Tunus'ta zorunlu ikamet tartışmaları

Bağımsız bir örgüt olan Tunus İnsan Hakları Savunma Birliği (LTDH), seyahat yasağı bulunan ve zorunlu ikamete tabi tutulan kişilerin durumlarının netleştirilmesi çağrısında bulundu. Cumhurbaşkanı Kays Said daha önce de, 25 Temmuz'da  duyurduğu olağanüstü önlemleri açıklamasının ardından insan haklarıyla ilgili ortaya çıkan bazı durumlara ilişkin başka şikayetler de almıştı.

LTDH Genel Başkanı Cemal Muslim, insan hakları dosyasını görüşmek ve bazı kurumlar, iş adamları ve devlet çalışanları hakkında alınan kararların gerekçelerini öğrenmek amacıyla İçişleri Bakanlığı'na bir mektup gönderdiğini ancak görüşme talebinin kabul edilmediği açıkladı. Muslim, seyahat yasağı, zorunlu ikamet ve toplanmaların engellenmesine ilişkin kararların tümünü ‘keyfi’ olarak niteledi.

Muslim'in açıklamaları farklı tepkilere yol açtı. Cumhurbaşkanı'nın İçişleri Bakanı'na bir mahkeme celbi, onanmış hapis cezası veya aranan bir isim olmadığı sürece kimsenin ülkeden çıkmasının engellenmemesi talimatı vermesine rağmen bazı vatandaşların seyahat yasağının devam etmesiyle ilgili bir tartışma başladı. Cumhurbaşkanı Said, seyahat yasağının ayrım gözetmeksizin herkesin haysiyetini koruyarak, yurt dışına seyahat edenlerin yükümlülüklerine riayet ederek ve yasalara tam saygı gösterilerek yapılması gerektiğini vurguladı. Said, kötü muamele şikayetlerine ilişkin de ‘katıksız iftira’ yorumunda bulundu.

Muslim basın açıklamasında, ‘hak ve özgürlüklere saygı konusunda güvence vermesine rağmen Cumhurbaşkanı'nın anayasayı askıya alması ve yetkilerini genişletmesi durumunda ülkenin tek adam yönetimine kaymasından’ korktuğunu ifade etti. Yolsuzluk dosyalarıyla herhangi bir ilgisi olmadığı halde seyahat etmeleri engellenen bazı kişilerle ilgili kararların incelenmesi için bir yargı kurumunun tahsis edilmesi çağrısında bulunan Muslim ayrıca Cumhurbaşkanı'nı yolsuzluk şüphesiyle yargılanan sanıkların adil bir şekilde yargılanmaları ve mahkum edilene veya beraat edene kadar savunma haklarına saygı gösterilmesi için müdahale etmeye çağırdı.

Muslim alınan kararların uygulanmasındaki ve dar kapsamlı bir hükümetin kurulmasındaki yavaşlığın Cumhurbaşkanı Said’in 25 Temmuz'da aldığı olağanüstü önlemleri açıklamasının ardından topladığı sempatinin ve desteğin azalmasına neden olduğunun altını çizdi.

Bağımsız milletvekili Mebruk Kurşid de seyahat yasağı kararlarının devam ettiğini belirttiği açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

“Cumhurbaşkanlığı tarafından verilen talimata rağmen yasak, Kartaca Havalimanı'nda halen devam ediyor. Havalimanı güvenliği, bu kararların uygulanması için yazılı talimat talep ediyor.”

Diğer yandan İdare Mahkemesi Basın Sözcüsü İmad el-Gabiri, zorunlu ikamet kararları kapsamındaki 15 Tunuslunun karara itiraz etmek ve geçersiz kılmak için İdare Mahkemesi'ne şikayette bulunduğunu duyurdu. Şarku’l Avsat’a konuşan Gabiri söz konusu kişilerin, haklarındaki zorunlu ikamet kararlarının uygulanmasının durdurulmasını ve bir ayı geçmeden karar verilmesi şartıyla olağanüstü hal yargısına dahil edilmesini talep ettiklerini söyledi. Gabiri ayrıca soruşturma prosedürlerinin gidişatının, dosyaların karara bağlanmasını ve idari kararların açıklanma tarihlerini etkileyebileceğini kaydetti.