Şebva ve Marib'de yaşanan çatışmalarda bilanço ağırlaşıyor

Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)
Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)
TT

Şebva ve Marib'de yaşanan çatışmalarda bilanço ağırlaşıyor

Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)
Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)

Yemen hükümetinin Husi projesine karşı koymak için siyasi güçleri ve hizipleri birleştirme çağrıları sürüyor. Yemen’deki askeri kaynakların Şarku'l Avsat'a aktardığına göre, Yemen ordusu ve aşiret mensupları tarafından, grubun Şebva ve Marib illerinde ele geçirdiği bölgeleri ve cepheleri geri almak için yürüttüğü mücadelede, geçen salı gününden bu yana İran destekli milisler safında yaklaşık 150 ölü kaydedildi.
Kaynaklar dün (Usaylan semtinde çatışmaların aralıklı olarak devam ettiğini aktarırken milisler Ayn ve Beyhan ilçelerindeki camilerde ibadet edenleri “Hmeymim çığlığı” adını verdiği hutbeyi okumaya zorladı.
Diğer yandan, ordu güçleri Harib ilçesinin merkezini yeniden kontrol altına almak ve Marib vilayetinin güneyindeki El-Abdiye mahallesini savunmak için şiddetli çatışmalar yürüttü. Kaynakların aktardığına göre Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu'nun hava saldırıları ve Yemen ordusu ile girilen çatışmalar sonucunda milisler safında yaklaşık 150 ölü ve düzinelerce yaralı kaydedildi. Bunun yanı sıra milislerin çok sayıda ağır ve orta makineli silahları ve askeri aracı imha edildi.
Yerel kaynaklara göre hükümet güçleri Harib ilçesinin merkezini yeniden ele geçirmek için Marib vilayetinin güney cephesinde ilerleyişini sürdürdü. Beyhan ve Ayn'a doğru ilerlemek üzere Şebva vilayetindeki Usaylan'da çatışmalar sürerken bazı dağlar ve Maala noktası kontrol altına alındı.
Ordu medyası ulusal ordunun ve halk direnişinin, Marib'in güneyindeki El-Abdiye cephesinde İran destekli Husi isyancı milislerin saldırısını püskürttüğünü bildirdi.
Yemen Silahlı Kuvvetleri Medya Merkezi’nin askeri bir kaynaktan aktardığına göre perşembe günü patlak veren çatışmalarda Husi milislerinin çoğunluğu öldürüldü. Bunun üzerine milisler El-Beyda'ya doğru geri çekildiler. Milislerin cesetlerinin büyük bölümü halen çatışmaların yaşandığı alanlarda dağılmış halde duruyor. Yemen kuvvetleri ayrıca hafif ve orta makineli silahları ve çok miktarda mühimmatı ele geçirdi.
Aynı gün Yemen ordusunun resmi internet sitesinde, Marib Valiliği civarındaki güçler ve takviye güçlerini hedef alan topçu ateşi sonucu çok sayıda milis mensubunun öldürüldüğü bildirildi. Topçu atışları, Kasara cephesindeki Husi milislerini hedef aldı. Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu’na ait savaş uçakları da aynı ilde ayrı cephelerde milis takviyelerini hedef alarak can ve teçhizat kayıplarına neden oldu.
Yemenli resmi kaynaklar, Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik’in geçen salı gününden bu yana Husi milislerine karşı yürütülen operasyonların seyrini izlediğini bildirdi. Marib'in batısında, güneyinde ve Şebva'nın eteklerinde Ulusal Ordu, halk direniş güçleri ve aşiret mensupları, Suudi Arabistan liderliğindeki meşruiyeti destekleyen Koalisyon’un desteğiyle milislere yönelik operasyonlarını sürdürüyor. Savaşın devletin kaybettiği bölgeleri geri alınana ve darbe sonlandırılana kadar süreceği belirtildi.
Yemen resmi haber ajansı SABA’nın aktardığına göre Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik,  saha durumunu öğrenmek ve takviye ve desteğe olan ihtiyaç hakkında bilgi edinmek için Yemen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Sağir Bin Aziz, Marib Valisi Sultan el-Arade ve Şebva Valisi Muhammed Salih bin Adyu ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. Abdulmelik, savaşta zafer kazanmanın ve bunun için tüm ihtiyaçları karşılamanın hükümetin en önemli önceliği olduğunu vurguladı.
Resmi kaynaklara göre Yemen başbakanı sahadaki durum, Husi milislerinin sivilleri hedef alması ve ulusal ordu, halk direniş güçleri ve aşiret mensuplarına yönelik saldırılar hakkında brifing aldı.
Husilerin adımları meşruiyeti destekleyen Yemen sokaklarında öfkeye yol açarken Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-İryani tüm siyasi ve ulusal bileşenleri anayasal meşruiyetin arkasında birleşmeye çağırdı.
İryani açıklamasında şu ifadeleri kulandı:
“Bu haydut çete tarafından meydanlarda kan döküldü, çocuklar yetim kaldı, kadınlar dul bırakıldı, namusa el uzatıldı, halkın parası yağmalandı, dokunulmazlıklar ihlal edildi. Şimdi kanaat önderleri, siyasiler ve seçkinler farklılıkları unutmak, geçmişe bir sünger çekmek ve İran projesine karşı mücadelede birleşip Husi milislerinden kurtulmak için neyi bekliyorlar? Husiler kan döktükten ve kırmızı çizgileri aştıktan sonra Yemenliler arasındaki bölünmenin ve ayrılığın sürmesinin artık hiçbir gerekçesi yok.. Yemen'in topraklarını, insanlarını, bugününü, geleceğini ve komşuları ve dostlarıyla olan ilişkilerini tehdit eden asıl tehlike, ülkenin İran projesinin uygulanması bağlamında kaos ve terörün yayıldığı bir yuvaya dönüşmesidir.”
Yemenli Bakan ayrıca tüm Yemenlileri anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye, safları birleştirmeye, ulusal çıkarları geliştirmeye ve Husi milisleri dışında herkesi kapsayan bir diyalog yoluyla bakış açılarındaki farklılıkları gidermeye çağırdı.



Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
TT

Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı

Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.

Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."

Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.

Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.


Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.