Tunus'ta Nahda Hareketi ve 4 siyasi parti Cumhurbaşkanı Said'in kararlarına karşı çıkıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Tunus'ta Nahda Hareketi ve 4 siyasi parti Cumhurbaşkanı Said'in kararlarına karşı çıkıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Aralarında Nahda Hareketi'nin de bulunduğu 5 siyasi parti, Cumhurbaşkanı Said'in "Tunus'ta istisnai kararlar devam edecek" şeklindeki açıklamalarına karşı olduklarını bildirdi.
Tunus'ta aralarında Nahda Hareketi'nin de bulunduğu 5 siyasi parti, anayasanın askıya alınmasına ya da önü belli olmayan istisnai tedbirlerle çalışmanın uzatılmasına karşı olduklarını belirterek, despotizmin geri dönüşü tehdidi içeren durum hakkında uyarıda bulundu.
Nahda Hareketi İcra Ofisi'nden, Parti Başkanı Raşid el-Gannuşi imzasıyla yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Kays Said'in Sidi Buzid vilayetine pazartesi günü yaptığı ziyaret sırasında destekçilerine yaptığı konuşmada, yasama, yürütme ve yargı alanındaki istisnai kararlara ilişkin, "Tunus'ta istisnai kararlar devam edecek" şeklindeki açıklamalarına karşı olunduğu belirtildi.
Nahda, Said'in anayasayı kaldırmaya kararlı olduğunun anlaşılmasından dolayı "Geçiş süreci kararları" olarak nitelendirdiği icraatlarını kabul etmediğini duyurdu.
Açıklamada, Said'in tek başına "geçiş süreci hükümlerini kabulde ısrarının" tehlikeli gidişat olduğu ve Tunusluların ortaklaşa oluşturduğu anayasayı kaldırmaya ısrar etmek anlamına geldiği vurgulandı.
Sınırsız bir süreye bırakılan İstisnai uygulamalar üzerinden çalışmayı sürdürmenin ülkedeki kurumları felç ettiği kaydedilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Bu durum devleti parçalamayla tehdit ediyor. Boğucu sosyal, mali ve ekonomik krizi artırıyor. Özellikle uluslararası mali ortaklarımıza karşı ülkenin yurtdışındaki görüntüsüne zarar veriyor"
Hareket açıklamasında, anayasaya saygı duyulması, parlamento faaliyetlerinin dondurulması kararının kaldırılması, meşru bir hükümet kurulması çağrısı yaptı.
Öte yandan Cumhuriyet Partisi tarafından yapılan açıklamaya göre, Afak Tunus, Demokratik Akım, Tekettül partisi ve ülkenin en büyük sivil toplum örgütü, Tunus Genel İşçi Sendikası (TGİS) başkanlarının Cumhuriyet Partisi merkezinde bir araya geldi.
Açıklamada, herhangi bir ufuk olmaksızın, istisnai tedbirlerle çalışma uzatmayı ya da anayasayı askıya almayı reddettikleri ve bu durumun tek adam yönetimin dikte edilmesi ve despotizme geri dönüş tehdidi içerdiği kaydedildi.
Ülkede yaşanan durumun devlet kurumlarını felç ettiği kaydedilen açıklamada, adı geçen 4 partinin durumları daha da tırmandıran kapalılığın devamı karşısında oldukça endişe duyduğu belirtildi.
Açıklamada, öncelikli mali ve ekonomik konulara karşı görevlendirilecek bir hükümetin derhal kurulması çağrısı yapıldı.
Tunus'un Sidi Buzid vilayetine pazartesi günü yaptığı ziyaret sırasında valilik binası çevresinde toplanan destekçilerine konuşma yapan Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 5 Temmuz'da 30 günlüğüne aldığı ve 26 Ağustos'ta süresini uzattığı yasama, yürütme ve yargı alanındaki istisnai kararlara ilişkin, "Tunus'ta istisnai kararlar devam edecek" diyerek, aldığı kararlara karşı düzenlenen protestoların "kötü aktörlerle kötü yönetilen bir tiyatral oyun" olduğunu söylemişti.
Eski Tunus Cumhurbaşkanı Munsif el-Merzuki de Said'in son açıklamalarının ardından resmi sosyal paylaşım sitesinden yayınladığı bir videoda Cumhurbaşkanı'nın derhal azledilmesi, ardından seçimlere gidilmesi çağrısı yaptı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.