temele mezhepsel bir boyut ve yük ekledi. Ancak, bu örgütlerin türediği ülkelerde ekonomik, siyasi, güvenlik, anayasal, eğitim ve sağlık yapıları tamamen başarısız olmasaydı, bu çeşitli koşullar ve araçlar etkili olmazdı. Söz konusu örgütler bu başarısızlık sayesinde kendilerini kurtarıcılar ve devlet adına hareket ederek tüm ulusu koruyan araçlar olarak sundular.

Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, bu örgütlerin üyeleri ve liderleri, toplumlarımızın geniş kesimleri arasında sahip oldukları “sembolik hegemonya” sayesinde, kamusal alana bir değerler, söylemler ve normatif araçlar cephanesi dayatmayı başardılar. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: “Şiddet, değişimin özü ve tek aracıdır”, “sembolik lider tarihsel bir zorunluluktur”, “mevcut koşullar ucu açık bir olağanüstü hal gerektirmektedir”, “toplumsal ilerleme ve statü, bu örgütlere sadakat ve bağlılıkla bağlantılıdır”, “bu sınıfın üyeleri eleştirinin ötesindedir ve şehitler aziz statüsüne sahiptir”, “servet, eğitim, incelikli eylemler, entelektüel üretim ve sanatsal çalışma gibi şeyler, bu örgütlerle bağlantılı olmadıkları sürece anlamsızdır”. Bunlar ve benzeri birçok söylem kamusal alanda sürekli bir korku duygusu yaratıyor ve mevcut koşullarımızın “istisnai” olduğu yönünde derin bir hissi besliyordu. Tüm bunlar, toplumların geleceği ve güvenliği ve bu “savaşçı sınıf” örgütlerinin varlığını sürdürmesiyle sıkı sıkıya bağlantılıydı.

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu

Bir bakıma, bu sınıfın üyeleri, başlangıçta üyeleri İmparatorluk Muhafızları'nda asker olan, daha sonra zamanla, toplumsal güvenliği ve kaos dönemlerinde imparatorluk gücünün bütünlüğünü korumada oynadıklarını söyledikleri olağanüstü roller sayesinde kamusal bir rol, bir tür kontrol, otoriter konum ve sembolik statü üstlenen geleneksel Japon samuraylarına benzer hale geldiler. Davanın koruyucularından “davanın kendisine” dönüştüler. Kamu düzenini korumaya adanmış savaşçılar konumundan, her türlü kamusal erdemin sembolü haline geldikleri için, yerel topluluklara kendilerine ayrıcalıklı bir şekilde davranmayı dayatan, mali, idari, ticari, sembolik ve kültürel derebeyliklerin liderleri ve sahipleri konumuna geçiş yaptılar.

Tıpkı Japon samuraylarının tarihsel anlatısında olduğu gibi, bölgemizdeki bu savaşçılar ve örgütleri de, farklı derecelerde de olsa oldukça karmaşık ve istisnai tarihsel koşullardan sonra ortaya çıktılar. Ancak kendilerini “davanın kendisine” dönüştürmekten çekinmediler. Bu çeşitli örgütler, varoluşlarının asıl nedeni ortadan kalkmış olsa bile, askeri ve sembolik genel egemen statülerini her zaman farklı derecelerde de olsa korumaya gayret ettiler. Nitekim Lübnan Hizbullahı, İsrail'in bir kısmını yeniden işgal etmesinden önce tüm Lübnan topraklarından çekilmesinden çeyrek asır sonra bile silahlarını elinde tutmaya kararlı. Filistinli Hamas hareketi, silahını, Filistin'in tek kurtarılmış bölgesi olan Gazze Şeridi'ndeki tüm yaşam biçimlerinin sürekliliğinden ve devamından daha kutsal, gerekli ve kaçınılmaz görüyor.

Ancak, savaşçı sınıf ve silahlı örgütleri içindeki tüm bu otoriter özelliklerin bölgemizde yerleşik olmasına, toplumlarımızdaki genel modernleşme süreçleri bağlamında oynayabilecekleri gerici rollerin açıkça kabul edilmesine rağmen, temel soru hâlâ ortada duruyor: Bu örgütleri, bu istisnai sınıfı, ortaya çıktıkları koşulların, iklimlerin ve şartların yapısında köklü dönüşümler yaratmadan rollerini ve egemenliklerini ortadan kaldırmak mümkün müdür? Mevcut Hamas dağılsa bile, milyonlarca Filistinli, nesnel bir barışı asgari koşullarda da olsa karşılayan bağımsız bir devlete sahip olmadığı sürece, farklı isimler, sloganlar ve mekanizmalarla yeni bir Hamas'ın ortaya çıkmayacağının garantisi var mı? Türkiye'deki Kürt sorunu, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) ve 40 yıllık silahlı mücadelesinin doğuşuna mı sebep oldu, yoksa PKK mı Kürt sorununu doğurdu? Dolayısıyla “Kürt mazlumiyeti gölü” varlığını ve etkinliğini koruduğu sürece, oradaki “Kürt mücadelesi balığı”nın yok olacağının bir garantisi var mı?

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu. Ama öncelikle Japonya, “hakkı” olduğuna inandığı şey uğruna komşu ülkeleri işgal edip milyonlarca masum insanı tekrar öldüremeyecek üretken bir ülke. Japonya artık birçok şeyi başarabilen bir ülke, bunların başında da geçmişte yaptıklarından dolayı özür dileyebilmesi geliyor.


Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
TT

Suriye Savunma Bakanlığı: SDG ile çıkan çatışmada iki asker hayatını kaybetti

Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)
Deyrizor'daki SDG milisleri (Arşiv – Reuters)

Suriye Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, dün akşam Rakka kırsalında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile çıkan çatışmalarda iki askerin öldürüldüğünü duyurdu.

Suriye devlet televizyonu dün akşam, SDG'nin bölgedeki Suriye ordusu mevzilerine sürpriz bir saldırı düzenlemesinin ardından Rakka'nın doğusundaki Ma'adan şehri civarında şiddetli çatışmaların çıktığını bildirdi. Kanal, SDG'nin bölgedeki ordu mevzilerini hedef almasının ardından ordu topçularının SDG'nin ateşine karşılık verdiğini de ekledi. SDG ise güçlerinin DEAŞ unsurlarının Rakka'nın doğusundaki Ganem el-Ali çölünde bulunan mevzilerine insansız hava araçları (İHA) fırlatmak için kullandıkları bir dizi mevziyle mücadele ettiğini söyledi. SDG tarafından yapılan açıklamada, “Bölge, bu hafta Şam hükümetine bağlı gruplar tarafından bir dizi saldırıya maruz kaldı. Bu saldırılar, terörist saldırılarını gerçekleştirmek için bu bölgeleri kullanan DEAŞ unsurlarının faaliyetleriyle paralel olarak gerçekleşti” denildi. SDG, ‘Suriye'nin kuzey ve doğusunu meşru bir şekilde savunmaya ve sivilleri hedef alan her türlü terörist tehdidi önlemeye’ kararlı olduğunu vurguladı.

Bu hafta başında SDG, doğu Rakka'da Suriye hükümeti gruplarının saldırısını engellediğini duyurmuş ve çatışmanın tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verildiğini belirtmişti.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra geçen ay, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını söyledi.


İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
TT

İsrail'in Gazze'nin güneyine düzenlediği hava saldırısı sonucu 3 kişi hayatını kaybetti, 15 kişi yaralandı

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'nde İsrail saldırısı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

İsrail savaş uçakları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusuna hava saldırısı düzenlerken, sivil savunma ekipleri kanlı bir günün ardından bölgeden üç ceset çıkardı ve 15 yaralıyı tahliye etti.

Filistin Enformasyon Merkezi, ‘işgal uçaklarının bu sabah erken saatlerde Han Yunus'un doğusunda, ağır topçu bombardımanı ile eşzamanlı olarak birkaç hava saldırısı düzenlediğini’ bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, ‘işgal güçlerinin Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla bölgesinde bir evi bombalamasının ardından üç şehit çıkarıldığını ve 15 yaralı tahliye edildiğini’ duyurdu.

Gazze Şeridi'ndeki hastanelerin sağlık kaynakları dün, ‘İsrail ordusunun 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını açıkça ihlal ederek, Gazze ve Han Yunus şehirlerinde 17'si çocuk ve kadın olmak üzere 28 kişiyi öldürdüğünü’ bildirdi.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım bugün yaptığı açıklamada, İsrail’i Gazze anlaşmasını ihlal etmekle suçladı. Kasım, İsrail’in aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda kişiyi öldürdüğünü ve yaraladığını belirterek, Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi bu ‘ihlalleri’ derhal durdurmak için harekete geçmeye çağırdı.

Kasım, İsrail ordusunun ‘anlaşmanın varlığına rağmen Gazze’de büyük bir katliam gerçekleştirdiğini’ ve bu tutumun, İsrail hükümetinin arabulucular ve garantör ülkeler nezdindeki açık saygısızlığını yansıttığını söyledi. Kasım ayrıca, bu ülkelerin işgalci güçlerin Gazze’ye yönelik saldırılarını durdurmakta yetersiz kaldığını ifade etti.

dwef
İsrail'in düzenlediği hava saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Kasım, “Şarm eş-Şeyh'te anlaşmayı imzalayan tüm tarafları, özellikle Mısır, Katar, Türkiye ve ABD'yi, sorumluluklarını yerine getirmeye ve işgalin saldırganlığını ve Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yapılan anlaşmanın ihlallerini durdurmak için acil önlemler almaya çağırıyoruz” dedi.