Yemen: Husiler iç savaşta ısrarcı

14 Eylül’de Sana’da yeni öldürülen Husilerin mezarları (EPA)

Husi Ensarullah örgütü lideri Abdulmelik el-Husi, meşru hükümete karşı darbenin yıl dönümü arifesinde açıklamalarda bulundu.
Geçen cumartesi günü Sana’da Husi milisler tarafından gerçekleştirilen toplu infazlara ilişkin Avrupa’dan gelen kınama mesajlarına rağmen grubun lideri Abdulmelik el-Husi, 20 Eylül’de yeni Yemen bölgelerini ele geçirmek için mücadeleye devam etme sözü verdi. İran destekli grubunun Yemen’deki meşru hükümete ve ulusal uzlaşıya karşı düzenlediği darbenin yıldönümünün arifesinde, yaptığı konuşmada  Abdulmelik el-Husi, destekçilerine de cephelere daha fazla asker ve daha fazla para toplama çağrısı yaptı.
Öte yandan Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg, uluslararası ve ABD desteğiyle, duraksayan barış çabalarını canlandırmaya çalışıyor.
Darbeci grubun lideri, yandaşlarına bugün darbenin yıldönümünü kutlamak için meydanlarda toplanma çağrısı yaparken, grubun muhaliflerini de ‘hain’ olarak nitelendirdi. Milislerin davranışlarından rahatsız olan eski devlet memurlarına da atıfta bulunan Abdulmelik el-Husi, ‘ikiyüzlüler’ olarak nitelendirdiği kişilerin devlet kurumlarından uzaklaştırılma eyleminin devam ettiğini vurguladı.
İnsan hakları çevrelerinde ‘grubun, cezaevlerinde yeni bir tutuklu katliamı gerçekleştireceği’ yönündeki endişeler gölgesinde Avrupa Birliği (AB), 20 Eylül’de milisler tarafından geçen cumartesi günü Sana’da biri küçük 9 kişiye karşı gerçekleştirilen toplu infazları kınadı. Söz konusu kişiler, Husilerin Siyasi Konsey Başkanı Salih es-Sammad’ı öldürme planına karışmakla suçlanıyordu.
AB’nin internet sitesinde yer alan açıklamada “AB, 18 Eylül 2021 tarihinde birinin reşit olmama ihtimali bulunan 9 kişinin, Ensarullah (yani Husiler) tarafından Sana’da öldürülmesini kınamaktadır” ifadelerine yer verildi. Bildiride, “Yargı sürecinde aksaklıklar ve kötü muamele iddiaları bulunuyor” denilirken AB, ayrıca “Ölüm cezasına her zaman ve her koşulda şiddetle karşı çıkıyoruz. Çünkü bu, suça karşı caydırıcı olmayan acımasız ve insanlık dışı bir cezadır ve insan onurunu kabul edilemez bir şekilde hiçe saymaktadır” açıklamasında bulundu.
Bildiride, “Yemen’deki tüm çatışma tarafları, uygun bir süreç sağlamak, Yemen’deki herkes için hesap verebilirlik ve adalet uygulamak amacıyla BM İnsan Hakları Konseyi tarafından kurulan BM’ye bağlı uzmanlar grubuyla ve diğer ilgili organlarla iş birliği yapmak zorundadır” ifadelerine yer verildi.
Birleşik Krallık’ın Yemen Büyükelçiliği, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Husilerin 9 kişiyi infazını ‘acımasız’ olarak nitelendirerek kınadı. Büyükelçilik, “Bu, insan onurunun hiçe sayıldığını, adil yargılanmanın ve hukuka uygun sürecin açıkça göz ardı edildiğini göstermektedir. Ne yazık ki bu durum ilk değildir” dedi.
Avrupa ve İngiltere’nin infazları kınaması öncesinde de Yemen sokaklarındaki bir öfke durumu ortasında ve milislerin kötü niyetli siyasi suçlamalara dayalı daha fazla yargısız infaz gerçekleştirmeye devam edeceği korkusuyla ABD ve uluslararası toplumdan da kınamalar yapıldı.
Yemen meselelerini takip eden birçok gözlemci, Husi milislerin özellikle de devam eden askeri tırmanış ve halka karşı devam eden ihlaller nedeniyle barış sürecine uymadığına inanıyor.
Gözlemcilere göre Husi milisler, sözcüleri aracılığıyla Grundberg’in atanmasıyla birlikte beklenen rolüne fazla güvenmediklerini dile getirdi.
Geçen haftalarda Husi milisler, Marib vilayetine özellikle de güneydeki Rahbe kasabasına saldırılarını yoğunlaştırdı. Husiler ayrıca, Suudi Arabistan’daki bazı alanlara da düşmanca saldırılar gerçekleştirdi.
Husi lider, son yaptığı tüm açıklamalarında yandaşlarına Marib’e daha fazla savaşçı gönderme çağrısı yaptı. Abdulmelik el-Husi, Marib’i kontrol etmenin, savaş çabaları için harcama yapmak amacıyla finansal kaynakları geliştirmeye yardım edeceğini vurguladı.
Yeni BM Temsilcisi, ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking ile Yemen’e barış getirme ve savaşı durdurma planı arayışı bağlamında, Umman’ın başkenti Maskat’a yönelmeden önce Riyad üzerinden başlattığı yeni bir bölgesel tura çıktı.
Meşru hükümet, kapsamlı bir çözüme ulaşmak için üç kritere bağlı. Kurtarılan bölgelerde yaşanan ekonomik kriz ve kargaşaya, ayrıca meşru hükümetin görevlerini yerine getirmek üzere’ geçici başkent Aden’e dönememesine ek olarak, Husi milislerin askeri tırmanış konusundaki ısrarları ortasında Yemen siyasi çevreleri, iyimserlikten yoksun bir durumda.
Meşru hükümet, barış sürecini yeniden sağlama yolunun, Husi milislere ‘devam eden askeri saldırılarını durdurmaları ve kapsamlı bir ateşkesi kabul etmeleri’ için baskı yapmakla başladığını söyledi. Meşru hükümet, “Bu başarı, Husi milislerin çeşitli bölgelerde tırmandırmayı sürdürdüğü yıkıcı savaşın ekonomik ve insani etkilerinin hafifletilmesiyle ilgili olanlar da dahil, çeşitli yönlere olumlu yansıyacaktır” dedi.