Libya, Mısır ile varılan mutabakattan memnun

Libya Başbakanı Abdülhamid Dibeybe, Kahire'nin doğusundaki yeni idari merkez projelerini inceledi.

Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler.  (Mısır Kabinesi)
Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler. (Mısır Kabinesi)
TT

Libya, Mısır ile varılan mutabakattan memnun

Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler.  (Mısır Kabinesi)
Başbakan Dibeybe ve Libya bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki idari merkezi ziyaret ettiler. (Mısır Kabinesi)

Libya’da başta Yüksek Devlet Konseyi olmak birçok taraf, Ulusal Birlik Hükümeti tarafından Mısır ile varılan mutabakatıve Tunus ile sınırların yeniden açılmasını memnuniyetle karşıladığını duyurdular.
Libya Başbakanı Abdülhamid Dibeybe ve Mısırlı mevkidaşı Mustafa Medbuli’nin, Ortak Yüksek Komite çalışmaları kapsamında 13 mutabakat ve uygulama sözleşmesi imzalamasından bir gün sonra, Dibeybe ve bakanlar heyeti dün Kahire'nin doğusundaki yeni idari merkezi ziyaret ettiler. Burada, merkezin en büyük camisi olan El-Fettah el-Alim Camii’nde Cuma Namazı’nı kıldıktan sonra inceleme gezisine başladılar.
Mısır İskan ve Altyapı Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır İşgücü Bakanı Muhammed Safan'ın eşlik ettiği Libya heyetinin, idari merkez ve hükümet bölgesindeki kabine binasını ziyaret ettiğini ve Bakanlıkların sayısı, uygulama şekilleri ve çeşitli donanımlar hakkında Mühendislik Kurumu yetkilileri tarafından yapılan açıklamaları dinlediklerini bildirdi.
Libya'daki Yüksek Devlet Konseyi de “Ulusal Birlik Hükümeti’nin kardeş Mısır Hükümeti ile iki kardeş ülke arasındaki iş birliği çerçevesinde imzalanan mutabakat metinleri ve ortak anlaşmalar kutlu olsun" açıklamasında bulundu. Konsey açıklamasında ayrıca ‘halkın çıkarlarına hizmet etmek için her alanda daha fazla ortak iş birliğini dört gözle beklediğini’ vurguladı.
Ülke siyasetinde İtalyan sömürgeciliğine karşı direnişin sembolü olan Ömer Muhtar'ın hayat hikayesi belgeseli adeta bir açıklama yarış var gibi görünüyor. Çeşitli siyasi partiler, vefatının 90’ıncı yı ldönümünde Ömer Muhtar’ın mücadelesi vesilsiyle ‘vatan için fedakarlık’ çağrısı yapıyorlar.
Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
 “Ülkemizin içinde bulunduğu krizden çıkmasını istiyorsak, vatanı ve birliğini koruyan kahramanların tarihinden ibretler ve dersler çıkarmamız gerekir. Ömer Muhtar, Libya'nın tüm şehirlerinden, köylerinden ve kırsal bölgelerinden gelen arkadaşlarıyla birlikte bir kişi, aşiret, şehir veya grup uğruna değil; ülke uğruna savaştı. O ve arkadaşları silahlarını birbirlerine doğrultmadılar, Libya'yı sömürmeye çalışan düşmanlara karşı savaştılar.”
Dibeybe de Twitter hesabından şu aaçıklamayı yaptı:
“Vatanının kurtuluşu ve onurunu savunmak için ruhunu veren kişi, ülkesinin tarihi tarafından ölümsüzleştirilir ve hatırası yad edilir. Bu sebeple bugün Ömer Muhtar’ın şehadet yıl dönümü olan Şehitler Günü’nü anıyoruz. Bu gururlu şehitlerin fedakarlıklarını korumak için Libya’ya barış içinde hizmet etmeye çalışıyoruz. Libya’ya bir saldırı olursa bizler de onlar gibi canımızı ortaya koyarız.”
Saluk şehrinde (Bingazi'nin güneyinde) Ömer Muhtar anısına düzenlenen törene, Mareşal Halife Hafter adına Ulusal Ordu Başkomutanlığı Genel Müdürü Korgeneral Hayri el-Tamimi katıldı. 5+5  Askeri Komitesi adına törene katılan komite üyesi Korgeneral Atiyye el-Şerif de Ömer Muhtar’ın mezarına çelenk bıraktı.
Libyalılar dün, yetkililer tarafından sağlık protokolleri nedeniyle iki aydan fazla bir zamandır kapalı tutulan Tunus Ras Cedir sınır kapısına, yavaş da olsa tedavi görmek ve alışveriş yapmak için akın ettiler. Sınırın her iki tarafında sıralanan mal yüklü kamyonlar da iki ülke arasında geçiş yaptı.
Libyalılar, Tunus’a hava yolculuklarının da aynı gün başlayacağını umuyorlardı. Ancak Tunus Havayolları, Kartaca Havalimanı'ndan Mitiga ve Benina havalimanlarına uçuşların önümüzdeki perşembe gününden itibaren başlayacağını duyurdu.
Askeri Medya Birimi dün, Ulusal Ordu’nun Libya’nın güneyindeki Tarbo bölgesindeki Çadlı isyancılara ait mevzilerin imhasına katılmasının ardından askeri devriyeler aracılığıyla sınır bölgelerini güvence altına almak için yürütülen genişletilmiş askeri operasyonlarla ilgili açıklamada bulundu. Çadlı muhalefet unsurlarının Tarbo bölgesin civarındaki Tarık bin Ziyad el-Muazzez tugayının askeri birliklerin hedef alındığını belirterek bazı video kayıtları yayınladı.
Bunun yanı sıra Doğu bölgesinden bir heyet, yaklaşmakta olan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yanı sıra her iki taraftan tutukluların serbest bırakılmasını görüşmek için ülkenin batısındaki Misurata şehrini ziyaret etti.
Yerel medya kaynakları toplantıda, Trablus'ta yaşanan savaş sırassında her iki tarafta kalan tutukluları değişmenin yollarının tartışıldığını, buna ek olarak batı ve doğu Libya'dan yerinden edilenlerin yurtlarına geri dönmesinintartışıldığını bildirdi.
Libya'da yürütme organının izlediği ulusal uzlaşıya destek veren farklı blok, parti ve akımlardan siyasi güçler yaptıkları açıklamalarda, ülkenin güneyindeki el-Cufra, Vadi el-Şatıi, Ubari, Gat, Merzuk Havzası ve Sebha bölgelerinde barış içinde bir arada yaşanılması için güneydeki unsurlarla imzalanan Fizan Sözleşmesi’ni memnuniyetle karşıladıklarını bildirdiler. Bölge sakinlerinin geçmiş defterleri kapatma, bölgenin istikrarını sağlama ve kalkınması için çalışma için sosyal dokuyu koruma arzusunda oldıuklarını belirttiler.
Milli Kuvvetler dün yaptığı açıklamada söz konusu girişimin başarısında emeği geçen herkesin cesaretini ve yurtseverliğini takdir ettiklerini, anlaşmanın bölgede sürdürülebilir bir uzlaşma zemini hazırlamaktaki rolü nedeniyle tüm Fizanlı vatandaşların anlaşmayı desteklemesi ve içeriğine uyması gerektiğini bildirdi. Ayrıca anlaşmadan önce bölgenin çatışmalardan ve bölünmelerden muzdarip olduğunu ve istikrarı olumsuz etkileyen terör, kaçakçılık ve organize suçların merkezi haline geldiğini vurguladı.”
İhya Libya (Libya’yı diriltme ) Bloğu da dahil olmak üzere bildiriyi imzalayan güçler, söz konusu anlaşmayı 24 Aralık 2021’de devlet başkanı ve parlamentoyu belirlemek doğrultusunda, seçim ile ulusal meşruiyeti yenilemek açısından değerli bir adım olarak değerlendirdi.

 


Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
TT

Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)

Umman ve Lübnan, bugün yayımladıkları ortak bildiride, İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik süregelen saldırılarından ve Arap topraklarının işgalinden derin kaygı duyduklarını belirtti. Bildiride, bu adımların 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyete ilişkin kararların açık ihlali olduğu vurgulandı.

Taraflar ayrıca, 4 Haziran 1967 sınırları üzerinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını öngören Arap tutumunun değişmezliğini yineledi. Bildiride, Arap dayanışmasının güçlendirilmesinin, devletlerin egemenliğine saygının ve iyi komşuluk ilkeleri ile uluslararası hukukun öneminin altı çizildi.

Ortak bildiri, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın Umman’a gerçekleştirdiği ziyaretin sonunda yayımlandı. Avn, ziyareti sırasında Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile iki oturumdan oluşan görüşmeler yaptı.

Bildiride, Avn’ın ziyaretinin ‘Umman ile Lübnan arasındaki köklü kardeşlik ilişkilerinden’ kaynaklandığı ve ikili iş birliğini güçlendirme iradesini yansıttığı ifade edildi.

Sultan Heysem bin Tarık ile Cumhurbaşkanı Avn’ın gerçekleştirdiği resmi görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkiler ele alındı; taraflar siyasi, ekonomik, yatırım, bankacılık, turizm, ulaşım ve lojistik hizmetler gibi alanlarda iş birliğini genişletme kararlılıklarını dile getirdi.

İki ülke, ikili iş birliğini güçlendirecek yeni anlaşmalar ve mutabakat zaptlarının imzalanması için çalışma yürütme konusunda mutabık kaldı. Ayrıca ticari, kültürel ve bilimsel değişimi destekleme; özel sektörün ortaklık ve kalkınma fırsatlarından daha geniş biçimde yararlanmasının teşvik edilmesi kararlaştırıldı.

Bölgesel gelişmeler

Bölgesel gelişmelere ilişkin bölümde, iki taraf İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik devam eden saldırıları ile Arap topraklarının işgalinden duydukları derin kaygıyı dile getirdi. Bu adımların, 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyetin açık ihlali olduğu vurgulandı. Taraflar, saldırıların derhal durdurulması ve işgal altındaki tüm Lübnan ve Arap topraklarından tam çekilme çağrısında bulundu. Ayrıca gerilimin önlenmesi, istikrarın sağlanması, yerinden edilenlerin dönüşünün kolaylaştırılması ve yeniden imar çabalarına destek verilmesi gerektiği ifade edildi.

Umman tarafı, Lübnan’ın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne tam destek verdiğini yinelerken, devlet kurumlarının -başta Lübnan ordusu ve meşru güvenlik güçleri olmak üzere- güçlendirilmesinin ve Lübnan liderliğinin yürüttüğü ekonomik, mali ve idari reformların desteklenmesinin önemini vurguladı.

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, bu sabah Maskat’taki el-Alam Sarayı'nda özel bir oturum gerçekleştirdi.

Şarku’l Avsat’ın Umman resmi haber ajansı ONA’dan aktardığına göre, görüşmede iki ülkeyi ilgilendiren çeşitli konularda görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca, iki ülke ve iki halkın yararına olacak iş birliği ve ortaklık fırsatlarının güçlendirilmesinin önemine dikkat çekildi; kültürel, ekonomik ve kalkınma alanları da dahil olmak üzere çeşitli sektörlerde bağların daha da sağlamlaştırılması gerektiği belirtildi.


Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
TT

Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)

Tunus ana muhalefet partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (NSFT) üyesi ve siyasi aktivist Şeyma İsa, tutukluluk koşullarını protesto etmek için başladığı açlık grevinde dokuzuncu gününe girdi.

1 Aralık'ta muhalefet tarafından düzenlenen yürüyüşe katılan İsa, devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçundan Temyiz Mahkemesi tarafından verilen bir kararla sivil polisler tarafından gözaltına alındı. Muhalif aktivist, hapishaneye girer girmez açlık grevine başladı.

Şeyma İsa (45), 2023 yılının şubat ayında yakalanmış, gözaltında tutulmuştu ve aynı yılın temmuz ayında serbest bırakılmıştı. Birinci Derece Mahkemesi tarafından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan İsa’nın cezası temyiz sonucunda 20 yıla çıkarılmıştı.

İsa'nın yanı sıra aynı davayla bağlantılı olarak NSFT lideri, tanınmış siyasetçi Ahmed Necib eş-Şabi (82) de tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Muhalif Avukat Ayaşi Hammami (66) de terör suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölümü Müdür Yardımcısı Bessam Havaci, “Tunus muhalefetinin önemli simalarının tutuklanması, Cumhurbaşkanı Kays Said'in tek başına iktidarına alternatif olan her şeyi ortadan kaldırma planının son adımıdır. Bu tutuklamalarla Tunuslu yetkililer, siyasi muhalefetin çoğunu etkili bir şekilde hapse atmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Tunus muhalefeti ve NSFT, 25 Temmuz 2021'de olağanüstü hal (OHAL) ilan edip ardından yeni bir siyasi sistem kurarak geniş yetkilerle iktidarını sürdüren Cumhurbaşkanı Kays Said'in yönetimine karşı çıkıyor ve demokrasinin yeniden tesis edilmesini talep ediyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre buna karşın yetkililer tutuklananları hükümeti devirmeye ve devlet kurumlarını yıkmaya teşebbüs etmekle suçluyor. Muhalefet ise mevcut rejimi tutuklulara karşı siyasi suçlamalar uydurmak ve yargıyı emirlerine boyun eğdirmekle suçluyor.


Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
TT

Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)

Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına geçilmesini desteklediklerini ve silah bırakmaya açık olduklarını duyurdu.

Adının paylaşılmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan Hamas yetkilisi, Filistin devletinin kurulmasını sağlayacak müzakerelerin başlatılması halinde silah bırakacaklarını söylüyor:

Bu zorla veya ültimatomlarla yapılamaz. İsrail iki yıl boyunca Hamas'ı silahsızlandırmak için tüm askeri gücünü kullandı ama işe yaramadı. Silah bırakma meselesi siyasi bir sorunla bağlantılıdır ve bu nedenle siyasi bir çözüm gerektirir.

Yetkili, Filistinlilerin 78 yıllık İsrail işgaline karşı silahlı mücadele hakkının olduğunu belirterek, 1967 sınırlarının esas alınacağı bir Filistin devleti kurulması taleplerini yineliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. Haberde, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol ettiği belirtiliyor.

İsrail, Hamas'ın elindeki 28 rehinenin hepsini teslim etmeden ikinci aşamaya geçilmeyeceğini duyurmuştu. Filistinli örgüt şimdiye dek 27 rehineyi İsrail'e gönderdi. Ancak 7 Ekim saldırısında öldürülen İsrailli polis memuru Ran Gvili'nin naaşı hâlâ Gazze'de. Hamas yetkilisi, cesedin yerini bulmak için çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

İkinci aşama kapsamında Barış Kurulu üyelerinin belirlenmesi ve Gazze'ye güvenlik gücü konuşlandırılması hedefleniyor. Bu aşamaya geçiş için Hamas'ın silah bırakmayı kabul etmesi gerekli. Bunun ardından İsrail askerleri daha gerideki bir hatta çekilecek.

Trump ikinci aşamaya "çok yakında geçileceğini" söylemiş fakat bir takvim açıklamamıştı. Ocak itibarıyla Gazze'ye ISF askerlerinin gönderilmesi planlanıyor.

Hamas yetkilisi, 7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nda esir alınan kişileri ilk etapta operasyondan kısa süre sonra bırakmayı düşündüklerini söylüyor.

Ancak İsrail'in saldırıları durdurmaması ve arabulucular tarafından savaşın sonlandırılacağına dair garantiler sunulmaması nedeniyle bu plandan vazgeçtiklerini ifade ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde hazırlanan plana göre ISF, Hamas'ın silahsızlandırılmasında da rol oynayacak.

Öte yandan Hamas yetkilisi, ISF kontrolündeki böyle bir sürece yanaşmayacaklarını belirterek, güvenlik gücü askerlerinin Gazze'de İsrail ordusuyla Filistin halkı arasında "tampon bölge" görevi görmesi gerektiğini savunuyor.

Ayrıca silahsızlanma karşılığında İsrail ordusunun tamamen Gazze'den çekilmesini talep ettiklerini aktarıyor.

7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nın sonuçlarından pişmanlık duymadıklarını söyleyen Hamas yetkilisi, dünya kamuoyunun İsrail'in gerçek yüzünü görmesini sağladıklarını vurguluyor:

Tarihi değiştirmeyi başardık. Dünya gözlerini açtı, Filistinlilerin yaşadıklarını ve İsrail'in ne suçlar işlediğini gördü.

IDF ve Yahudi yerleşimciler işbirliği yapıyor

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerle aktif işbirliği yaptığı aktarılıyor.

İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın hazırladığı Zman Emet (Gerçek Zamanlı) programına katılan Tuğgeneral Avi Bluth, ISF'nin "sınır bölgelerinde çiftlikler kurmaları için yerleşimcilerle tam işbirliği içinde hareket ettiğini" söyledi.

Bluth, bu işbirliğinin özellikle geçen yıl temmuzda hızlandırıldığını belirtti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz