Ankara, Libya’daki Türk güçlerine ‘yabancı güç’ gözüyle bakmıyor

Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)
Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)
TT

Ankara, Libya’daki Türk güçlerine ‘yabancı güç’ gözüyle bakmıyor

Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)
Trablus’ta Türk askerlerinin Libyalılara verdiği askeri eğitimlerden bir kare (Şarku’l Avsat)

Türk ve Libyalı yetkililer, 27 Kasım 2019’da Faiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile Ankara arasında imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası kapsamında Türkiye’nin Libya’ya gönderdiği Türk güçleri ve binlerce Suriyeli paralı askerin Libya’da kalmaya devam edeceği vurgusunu yineledi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Savunma Bakanı Hulusi Akar, İtalya’da iki gün süren temaslarının ardından Türkiye’yi ziyaret eden
Libya Yüksek Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile Libya’daki gelişmeleri ve yabancı güçler ile paralı askerlerin ülkeden çıkması meselesini görüştü.
Çavuşoğlu ve Akar, Perşembe ve Cuma akşamı Mişri ile yaptıkları ayrı toplantılarda, Türk güçlerinin Libya’daki meşru varlığına vurgu yaparak, söz konusu güçlerin önceki hükümetle yapılan muhtıra kapsamında Libya’da bulunduğunu ve söz konusu güçlerin muhtıraya dayanarak orada kalmaya devam edeceğini ifade ettiler.
Bakan Çavuşoğlu, Türk güçlerinin Libya’daki varlığının meşru hükümet ile yapılan anlaşmaya dayandığını ve bunun da uluslararası hukuka uygun olduğunu belirtti. Çavuşoğlu, Libya’da istikrarın sağlanması amacıyla ülkesinin Libya’da 24 Aralık’ta yapılması kararlaştırılan seçimlerde geçici hükümetin çabalarını desteklemeyi sürdüreceğini ifade etti.
Savunma Bakanı Akar, Mişri ile görüşmesinde, ülkesinin Libya’daki geçici hükümete olan desteğini yineledi. Akar, Libya’daki Türk güçlerine yabancı güç gözüyle bakılmaması gerektiğini çünkü bu güçlerin meşru hükümetin daveti üzerine orada bulunduğunu ve Libya ordusunun kendi kendine yetebilecek bir seviyeye ulaşması ve istikrara kavuşması sağlanıncaya kadar orada kalmaya devam edeceğini vurguladı. Türkiye’nin kimsenin hakkında, hukukunda ve toprağında gözü olmadığını belirten Akar, Libya’daki Türk güçlerinin “Libya, Libyalılarındır” anlayışıyla çalıştığını ifade etti.
Akar ve Mişri, Libya’daki seçimlerin anayasal duyuruya binaen sağlıklı hukuki temeller üzerinde belirlenen vakitte yapılmasını arzuladıklarını belirterek, seçimlerin yapılmasını ve şeffaflık sağlamayı imkansızlaştıracak tüm engelleri ortadan kaldırmanın ve seçimleri baltalayanları cezalandırmanın önemini vurguladı.
Libya’daki yabancı güçlerin ve paralı askerlerin varlığına değinen Mişri, “Yasal ve meşru anlaşmalar (Serrac hükümeti döneminde imzalanan muhtıraya atıfla) üzerine gelen güçlerin kalmasına karar vermek, seçilmiş Libyalı yetkililere bırakılmalıdır” dedi.
Ankara, Türk güçlerinin yanı sıra 10 bini aşkın Suriyeli paralı askeri Libya’dan çekmesini isteyen uluslararası toplumun talepleriyle karşı karşıya. Türkiye UMH ile imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası kapsamında UMH’yi desteklemesi için Libya’ya Türk güçlerinin yanı sıra 20 bin Suriyeli paralı asker göndermişti ancak geçtiğimiz yıl Ekim ayında Libya’da ateşkes yapılmasının ardından bunların bir kısmını çekti.
Mişri, Ağustos ayında yaptığı bir açıklamada, “Türk güçleri Libya’nın açık iradesiyle geldi ve Türkiye ile imzalanan anlaşmaların (27 Kasım 2019’da İstanbul’da imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası ile Deniz Yetki Alanları Anlaşması’na atıfla) her ne şekilde olursa olsun hedef alınmasını tamamen reddediyoruz. Başkanlık Konseyi ve geçici Ulusal Birlik Hükümeti, kendileriyle birlikte gelen metinlere ve anlaşmalara bağlı kalmalılar” dedi.



İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

TT

İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)
İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)

Bu sabah erken saatlerde Suriye'nin güneyindeki Suveyda kentinde Suriye hükümet güçleri ile yerel Dürzi militanlar arasındaki çatışmalar yeniden başlarken, İsrail dünden bu yana Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı tuttuğu saldırılarını bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesini de kapsayacak şekilde genişletti. Duruma müdahalesini arttıran İsrail, başkent Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarına art arda saldırılar düzenledi.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, hükümet güçlerinin kentin kontrolünü ele geçirmesinden bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını açıkladığı sırada gerçekleşti. Suriye resmi haber ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın bugün yaptığı açıklamada, ‘yasadışı’ grupların Suveyda'daki ulusal hastaneyi ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı operasyonları için bir merkez olarak kullandıklarını ifade ettiğini aktardı.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Dairesi, silahlı gruplara mensup çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatılarında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını bildirdi. Medya ve İletişim Dairesi tarafından yapılan açıklamada, “Hastane ve çevresinin temizlenmesi ve Sağlık ve Acil Durum bakanlıkları yetkililerinin hastaneye girmesine izin verilmesi için defalarca çağrı yaptık, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt alamadık” denildi.

cd
Suveyda'daki çatışmaların ardından ordu ve güvenlik güçleri kente konuşlandı. (EPA)

İsrail, önceki gün Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan saldırılarını bugün Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu bugün yaptığı açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişini hedef aldığını ve Suriye ile sınır bölgesindeki güçlerini takviye edeceğini duyurdu. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee bugün yaptığı açıklamada, ordunun Suriye ordusunun başkent Şam'daki Genelkurmay Karargahı’nın girişine saldırı düzenlediğini bildirdi. Adraee yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun ‘Suriye'deki Dürzi vatandaşlara yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini’ belirterek, siyasi direktifler doğrultusunda bölgede saldırılar düzenlediklerini ve farklı senaryolara karşı tetikte olduklarını söyledi. Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişine yapılan saldırıdan birkaç saat sonra İsrail savaş uçakları, Şam'ın kalbindeki bu askeri bölgeye yeni saldırılar düzenlemek üzere geri döndü. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik acı verici saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a verilen sinyaller sona erdi ve şimdi acı verici saldırılar gelecek” dedi.

Suriye resmi haber ajansı SANA bugün Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu da İsrail insansız hava araçlarının (İHA) başkent üzerinde uçtuğunu duyurdu. Suriye devlet televizyonu, İsrail'in Şam'ın merkezinde düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde İsrail hava saldırısının başkentteki Savunma Bakanlığı'nı hedef aldığını duyurdu. Suriye medyası daha sonra Genelkurmay Başkanlığı binasında ciddi hasar meydana geldiğini bildirdi.

Gelişmeler, Suveyda'da ilan edilen ateşkesin birkaç saat sonra çökmesinin ardından geldi. Ateşkes, insanların ölümüne neden olan ve günlerce süren kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu vilayette patlak veren şiddet olayları, çeşitli mezhepler arasındaki ayrışmaları gün yüzüne çıkardı.

yjuı
Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda'ya giren Suriye güvenlik güçleri, 15 Temmuz 2025 (Reuters)

Suriye güvenlik güçleri pazartesi günü Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak üzere bölgeye sevk edilmiş, ancak Dürzi militanlarla çatışmaya girmişti. İsrail pazartesi ve salı günleri hükümet güçlerine hava saldırılarıyla müdahale etti ve amacın Dürzileri korumak olduğunu söyledi.

Suriye Savunma Bakanlığı tarafından dün gece ilan edilen ateşkes kısa sürdü. Yerel bir haber sitesi olan Suveyda 24'ün haberine göre Suveyda şehri ve civar köyler günün erken saatlerinde ağır topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldı. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Suriye Savunma Bakanlığı, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Savunma Bakanlığı kent sakinlerine evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Çatışmaların başladığı pazar gününden bu yana onlarca sivil, asker ve Dürzi militan öldü. Bir kişi, evinde başından vurulan kardeşinin cesedini bir Reuters muhabirine gösterdi.

fvgthy
Suriye güvenlik güçleri mensupları Suveyda'da bir mahallede, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün yaptığı açıklamada, Suriye hükümetini ‘Dürzileri rahat bırakması’ konusunda uyardı ve İsrail ordusunun Suriye hükümet güçleri çekilene kadar onları bombalamaya devam edeceğini vurguladı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘sükûnet ve bütünleşmeye doğru ilerlemek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu ifade etti.