Libya, Mısır ile varılan mutabakattan memnun

Libya Başbakanı Abdülhamid Dibeybe, Kahire'nin doğusundaki yeni idari merkez projelerini inceledi.

Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler.  (Mısır Kabinesi)
Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler. (Mısır Kabinesi)
TT

Libya, Mısır ile varılan mutabakattan memnun

Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler.  (Mısır Kabinesi)
Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler. (Mısır Kabinesi)

Libya’da başta Yüksek Devlet Konseyi olmak birçok taraf, Ulusal Birlik Hükümeti tarafından Mısır ile varılan mutabakatıve Tunus ile sınırların yeniden açılmasını memnuniyetle karşıladığını duyurdular.
Libya Başbakanı Abdülhamid Dibeybe ve Mısırlı mevkidaşı Mustafa Medbuli’nin, Ortak Yüksek Komite çalışmaları kapsamında 13 mutabakat ve uygulama sözleşmesi imzalamasından bir gün sonra, Dibeybe ve bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki yeni idari merkezi ziyaret ettiler. Burada, merkezin en büyük camisi olan El-Fettah el-Alim Camii’nde Cuma Namazı’nı kıldıktan sonra inceleme gezisine başladılar.
Mısır İskan ve Altyapı Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır İşgücü Bakanı Muhammed Safan'ın eşlik ettiği Libya heyetinin, idari merkez ve hükümet bölgesindeki kabine binasını ziyaret ettiğini ve Bakanlıkların sayısı, uygulama şekilleri ve çeşitli donanımlar hakkında Mühendislik Kurumu yetkilileri tarafından yapılan açıklamaları dinlediklerini bildirdi.
Libya'daki Yüksek Devlet Konseyi de “Ulusal Birlik Hükümeti’nin kardeş Mısır Hükümeti ile iki kardeş ülke arasındaki iş birliği çerçevesinde imzalanan mutabakat metinleri ve ortak anlaşmalar kutlu olsun" açıklamasında bulundu. Konsey açıklamasında ayrıca ‘halkın çıkarlarına hizmet etmek için her alanda daha fazla ortak iş birliğini dört gözle beklediğini’ vurguladı.
Ülke siyasetinde İtalyan sömürgeciliğine karşı direnişin sembolü olan Ömer Muhtar'ın hayat hikayesi belgeseli adeta bir açıklama yarış var gibi görünüyor. Çeşitli siyasi partiler, vefatının 90’ıncı yı ldönümünde Ömer Muhtar’ın mücadelesi vesilsiyle ‘vatan için fedakarlık’ çağrısı yapıyorlar.
Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
 “Ülkemizin içinde bulunduğu krizden çıkmasını istiyorsak, vatanı ve birliğini koruyan kahramanların tarihinden ibretler ve dersler çıkarmamız gerekir. Ömer Muhtar, Libya'nın tüm şehirlerinden, köylerinden ve kırsal bölgelerinden gelen arkadaşlarıyla birlikte bir kişi, aşiret, şehir veya grup uğruna değil; ülke uğruna savaştı. O ve arkadaşları silahlarını birbirlerine doğrultmadılar, Libya'yı sömürmeye çalışan düşmanlara karşı savaştılar.”
Dibeybe de Twitter hesabından şu aaçıklamayı yaptı:
“Vatanının kurtuluşu ve onurunu savunmak için ruhunu veren kişi, ülkesinin tarihi tarafından ölümsüzleştirilir ve hatırası yad edilir. Bu sebeple bugün Ömer Muhtar’ın şehadet yıl dönümü olan Şehitler Günü’nü anıyoruz. Bu gururlu şehitlerin fedakarlıklarını korumak için Libya’ya barış içinde hizmet etmeye çalışıyoruz. Libya’ya bir saldırı olursa bizler de onlar gibi canımızı ortaya koyarız.”
Saluk şehrinde (Bingazi'nin güneyinde) Ömer Muhtar anısına düzenlenen törene, Mareşal Halife Hafter adına Ulusal Ordu Başkomutanlığı Genel Müdürü Korgeneral Hayri el-Tamimi katıldı. 5+5  Askeri Komitesi adına törene katılan komite üyesi Korgeneral Atiyye el-Şerif de Ömer Muhtar’ın mezarına çelenk bıraktı.
Libyalılar dün, yetkililer tarafından sağlık protokolleri nedeniyle iki aydan fazla bir zamandır kapalı tutulan Tunus Ras Cedir sınır kapısına, yavaş da olsa tedavi görmek ve alışveriş yapmak için akın ettiler. Sınırın her iki tarafında sıralanan mal yüklü kamyonlar da iki ülke arasında geçiş yaptı.
Libyalılar, Tunus’a hava yolculuklarının da aynı gün başlayacağını umuyorlardı. Ancak Tunus Havayolları, Kartaca Havalimanı'ndan Mitiga ve Benina havalimanlarına uçuşların önümüzdeki perşembe gününden itibaren başlayacağını duyurdu.
Askeri Medya Birimi dün, Ulusal Ordu’nun Libya’nın güneyindeki Tarbo bölgesindeki Çadlı isyancılara ait mevzilerin imhasına katılmasının ardından askeri devriyeler aracılığıyla sınır bölgelerini güvence altına almak için yürütülen genişletilmiş askeri operasyonlarla ilgili açıklamada bulundu. Çadlı muhalefet unsurlarının Tarbo bölgesin civarındaki Tarık bin Ziyad el-Muazzez tugayının askeri birliklerin hedef alındığını belirterek bazı video kayıtları yayınladı.
Bunun yanı sıra Doğu bölgesinden bir heyet, yaklaşmakta olan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yanı sıra her iki taraftan tutukluların serbest bırakılmasını görüşmek için ülkenin batısındaki Misurata şehrini ziyaret etti.
Yerel medya kaynakları toplantıda, Trablus'ta yaşanan savaş sırassında her iki tarafta kalan tutukluları değişmenin yollarının tartışıldığını, buna ek olarak batı ve doğu Libya'dan yerinden edilenlerin yurtlarına geri dönmesinintartışıldığını bildirdi.
Libya'da yürütme organının izlediği ulusal uzlaşıya destek veren farklı blok, parti ve akımlardan siyasi güçler yaptıkları açıklamalarda, ülkenin güneyindeki el-Cufra, Vadi el-Şatıi, Ubari, Gat, Merzuk Havzası ve Sebha bölgelerinde barış içinde bir arada yaşanılması için güneydeki unsurlarla imzalanan Fizan Sözleşmesi’ni memnuniyetle karşıladıklarını bildirdiler. Bölge sakinlerinin geçmiş defterleri kapatma, bölgenin istikrarını sağlama ve kalkınması için çalışma için sosyal dokuyu koruma arzusunda oldıuklarını belirttiler.
Milli Kuvvetler dün yaptığı açıklamada söz konusu girişimin başarısında emeği geçen herkesin cesaretini ve yurtseverliğini takdir ettiklerini, anlaşmanın bölgede sürdürülebilir bir uzlaşma zemini hazırlamaktaki rolü nedeniyle tüm Fizanlı vatandaşların anlaşmayı desteklemesi ve içeriğine uyması gerektiğini bildirdi. Ayrıca anlaşmadan önce bölgenin çatışmalardan ve bölünmelerden muzdarip olduğunu ve istikrarı olumsuz etkileyen terör, kaçakçılık ve organize suçların merkezi haline geldiğini vurguladı.”
İhya Libya (Libya’yı diriltme ) Bloğu da dahil olmak üzere bildiriyi imzalayan güçler, söz konusu anlaşmayı 24 Aralık 2021’de devlet başkanı ve parlamentoyu belirlemek doğrultusunda, seçim ile ulusal meşruiyeti yenilemek açısından değerli bir adım olarak değerlendirdi.

 


Türkiye: Libya Genelkurmay Başkanı'nın uçağı düşmeden önce elektrik arızası bildirdi

Dibeybe hükümetine bağlı kuvvetlerin Genelkurmay Başkanı Korgeneral Muhammed el-Haddad, Ankara'da Savunma Bakanı ile yaptığı görüşmede, (Türk Savunma Bakanlığı)
Dibeybe hükümetine bağlı kuvvetlerin Genelkurmay Başkanı Korgeneral Muhammed el-Haddad, Ankara'da Savunma Bakanı ile yaptığı görüşmede, (Türk Savunma Bakanlığı)
TT

Türkiye: Libya Genelkurmay Başkanı'nın uçağı düşmeden önce elektrik arızası bildirdi

Dibeybe hükümetine bağlı kuvvetlerin Genelkurmay Başkanı Korgeneral Muhammed el-Haddad, Ankara'da Savunma Bakanı ile yaptığı görüşmede, (Türk Savunma Bakanlığı)
Dibeybe hükümetine bağlı kuvvetlerin Genelkurmay Başkanı Korgeneral Muhammed el-Haddad, Ankara'da Savunma Bakanı ile yaptığı görüşmede, (Türk Savunma Bakanlığı)

Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Başkanı Burhanettin Duran, bugün yaptığı açıklamada, Libya Genelkurmay Başkanı'nı taşıyan özel uçağın Ankara yakınlarında düşmeden önce elektrik arızası bildirdiğini ve acil iniş talebinde bulunduğunu söyledi.

Açıklamada ayrıca, Dassault Falcon 50 tipi uçağın dün TSİ 17:17'de Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan Trablus'a doğru havalandığı ve TSİ 17:33'te elektrik arızası nedeniyle hava trafik kontrolüne acil durum bildirdiği belirtildi.

Libya ve Türk yetkililer, kazada üç mürettebat da dahil olmak üzere 8 kişinin öldüğünü açıkladı.

Duran, hava trafik kontrolünün uçağı Esenboğa Havalimanı'na yönlendirdiğini ve acil durum prosedürlerinin uygulandığını, ancak uçağın iniş sırasında 17:36'da radar ekranlarından kaybolduğunu ve iletişimin kesildiğini söyledi.

gthyu
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, dün Ankara'da Libya Genelkurmay Başkanı Muhammed Ali el-Haddad ile görüşmesi sırasında (Türkiye Savunma Bakanlığı- X)

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya daha önce yaptığı açıklamada, uçağın Ankara'nın Haymana ilçesi üzerinde uçarken acil iniş talebinde bulunduğunu ve enkazın daha sonra aynı ilçenin Kesik Kavak köyü yakınlarında bulunduğunu belirtmişti.

Duran, İçişleri Bakanlığı'nın operasyonu başlatmasının ardından arama kurtarma ekiplerinin kaza yerine ulaştığını ve kazanın nedenine ilişkin soruşturmanın tüm ilgili makamların katılımıyla devam ettiğini kaydetti.

Uluslararası alanda tanınan Libya hükümeti, ölenler arasında Ordu Genelkurmay Başkanı Muhammed Ali Ahmed el-Haddad, Kara Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı, Askeri Üretim Otoritesi Direktörü, Libya Ordusu Genelkurmay Başkanının danışmanı ve Genelkurmay Başkanının medya ofisinden bir fotoğrafçının bulunduğunu açıkladı.

Libyalı yetkililer, uçağın Malta'dan kiralandığını ve orada kayıtlı olduğunu belirterek, olayla ilgili soruşturma kapsamında uçağın sahipliği, önceki sorun kayıtları ve teknik özellikleri gibi bilgilerin inceleneceğini ifade etti.


Sudan hükümeti ‘bin günlük savaşı’ sona erdirmek için girişimde bulundu

TT

Sudan hükümeti ‘bin günlük savaşı’ sona erdirmek için girişimde bulundu

Sudan hükümeti ‘bin günlük savaşı’ sona erdirmek için girişimde bulundu

Birleşmiş Milletler’in (BM) ‘tarif edilemez ölçüde büyük insani acı’ uyarıları yaptığı bir dönemde, Sudan’da geçiş hükümetinin başbakanı Kâmil İdris, ülkesinde bin gündür süren savaşı sona erdirmeyi amaçlayan kapsamlı bir barış girişimini BM Güvenlik Konseyi üyelerine sundu. Aynı zamanda ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu’yu (Hamideti) derhal insani ateşkesi kabul etmeye çağırdı.

Burhan ile Hamideti’nin bu önerileri kabul edip etmeyeceği henüz netlik kazanmazken, HDK’nin geçtiğimiz kasım ayı başında bir insani ateşkesi kabul ettiği hatırlatıldı.

İdris, pazartesi akşamı New York’ta düzenlenen BM Güvenlik Konseyi oturumunda yaptığı konuşmada, “Sudan, savaş nedeniyle varoluşsal bir krizle karşı karşıya” dedi. Söz konusu girişimin ‘bir yanılsamadan değil, bir zorunluluktan; bir zaferden değil, bir sorumluluktan’ doğduğunu ifade eden İdris, planın BM, Afrika Birliği (AfB) ve Arap Birliği gözetiminde ateşkes ilan edilmesini, HDK’nin kontrol ettiği tüm bölgelerden çekilmesini, kamplara taşınmasını ve silahsızlandırılmasını öngördüğünü belirtti.

Zorunlu değil

ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır’dan oluşan Uluslararası Dörtlü’nün desteklediği ateşkese dolaylı bir gönderme yapan Kâmil İdris, hükümetin önerisinin ‘yerel olarak hazırlandığını ve dışarıdan dayatılmadığını’ vurguladı. HDK’nin kamplarla sınırlandırılmaması halinde ateşkesin ‘başarı şansının olmadığını’ belirten İdris, BM Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesine girişimine destek çağrısında bulundu. İdris, “Bu girişim, Sudan’ın uçurumun kenarından geri döndüğü ve uluslararası toplumun tarihin doğru tarafında yer aldığı bir an olabilir” dedi. İdris, BM Güvenlik Konseyi’nin ‘çöküşün tanığı olarak değil, toparlanmanın ortağı olarak anılması gerektiğini’ ifade etti.

frgt
New York'taki Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi oturumundan (BM)

Öte yandan, İdris’ten önce BM Güvenlik Konseyi üyelerine hitap eden ABD’nin BM Daimî Temsilci Yardımcısı Jeffrey Bartos, Trump yönetiminin ilerlemenin yolu olarak insani ateşkes önerdiğini söyledi. Bartos, “Savaşan iki tarafı bu planı ön koşulsuz ve derhal kabul etmeye çağırıyoruz” dedi. Bartos, Trump yönetiminin Darfur ve Kordofan bölgelerindeki dehşet verici şiddeti ve Sudan ordusu ile HDK tarafından işlenen, hesap sorulması gereken vahşetleri şiddetle kınadığını belirtti.

Bu açıklamalar, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun geçtiğimiz cuma günü yaptığı değerlendirmeleri de hatırlattı. Rubio, yeni yılın Sudan’da insani ateşkes için bir fırsat sunduğunu belirterek, “Odaklanmamızın yüzde 99’u bu insani ateşkese ve ona mümkün olan en kısa sürede ulaşmaya yönelik” dedi. Yeni yılın iki taraf için de anlaşmaya varmak adına büyük bir fırsat oluşturduğunu ifade eden Rubio, bu yönde azami çaba gösterdiklerini söyledi. Rubio, “Orada yaşananlar dehşet verici, gerçekten korkunç” diye konuştu.

sxdcfg
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Washington'da düzenlediği basın toplantısında (AFP)

Silah tedariki konusunda Rubio, “Bu konuda bazı ilerlemeler kaydedebileceğimizi umuyoruz, ancak ilerleme kaydetmek için dış aktörlerin nüfuzlarını kullanmaları gerektiğini biliyoruz” dedi.

Silah tedariki

BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Halid Hıyari, gelişmiş silahların kesintisiz sevkiyatıyla körüklenen Sudan’daki savaşa ilişkin artan endişelerini dile getirdi. Hıyari, silah tedarikini durdurmayı reddeden ülkeleri eleştirirken, uzlaşmaya yanaşmayan ve gerilimi düşürme iradesi göstermeyen hükümet güçleri ile yarı askerî unsurları da hedef aldı.

Hıyari, “Bu ülkeler petrol gelirlerini korumak için çatışmaları durdurmayı başarabildi, ancak kendi halklarını korumak söz konusu olduğunda bunu yapmayı başaramadı” dedi. Her iki tarafın destekçilerine nüfuzlarını ‘katliamı durdurmaya yardımcı olmak için kullanmaları’ çağrısında bulundu.

Son gelişmelerin, ‘çatışmanın giderek daha karmaşık bir nitelik kazandığını ve bölgesel boyutlarının genişlediğini’ gösterdiği uyarısında bulunan Hıyari, bu eğilimlere müdahale edilmemesi halinde Sudan’ın komşularının ülke içinde ve çevresinde bölgesel bir çatışmaya sürüklenebileceğini söyledi. Çatışmanın özellikle kaygı verici yönlerinden birinin, her iki tarafın da insansız hava araçlarını (İHA) yoğun şekilde kullanarak rastgele saldırılar düzenlemesi olduğunu belirten Hıyari, bunun çok sayıda sivil can kaybına yol açtığını ifade etti. Silah akışının, daha gelişmiş ve daha ölümcül hâle gelerek sürmesinin çatışmanın temel itici gücü olmaya devam ettiğini vurgulayan Hıyari, “Bu akışın durdurulması yönündeki çağrılar görmezden gelindi ve kimse hesap vermedi” dedi.

Hıyari, durumun daha fazla kötüleşmesini önlemek, Sudan’ın birliğini ve toprak bütünlüğünü korumak için ‘hızlı ve eşgüdümlü bir hareketin’ gerekli olduğunu kaydetti.

BM Genel Sekreteri’nin Sudan Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra’nın, şiddeti azaltmaya ve sivillerin korunmasını güçlendirmeye yönelik somut ve uygulanabilir tedbirler üzerinde görüşmeler yapılması için çatışmanın taraflarıyla temas hâlinde olduğunu bildiren Hıyari, odağın şu anda AfB öncülüğünde yürütülecek kapsamlı bir Sudan diyaloğuna destek vermek olduğunu söyledi. Bu sürecin, sivil liderliğinde güvenilir ve kapsayıcı bir siyasi geçişin önünü açmasının hedeflendiğini ifade etti.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Operasyonlar ve Savunuculuk Bölümü Direktörü Edem Wosornu ise “Bu çatışmanın vahşeti sınır tanımıyor” diyerek, Kordofan eyaletinin şiddet ve acının yeni merkezi hâline geldiğine dikkat çekti. Wosornu, BM’nin, HDK’nin el-Faşir’i ele geçirmesi sırasında ve sonrasında uluslararası insancıl hukukun ağır ihlallerine ilişkin yeni raporlar almaya devam ettiğini, bunlar arasında toplu katliamlar ve cinsel şiddet vakalarının da bulunduğunu söyledi.

BAE'nin pozisyonu

BAE'nin BM Daimî Temsilcisi Muhammed Ebu Şihab, insani ateşkesin derhal hayata geçirilmesi ve buna en acil şekilde ihtiyaç duyan Sudanlı sivillere yardımların ulaştırılması için acil bir fırsat bulunduğunu söyledi. Tarihten çıkarılan dersler ile mevcut gerçeklerin, savaşan taraflardan herhangi birinin tek başına yürüteceği çabaların sürdürülebilir olmadığını ve yalnızca savaşın uzamasına yol açacağını ortaya koyduğunu vurguladı. Ebu Şihab, insani ateşkesin ardından kalıcı bir ateşkes sağlanması ve ‘çatışan taraflardan bağımsız, sivil yönetime giden bir sürecin’ başlatılması gerektiğini ifade etti.


Ukrayna'da esir alınan iki Kuzey Koreli savaş esiri Güney Kore'de "yeni bir hayat" arıyor

İki askerin Seul'deki bir insan hakları örgütüne yazdığı mektup, (AFP)
İki askerin Seul'deki bir insan hakları örgütüne yazdığı mektup, (AFP)
TT

Ukrayna'da esir alınan iki Kuzey Koreli savaş esiri Güney Kore'de "yeni bir hayat" arıyor

İki askerin Seul'deki bir insan hakları örgütüne yazdığı mektup, (AFP)
İki askerin Seul'deki bir insan hakları örgütüne yazdığı mektup, (AFP)

AFP'nin bugün gördüğü bir mektuba göre, Ukrayna'da esir tutulan iki Kuzey Koreli savaş esiri, Güney Kore'de "yeni bir hayata" başlama arzusunu dile getirdi.

İki asker, ekim ayı sonlarında Seul merkezli bir insan hakları örgütüne yazdıkları mektupta, "Güney Kore halkının desteği sayesinde yeni hayaller ve özlemler yeşermeye başlıyor" ifadelerine yer verdi.

Güney Kore ve Batı istihbarat teşkilatları, Kuzey Kore'nin, Rusya'nın yaklaşık dört yıldır süren Ukrayna işgalini desteklemek için binlerce asker gönderdiğini bildiriyor. Daha önceki haberler, ocak ayında Kiev tarafından savaşta yaralandıktan sonra gözaltına alınan iki kişinin Güney Kore'den sığınma talebinde bulunduğunu belirtmişti.

Mektupta, iki adam kendileri adına çalışanlara "bizi cesaretlendirdikleri ve bu durumu bir trajedi olarak değil, yeni bir hayatın başlangıcı olarak gördükleri için" teşekkür ettiler. "Yalnız olmadığımıza inanıyoruz ve Güney Kore'dekileri babalarımız ve kardeşlerimiz olarak görüyoruz ve onlara yönelmeye karar verdik" ifadelerini kullandılar.

Mektup, güvenlikleri için isimleri açıklanmayan iki asker tarafından imzalanmıştı.