Yemen Cumhurbaşkanı: Husi tehditlerine son verilmeli

Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg ile görüşmede (SABA)
Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg ile görüşmede (SABA)
TT

Yemen Cumhurbaşkanı: Husi tehditlerine son verilmeli

Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg ile görüşmede (SABA)
Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg ile görüşmede (SABA)

Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg ile dün bir araya gelerek, Yemen’de siyasi çözüm umutları ile kalıcı ve adil bir barışa ulaşmak için izlenilmesi gereken yaklaşım hakkında görüştü.
Yemen resmi haber ajansı SABA’ya göre Hadi, kapsamlı bir ateşkese ulaşma konusundaki görevlerini kolaylaştırmak için BM elçisine tam desteğini dile getirerek, Husi milislerin ihlallerine son verilmesinin önemini vurguladı.
Toplantıda, Husi milislerin neden olduğu Yemen krizinin siyasi kökenleri ve milislerin siyasi süreci engellemesinin nedenleri gözden geçirildi.
Yemen Cumhurbaşkanı, hükümetin bağlı olduğu Körfez Girişimi, Ulusal Diyalog Konferansı’nda alınan kararlar ve BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2216 sayılı kararını içeren üç referansın adil ve kapsamlı bir barışa ulaşmak için bir temel olduğunu belirtti.
Toplantıda, İran’ın Yemen’deki yıkıcı rolüne ek olarak, Husi milislerin Yemen ve bölgenin güvenliği ile istikrarını bozmayı amaçlayan İran gündemiyle bağlantısına da değinildi.
Hadi, Husi milislerin deniz mayınları, patlayıcı yüklü tekneler veya şehirler ile limanları hedef alarak Kızıldeniz’in güvenliği ve uluslararası denizciliğe yönelik oluşturduğu tehditlere son vermenin önemini vurguladı.
Cumhurbaşkanı, Husilerin büyük çevresel ve insani felaketi riski taşıyan Safer petrol tankeri konusuna sorumsuzca yaklaşmasını da hatırlattı.
Hadi konuşmasının sonunda, “Bizim tercihimiz barıştır. Halkımız ve tüm insanlık için bir yaşam tercihi olarak her zaman barış ve uyumun savunucusu olacağız. Bu yolda Yemenlilerin kanının akmasıyla birçok taviz verdik” dedi.
BM Yemen Özel Elçisi Grundberg ise, “Barışı sağlama, önceki çabaları değerlendirme, neyin başarılı olup neyin olmadığını belirleme ve güvenlik, barış ve istikrar için can atan Yemen halkının özlemlerini elde etmek için en iyi yolu bulmak için çalışacağız. Ayrıca ilgili BMGK kararlarına uygun olarak çalışacağız ve üç referansa bağlı kalacağız. Yemen halkının hak ettiği adil barışı sağlama yolunda ilerlemeye devam edeceğiz. İyi yönetim, vatandaşlara genel olarak ve adil bir şekilde hizmet eden devlet kurumları aracılığıyla sağlanır” şeklinde konuştu.
Öte yandan, Yemen Cumhurbaşkanı Hadi, dün Riyad’da ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking ile de bir görüşme gerçekleştirdi.
Hadi bu görüşmede, “İran tecrübesinin Yemen’e aktarılmaması, bölgesel ve uluslararası nakliye hatlarının güvenliğinin sağlanması ve terörle mücadele gibi stratejik konularda ABD ile hemfikiriz” dedi.
Cumhurbaşkanı, masum halkı, yerlerinden edilenlerin barındığı kampları, şehirleri ve limanları hedef alan saldırıları durdurmak için milisler üzerindeki uluslararası baskının önemini bir kez daha dile getirdi.
Lenderking ise, Yemen halkı için barışı arzulayan Cumhurbaşkanı ve meşru hükümetine verdikleri desteği vurgulayarak, Yemen’e, birliğine ve adil bir barışa karşı uluslararası toplumun aynı duruşta olduğunu söyledi.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.