İsrail hapishanesinden firar eden Arida: Bölge sakinlerini tehlikeye atmamak için Arap kasabalarına girmekten sakındım

Hapishanenin dışındaki tünel deliği
Hapishanenin dışındaki tünel deliği
TT

İsrail hapishanesinden firar eden Arida: Bölge sakinlerini tehlikeye atmamak için Arap kasabalarına girmekten sakındım

Hapishanenin dışındaki tünel deliği
Hapishanenin dışındaki tünel deliği

İsrail hapishanesinden kaçış operasyonunun lideri mahkum Mahmud Abdullah el-Arida, bölge sakinlerinin firar eden bir mahkuma yardım etmekle suçlanmaması için 48 Araplarının kasabalarına kasıtlı olarak girmediğini söyledi.
Yeniden tutuklanmasından bu yana dün (Cuma) ikinci kez kendisiyle görüşen avukatı Halid Mahacna aracılığıyla hasta annesine gönderdiği bir mektupta, annesiyle görüştüğünde ona bir kutu bal hediye etmek istediğini ancak onu tutuklayan askerlerin bala el koyduğunu dile getirdi.
Arida, mektupta şunlar yer aldı:
“Selamlar anne. Sen bu dünyadan ayrılmadan önce sana sarılmaya çalıştım ama Allah bize aksini nasip etti. Gönlümdesin ve vicdanımdasın. Sana müjdeyi veririm ki 25 yıllık mahrumiyetten sonra memleketimin tarlalarından incir ve nar yedim, meşhur sumak ve kekik yedim, guava yedim. Cebimde size hediye olarak bir kutu bal vardı. Tutuklandığımda el koydular. Sevgili kardeşlerim Besime, Raba, Hitam ve Saide’ye selamlar söylüyorum. Onları çok özlüyorum. Özgürlük rüzgarları esiyordu ve dünyanın değiştiğini gördük. Uzun saatler boyunca Filistin dağlarına tırmandım ve geniş ovalardan geçtim. Köyümün ovasının Beisan ve Nasıra ovalarının küçük bir parçası olduğunu öğrendim. Tüm aile üyelerine ve arkadaşlara selamlar. Çoraplarını giyip onunla dağlara çıkan yeğenim Avihat'a selam olsun. Abdullah’a, Hadil’e, Yusuf’a, Raddad’ın eşine ve ailenin geri kalan üyeleri Sâre, Rahaf, Gâde, Muhammed’e selam olsun. Özellikle Hüda'ya selamlar. Onu çok özlüyorum ve ona tüm hikayeyi göndereceğim."
Ramallah'taki Mevcut ve Eski Mahkumlar İşleri Komisyonu için çalışan Umm el-Fahm şehrinden avukat Mahacna tutuklu Mahmud el-Arida ile bir araya geldi. El-Arida’nın avukat Mahacna aracılığı ile Filistin halkına mektup gönderdiği belirtildi. Mektupta, tekrar tutuklanmadan önce Gilboa hapishanesinden firar etmeyi başardığı beş gün boyunca yaşadıklarından ve özgürlüğünden bahseden Mahmud el-Arida, bunun tüm hayatına değer olduğunu söylüyordu. Mahacna, 48 Arapları ile yaptığı özel bir röportajda, mahkum el-Arida’nın moralinin çok yüksek olduğunu söyledi.
Mahacna, mahkum el-Arida’nın ‘Yahudi bayramları’ nedeniyle henüz sorguya çekilmediğini, hala hücresinde olduğunu, son günlerde kıyafetlerini değiştirmediğini ve Perşembe günü tekrar duş almasına izin verildiğini söyledi. Mahkumun, son ​​iki gün içinde önceki döneme göre daha fazla uyumasına izin verildiğini belirterek, ilk beş gün içinde toplam 10 saatten fazla uyuyamadığını vurguladı.
Mahacna, el-Arida hakkında yakın zamanda yapılacak olan duruşmanın önemli olduğuna dikkati çekerek, mahkuma yargı sürecinin gidişatını anlattığını açıkladığını söyledi. Mahacna, Cumhuriyet Savcılığı’nın ve İsrail istihbaratının, soruşturmanın tamamlanması için el-Arida’nın ve diğer mahkumların tutukluluk sürelerinin uzatılması talebi üzerine Pazar günü başka bir mahkeme oturumu yapılacağını ifade etti.
“Soruşturma sürecinin sonunda ciddi güvenlik suçlamalarıyla ilgili iddianamelerin hazırlanmasını bekliyorum” diyen Mahacna, bunu, ‘İsrail'in firar olayının başarısızlığını ve utancını örtmek için suni bir başarı arayışında olması’ gerçeğine bağladı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.