Kültepe'de 4 bin yıl öncesine ait aslan çene kemiği bulundu

Kültepe Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Kulakoğlu, bu yılki kazı çalışmasında 4 bin yıl öncesine ait aslan çene kemiği bulunduğunu bildirdi.

AA
AA
TT

Kültepe'de 4 bin yıl öncesine ait aslan çene kemiği bulundu

AA
AA

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, Kültepe'de gazetecilere yaptığı açıklamada, 2021'de bölgede büyük bir binanın bodrum katında çok sayıda hayvan kemikleri ve büyük depo kütükleri bulduklarını belirtti.
Kültepe Kazı Heyeti üyesi İtalya Salento Üniversitesinden zoo arkeolog Prof. Dr Claudia Minniti'nun bulunan bu hayvan kemikleri üzerinde bilimsel çalışmalar yaptığına değinen Kulakoğlu, "Kültepe’de ilk kez bir aslana ait çene kemiği tespit edildi." dedi.
Kulakoğlu, "Ön Asya kazıları" denilen döneme ilişkin kazılarda daha çok seramik, metal ve kemik objeler çıkarıldığını anlattı.
Kemik buluntuların Kültepe ve Anadolu için son derece önemli olduğuna dikkati çeken Kulakoğlu, şöyle konuştu:
"Bu yıl yaptığımız kazılarda bir açma içinde iki aslan, ayı, dağ koyunu, geyik, yabani domuz kemiklerinden oluşan grup ele geçirdik. Bu kemikler toplu olarak bulundu. Bu hayvan kemiklerinin hepsi iri, büyük boydaki ve vahşi hayvanlara ait. İlk kez Anadolu'da bu dönemde iki farklı aslana ait iki ayrı çene kemiği, çok büyük boyda bir ayı ve yine büyük geyiklere ait kemikler bulduk. Bunları şöyle değerlendirmek lazım, bu bölgede yetiştiğini kabul edeceğimiz hayvanlar bunlar. Erciyes'in etrafında ya da dağlık alanlarda ya da Sivas civarına kadar yaşayan hayvanlar. 4 bin sene öncesine ait başka bölgelerde çıkarılan aslan kemiği yok. Tabii ki birkaç milyon yıl öncesine ait kemikler var. Ancak insanın yerleşimden itibaren en erken örneklerden ikisi bunlar. Bu kemikleri günümüzden 4 bin yıl öncesine tarihlendiriyoruz. Bunlar yabani hayvanlar, bunlar mutlaka avlanarak Kültepe'ye getirilmiş." 

"Hayvan kemikleri mitosla ilgili olabilir"
Kültepe'de bulunan bu hayvan kemiklerinin bir mitosla ilgisi olabileceğini dile getiren Kulakoğlu, şunları kaydetti:
"Boğazköy'de bulunan bir tablet var, adı Anitta tableti. Bu tablete göre, Anitta isimli kral babasıyla Neşa'yı zapt etmişler, kimseye dokunmamışlardır. Hatta saraylar, tapınaklar yaptırmışlardır. Bu kemikler bu tapınakların ve sarayların olduğu alanda bulundu. Bu kralın yazdığı iddia edilen yazıtta, ava gittiği yazar. 'İki aslan, leopar, panter, ayı, geyik ve vahşi hayvanlar olmak üzere 100'den fazla hayvan avlayıp getirdim.' diye yazar. Bu alan da tapınağın hemen yanındaki alan. Tabii ki kesin olarak bu kemiklerin bu hikayeyle ilgili olduğunu düşünmüyoruz ama olma ihtimali de yüksek. Çünkü bulduğumuz hayvan kemikleri arasında yaralamaya ait izler de var, yani bunlar avlanarak getirilmiş. Bunun mutlaka Kültepe'de bir tarihsel önemi ve bir konuyla ilişkisi olması gerekiyor." 



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT