Deniz buzları eriyince kutup ayıları yakın akrabalarıyla çiftleşmeye başladı

Küresel ısınmanın etkileri, kutup ayılarının soyunun tükenmesine neden olabilir (Reuters)
Küresel ısınmanın etkileri, kutup ayılarının soyunun tükenmesine neden olabilir (Reuters)
TT

Deniz buzları eriyince kutup ayıları yakın akrabalarıyla çiftleşmeye başladı

Küresel ısınmanın etkileri, kutup ayılarının soyunun tükenmesine neden olabilir (Reuters)
Küresel ısınmanın etkileri, kutup ayılarının soyunun tükenmesine neden olabilir (Reuters)

Kutup ayıları iklim krizinin bir sonucu olarak Arktik Denizi'ndeki buz kaybı nedeniyle hayatta kalabilmek için soy içi üremeye yöneldi.
The Royal Society adlı akademik dergide çarşamba günü yayımlanan bir araştırmaya göre soy içi üreme, 1995-2015 arasında Norveç'in Svalbard Takımadaları'ndaki kutup ayısı popülasyonunda genetik çeşitliliğin yüzde 10 azalmasına neden oldu.
Norveç Kutup Enstitüsü'nden bilim insanları, takımadanın kutup ayısı popülasyonundaki genetik eğilimleri gözlemlemek için 20 yıl boyunca ekoloji ve mühendislik verilerini inceledi.
Çalışmada, genetik çeşitlilik kaybının "Arktik Barents Denizi'ndeki hızlı deniz buzu kaybıyla" ilgili olduğu belirtildi.
Gen akışındaki düşüşe deniz buzunun kapladığı alanın azalması sebebiyle yaşanan habitat parçalanmasının neden olduğu, bunun da "odak örnekleme alanlarındaki yerel kutup ayılarının soy içi üremesinde artışla sonuçlandığı" ifade edildi.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı'na (World Wildlife Fund -WWF) göre Barents Denizi, Arktik bölgesinde iklim krizine bağlı en hızlı buz kaybını yaşıyor.
Norveç Biyoekonomi Araştırma Enstitüsü'nden çalışmanın yazarı Simo Maduna, ABC News'a verdiği demeçte, "Genetik çeşitlilikte, popülasyon çok küçüldüğü zaman yakın akraba bireylerin çiftleşme ve yavru üretme şansının daha yüksek olacağını görürsünüz. Fakat bununla birlikte çekinik bazı özelliklerin artık popülasyonda gün yüzüne çıkma tehlikesi de oluşuyor" dedi.
Bu süper avcılar seyahat etmek, avlanmak, dinlenmek ve üremek için buza bağlı. Çoğunlukla deniz buzu üzerinde dolaşır ve nadiren kıyılara çıkarlar.
Nisanda yapılan bir başka çalışmada da iklim krizinin süper avcıların beslenmelerini değiştirdiğine işaret edilmişti.
Kutup ayıları zamanlarının yarısından fazlasını yiyecek bulmak için harcar fakat fok avlama fırsatları azaldığı için aç hayvanlar deniz kuşları ve bu kuşların yumurtalarını aramak zorunda kalıyor.
Besin kaynaklarının azalmasıyla ayıların giderek yamyamlaştığı gözlemlendi. Ayrıca kutup ayıları hamilelik sırasında kaldığı anne inlerinden "giderek daha ayrı düşüyorlar".
Rusya'nın baş çevre düzenleyicisi Svetlana Radionova, geçen ay sosyal medyada "kutup ayılarının insanlara daha sık gelmesinin endişe verici olduğunu" yazmıştı. Bir olayda, Sibirya'nın kuzeybatısındaki Yamal Yarımadası'nda bulunan rengeyiklerinin yaşadığı alanlara girmemesi için bir grup ayının helikopterlerle korkutulduğu bildirilmişti.
Çalışmada, hayvanlar arasında artan izolasyon seviyelerinin "gelecekte soy içi üremeyi artırabileceği, bunun da yüksek ihtimalle beraberinde soy içi üremeye bağlı azalma (soy içi üremenin neden olduğu biyolojik uyumluluk kaybı -ed.n.) gibi olumsuz etkiler yaratacağı" belirtildi. Öte yandan diğer çalışmalarda, bu tür soy içi üremelerin daha düşük seviyede gerçekleştiği bildirildi.
Dünya'da Arktik boyunca Alaska, Kanada, Grönland, Norveç ve Rusya'da dağılmış şekilde yaklaşık 25 bin kutup ayısı kaldı.
Halihazırda tehlike altındaki bir tür olarak kaydedilen bu memeliler, Nature Climate Change adlı akademik dergide yayımlanan bir çalışmaya göre bu yüzyılın sonunda yok olabilir.
Independent Türkçe



TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

TikTok, kullanıcıların "Sizin İçin" sayfasında görünen konuları daha iyi kontrol etmelerine olanak tanıyacak ancak bu kontrol kısmi olacak.

Yeni güncellemeyle kullanıcılar, seyahatten spora ve mizaha kadar çeşitli konulardaki içerikleri daha fazla veya daha az görmeyi seçebilecek.

Özellik, kullanıcıların bu konulardaki içerikleri tamamen kapatmasına izin vermeyecek. Ancak TikTok, belirli içeriklerin görünme sıklığını azaltabileceklerini ifade ediyor.

TikTok artık kullanıcıların belirli türdeki içerikleri daha kolay filtreleyebilmesi için "akıllı anahtar kelime filtreleri"ni kullanmasına da izin verecek.

Uygulama, kullanıcıların algoritmasından kısıtlamak istedikleri belirli anahtar kelimeleri seçmesine uzun zamandır izin veriyordu. Ancak yeni özellik, yapay zeka kullanarak eşanlamlı kelimeleri ve benzer içerikleri de bularak bunları akıştan gizleyecek.

TikTok'un algoritması ve "Sizin İçin" sayfası, kullanıcılar için uygulamanın en çekici özellikleri. Ancak bu özellikler tartışmalara ve kullanıcıların aynı içeriği izleyerek sorunlu ve zararlı bir döngüye girmesine yol açabileceği iddiaları gibi eleştirilere de neden oluyor.

TikTok bunun sonucunda algoritmaya kontroller getiriyor. Ayrıca kullanıcıların beğeniler ve favoriler aracılığıyla gördükleri içeriklere tepki vererek uygulamayla daha fazla etkileşime girmesini teşvik ediyor.

Bu duyuru, TikTok'un #skinnytok ("sıska tiktok kullanıcısı" anlamına gelen bu etiket altında kullanıcılar zayıflamaya dair içerikler paylaşıyordu -ed.n.) anahtar kelimesini arama sonuçlarından yasaklamasından kısa süre sonra geldi. Bu karar uygulamanın, genç kullanıcıların vücut algısıyla ilgili sorunları körüklediğini söyleyen Avrupalı düzenleyicilerin baskısı üzerine alınmıştı.

TikTok yeni özellikleri açıklarken, 2025 yaz trendi raporunu da yayımladı. Raporda BritTok, bahçecilik ve retro TV'nin yükselişine dikkat çekildi.

Independent Türkçe