Elon Musk'ın insansı robotunun tehlikeleri neler?

Robotun yaklaşık 177 santimetre boyunda ve 57 kilo ağırlığında tasarlanması planlanıyor (Reuters)
Robotun yaklaşık 177 santimetre boyunda ve 57 kilo ağırlığında tasarlanması planlanıyor (Reuters)
TT

Elon Musk'ın insansı robotunun tehlikeleri neler?

Robotun yaklaşık 177 santimetre boyunda ve 57 kilo ağırlığında tasarlanması planlanıyor (Reuters)
Robotun yaklaşık 177 santimetre boyunda ve 57 kilo ağırlığında tasarlanması planlanıyor (Reuters)

Elon Musk'ın üretmeyi planladığı insansı robotlar, teknolojik açıdan merak ve hayranlık uyandırırken, bu cihazların mahremiyet ve güvenlikle ilgili birtakım riskler oluşturabileceğine dair endişeler de bulunuyor.
Elektrikli araç devi Tesla'nın CEO'su Elon Musk, ağustosta "Tesla" adında insansı bir robot geliştirdiklerini ve prototipin seneye hazır olmasını planladıklarını açıklamıştı. 
Musk, robotun üretiminde yarı-otonom elektrikli otomobillerindeki teknolojinin aynısını kullanacaklarını belirtmişti.
Robotların insanların fiziksel işlerini gelecekte kademeli olarak üstleneceğine inandığını belirten Musk, kullanıcının Tesla robotla konuşarak kendisinden belirli işleri yapmasını talep edebileceğini de söylemişti.
Arizona Eyalet Üniversitesi'nden Andrew Maynard ise Musk'ın insansı robotunun birtakım tehlikeler yaratabileceğini savundu.
Maynard, Tesla'nın can kayıplarıyla sonuçlanan otonom sürüş teknolojisini hatırlatarak, robotların da bu teknolojiyle çalışacağını ve bu kadar kısa sürede geliştirilmesi öngörülen bir cihaz için de benzer risklerin söz konusu olduğunu öne sürdü.
ABD Ulusal Karayolu Trafiği Güvenliği İdaresi (National Highway Traffic Safety Administration -NHTSA), haziranda bir açıklama yayımlayarak 2016'dan bu yana 10 kişinin hayatını kaybettiği Tesla otopilot kazalarına ilişkin 30 tane resmi soruşturma başlatıldığını duyurmuştu.  
Maynard ayrıca Tesla robotunun kişinin özerkliğine ve mahremiyetine karşı bir tehlike oluşturabileceğini de iddia etti. Araştırmacı, robotun kullanıcısı hakkında hassas bilgiler topladığını belirterek, bu bilgilerin saklanması ve paylaşılmasıyla ilgili sorunların ortaya çıkabileceğini savundu. 
Kullanıcıların, Musk'ın şirketinden herhangi bir izin almadan robotun özelliklerini değiştirebilme riskinin bulunduğunu belirten Maynard, Tesla robotunun ekonomik anlamda insanların bazı sektörlerdeki iş güvencesini de tehdit edebileceğini ileri sürdü.
Maynard, bu robotları tasarlayan mühendislerin söz konusu sorunlarla ilgili eğitimlerden geçmesi ve bunlara dair bilinçlendirilmesi gerektiğini savundu.
Independent Türkçe, The Conversation



Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
TT

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)

Bilim insanları ilk kez doğrudan bir gaz ve toz bulutunun çökmesi sonucu oluşmuş bir süper kütleli kara delik saptamış olabilir. Sonsuzluk Galaksisi'ndeki bu keşif, evrenin ilk dönemlerine dair merak edilen bir soruya da ışık tutma potansiyeli taşıyor. 

Kara delikler yaşam döngülerinin sonuna gelen büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasının ardından kendi üzerine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerse bu daha küçük kara deliklerin zaman içinde birleşmesiyle meydana geliyor.

Öte yandan NASA öncülüğünde geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 500 milyon yıl içinde oluşmuş süper kütleli kara delikler keşfediyor. Böyle bir yapının ortaya çıkması için en az 1 milyar yıl geçmesi gerektiğini düşünen gökbilimciler, son yıllarda bu tuhaflığa bir açıklama getirmeye çalışıyor. 

Öne çıkan teorilerden birine göre bazı süper kütleli kara delikler, devasa bir gaz ve toz bulutunun herhangi bir yıldız üretmeden doğrudan kendi üstüne çökmesiyle meydana geliyor olabilir. 

Ancak bilim insanları daha önce bu senaryoyu destekleyen somut bir kanıt bulamamıştı. 

Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzaktaki bir galakside bu kanıtı bulmuş olabilir.

cdfvgbh
James Webb Uzay Teleskobu, Sonsuzluk Galaksisi'nde toplam üç süper kütleli kara delik buldu (NASA/Yale Üniversitesi)

JWST'yi kullanarak galaksiyi gözlemleyen bilim insanları, sonsuzluk işaretine benzeyen bir görüntüyle karşılaştı. Bu nedenle Sonsuzluk Galaksisi adını alan gökadanın, iki galaksinin kafa kafaya çarpışması sonucu oluştuğu için bu şekli aldığı düşünülüyor.

Araştırmacılar şaşırtıcı bir şekilde iki galaksinin birleştiği yerdeki gaz bulutunun içinde süper kütleli bir kara delik tespit etti. Kara deliğin, halihazırda beslendiği bu gaz bulutunda oluştuğu tahmin ediliyor.

Hakemli dergi The Astrophysical Journal Letters'ta 15 Temmuz Salı günü yayımlanan makalenin başyazarı van Dokkum "Devasa bir galaksinin çekirdeği dışında bir kara delik bulmak başlı başına olağandışı bir durum ancak daha da sıradışı olan şey, oraya nasıl geldiği" diyerek ekliyor: 

Muhtemelen oraya öylece varmamış, orada oluşmuş. Ve epey yakın bir zamanda. Başka bir deyişle, bir süper kütleli kara deliğin doğuşuna tanıklık ettiğimizi düşünüyoruz, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir şey.

Bilim insanları iki galaksinin çarpışması sırasında yoğun bir gaz düğümü oluştuğunu ve burada Güneş'in 1 milyon katı ağırlığında süper kütleli kara deliğin meydana geldiğini tahmin ediyor.

Ekip teorilerini test etmek için kara deliğin hızıyla, onu çevreleyen gaz bulutunun hızını karşılaştırdı. Bunların birbirine yakın olması, kara deliğin orada oluşma ihtimalini güçlendirdi.

Çalışma ayrıca, çarpışan iki galaksinin çekirdeklerinde de aktif süper kütleli kara delikler bulunduğunu ortaya koydu.

Bunun beklenmediğini belirten van Dokkum, çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Doğrudan çökme sonucu bir kara delik bulduğumuzu kesin bir şekilde söyleyemeyiz. Ancak bu yeni verilerin, diğer açıklamalardan bazılarını elerken, yeni doğmuş bir kara delik ihtimalini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Verileri incelemeye ve bu olasılıkları araştırmaya devam edeceğiz.

Independent Türkçe, Space.com, IFLScience, The Astrophysical Journal Letters