Göz hastalıkları bunama riskini artırıyor

Yaşlılıkta göz hastalıkları ve katarakt (Shutterstock)
Yaşlılıkta göz hastalıkları ve katarakt (Shutterstock)
TT

Göz hastalıkları bunama riskini artırıyor

Yaşlılıkta göz hastalıkları ve katarakt (Shutterstock)
Yaşlılıkta göz hastalıkları ve katarakt (Shutterstock)

Yeni bilimsel araştırmalar, yaşa bağlı makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı), katarakt ve diyabetle ilişkili göz hastalıkları dahil olmak üzere göz hastalıkları olan milyonlarca insanın demans (bunama) geliştirme riskinin arttığını gösteriyor. Görme bozukluğu, 2050 yılına kadar dünya çapında 130 milyondan fazla insanı etkilemesi beklenen demans hastalığın ilk belirtilerinden biri olabilir.
İngiliz Guardian gazetesindeki habere göre önceki araştırmalar, görme bozukluğuna neden olan hastalıklar ile bilişsel bozulma arasında bir bağlantı olabileceğini öne sürmüştü. Bununla birlikte, demans için kabul edilen risk faktörleri olan diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, depresyon ve felç gibi sistemik koşullar gibi bu durumların insidansı yaşla birlikte artıyor. Bu, göz koşullarının sistemik koşullardan bağımsız olarak daha yüksek demans insidansı ile bağlantılı olup olmadığının belirsiz olduğu anlamına geliyordu.
Araştırma, İngiltere Biobank araştırmasına katılan 55-73 yaşları arasındaki 12 bin 364 İngiliz yetişkinin verilerini inceledi. Sağlık bilgileri 2021'in başlarına kadar izlenerek 2006'da ve 2010'da tekrar değerlendirildi. Çin'deki Guangdong Göz Enstitüsü'nden akademisyenler tarafından yönetilen uluslararası uzman ekibine göre, 2 bin 300'den fazla bunama vakası belgelendi.
Sağlık verilerini değerlendiren araştırmacılar, yaşa bağlı makula dejenerasyonu olanlarda bunama gelişme riskinin yüzde 26 arttığını buldular. Bu oran kataraktı olanlarda yüzde 11, diyabetle ilişkili göz hastalığı olanlarda ise yüzde 61 daha yüksek risk olarak ortaya çıktı. Glokom ise riskte önemli bir artışla bağlantılı değildi.
Araştırmacılar ayrıca diyabet, kalp hastalığı, felç ve depresyon gibi rahatsızlıkları olan kişilerin de bunama teşhisi konma olasılığının daha yüksek olduğunu buldular. Risk, bu koşullardan birine sahip olan ve aynı zamanda bir tür göz rahatsızlığı olan kişiler arasında en yüksekti. Araştırmacılar, diyabetle ilişkili, ancak glokomla ilgili olmayan yaşa bağlı makula dejenerasyonu, katarakt ve göz hastalıklarının artan bunama riski ile ilişkili olduğu sonucuna vardılar.



Tom Cruise boşandıktan 24 yıl sonra ilk kez açıkladı: Nicole Kidman itirafı

1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)
1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)
TT

Tom Cruise boşandıktan 24 yıl sonra ilk kez açıkladı: Nicole Kidman itirafı

1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)
1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)

Tom Cruise, Stanley Kubrick'e o dönemki eşi Nicole Kidman'ın Gözleri Tamamen Kapalı'da (Eyes Wide Shut) başrolü paylaşmasını kendisinin önerdiğini ilk kez açıkladı.

Ünlü oyuncu, Kidman'ın oyunculuk yeteneğine dair övgüde bulunarak, Birleşik Krallık merkezli köklü dergi Sight and Sound'un mayıs sayısında, "Elbette çok iyi bir oyuncu" ifadelerini kullandı.

Cruise, BFI (Britanya Film Enstitüsü) tarafından yarın verilecek saygın BFI Fellowship onur ödülünü almaya hazırlanıyor. Daha önce David Lean, Bette Davis, Akira Kurosawa, Orson Welles, Thelma Schoonmaker, Martin Scorsese, Barbara Broccoli, Spike Lee ve Christopher Nolan gibi isimlerin layık görüldüğü bu ödül, sinema dünyasının en prestijli onurlarından biri kabul ediliyor.

Sight and Sound'a konuşan 62 yaşındaki Cruise, Kubrick'le işbirliğini şöyle anlattı:

Harika bir deneyimdi. Çok heyecanlıydım. Stanley'nin filmlerine çok hakimdim ve onunla Sydney Pollack aracılığıyla tanışmıştım.

Görevimiz Tehlike (Mission: Impossible) serisinin yıldızı, açıklamasını şöyle sürdürdü:

Stanley, Sydney'yi aramış çünkü benimle film yapmak istiyormuş. Bana bir faks gönderdi. Ben de onun evine uçtum, arka bahçesine iniş yaptım. Senaryoyu bir gün önce okumuştum ve bütün gün bunun üzerine konuştuk. Tüm filmlerini biliyordum. Scorsese ve Sydney Pollack'la da Stanley hakkında konuşmuştum.... Yani nasıl çalıştığını, ne yaptığını biliyordum. Sonrasında aramızdaki tanışma süreci başladı. O esnada, Nicole'ün Alice rolünü oynamasını ben önerdim. Çünkü elbette çok iyi bir oyuncu.

"Çekimlerin uzun süreceğini biliyordum. Ama o, 'Hayır hayır, üç dört ayda biter' dedi" ifadelerini kullanan Amerikalı aktör, ekledi: 

Ben de, 'Stanley bak, ben seninleyim. Ne gerekiyorsa yapacağız' dedim. Filmi çok ilginç bulmuştum ve bu deneyimi yaşamak istiyordum. Bir film çekeceğim zaman öncesinde çok detaylı araştırmalar yaparım, insanlarla uzun uzun vakit geçiririm ki birbirimizi anlayalım, ne istediğimizi bilelim ve birlikte gerçekten özel bir şey yaratabilelim.

Gözleri Tamamen Kapalı'nın çekim sürecinin "farklı bir deneyim" olduğunu ifade eden Cruise, o dönemi şöyle anlattı:

Küçük bir ekip vardı. Yaz aylarında sete geldik ve denemeler yapmaya başladık... Senaryo sadece bir fikirdi. Sürekli sahneleri yeniden yazıyor, çekiyor ve tekrar çekiyorduk. Filmin tonunu bulana kadar bu şekilde devam ettik.

Independent Türkçe, Deadline, Sight and Sound, E! Online