Şebva ve Marib'de yaşanan çatışmalarda bilanço ağırlaşıyor

Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)
Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)
TT

Şebva ve Marib'de yaşanan çatışmalarda bilanço ağırlaşıyor

Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)
Halk direniş güçlerinin desteklediği Ulusal Ordu, Şebva kentindeki bir dizi stratejik bölgeyi yeniden ele geçirdi. (Saba Net)

Yemen hükümetinin Husi projesine karşı koymak için siyasi güçleri ve hizipleri birleştirme çağrıları sürüyor. Yemen’deki askeri kaynakların Şarku'l Avsat'a aktardığına göre, Yemen ordusu ve aşiret mensupları tarafından, grubun Şebva ve Marib illerinde ele geçirdiği bölgeleri ve cepheleri geri almak için yürüttüğü mücadelede, geçen salı gününden bu yana İran destekli milisler safında yaklaşık 150 ölü kaydedildi.
Kaynaklar dün (Usaylan semtinde çatışmaların aralıklı olarak devam ettiğini aktarırken milisler Ayn ve Beyhan ilçelerindeki camilerde ibadet edenleri “Hmeymim çığlığı” adını verdiği hutbeyi okumaya zorladı.
Diğer yandan, ordu güçleri Harib ilçesinin merkezini yeniden kontrol altına almak ve Marib vilayetinin güneyindeki El-Abdiye mahallesini savunmak için şiddetli çatışmalar yürüttü. Kaynakların aktardığına göre Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu'nun hava saldırıları ve Yemen ordusu ile girilen çatışmalar sonucunda milisler safında yaklaşık 150 ölü ve düzinelerce yaralı kaydedildi. Bunun yanı sıra milislerin çok sayıda ağır ve orta makineli silahları ve askeri aracı imha edildi.
Yerel kaynaklara göre hükümet güçleri Harib ilçesinin merkezini yeniden ele geçirmek için Marib vilayetinin güney cephesinde ilerleyişini sürdürdü. Beyhan ve Ayn'a doğru ilerlemek üzere Şebva vilayetindeki Usaylan'da çatışmalar sürerken bazı dağlar ve Maala noktası kontrol altına alındı.
Ordu medyası ulusal ordunun ve halk direnişinin, Marib'in güneyindeki El-Abdiye cephesinde İran destekli Husi isyancı milislerin saldırısını püskürttüğünü bildirdi.
Yemen Silahlı Kuvvetleri Medya Merkezi’nin askeri bir kaynaktan aktardığına göre perşembe günü patlak veren çatışmalarda Husi milislerinin çoğunluğu öldürüldü. Bunun üzerine milisler El-Beyda'ya doğru geri çekildiler. Milislerin cesetlerinin büyük bölümü halen çatışmaların yaşandığı alanlarda dağılmış halde duruyor. Yemen kuvvetleri ayrıca hafif ve orta makineli silahları ve çok miktarda mühimmatı ele geçirdi.
Aynı gün Yemen ordusunun resmi internet sitesinde, Marib Valiliği civarındaki güçler ve takviye güçlerini hedef alan topçu ateşi sonucu çok sayıda milis mensubunun öldürüldüğü bildirildi. Topçu atışları, Kasara cephesindeki Husi milislerini hedef aldı. Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu’na ait savaş uçakları da aynı ilde ayrı cephelerde milis takviyelerini hedef alarak can ve teçhizat kayıplarına neden oldu.
Yemenli resmi kaynaklar, Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik’in geçen salı gününden bu yana Husi milislerine karşı yürütülen operasyonların seyrini izlediğini bildirdi. Marib'in batısında, güneyinde ve Şebva'nın eteklerinde Ulusal Ordu, halk direniş güçleri ve aşiret mensupları, Suudi Arabistan liderliğindeki meşruiyeti destekleyen Koalisyon’un desteğiyle milislere yönelik operasyonlarını sürdürüyor. Savaşın devletin kaybettiği bölgeleri geri alınana ve darbe sonlandırılana kadar süreceği belirtildi.
Yemen resmi haber ajansı SABA’nın aktardığına göre Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik,  saha durumunu öğrenmek ve takviye ve desteğe olan ihtiyaç hakkında bilgi edinmek için Yemen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Sağir Bin Aziz, Marib Valisi Sultan el-Arade ve Şebva Valisi Muhammed Salih bin Adyu ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. Abdulmelik, savaşta zafer kazanmanın ve bunun için tüm ihtiyaçları karşılamanın hükümetin en önemli önceliği olduğunu vurguladı.
Resmi kaynaklara göre Yemen başbakanı sahadaki durum, Husi milislerinin sivilleri hedef alması ve ulusal ordu, halk direniş güçleri ve aşiret mensuplarına yönelik saldırılar hakkında brifing aldı.
Husilerin adımları meşruiyeti destekleyen Yemen sokaklarında öfkeye yol açarken Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-İryani tüm siyasi ve ulusal bileşenleri anayasal meşruiyetin arkasında birleşmeye çağırdı.
İryani açıklamasında şu ifadeleri kulandı:
“Bu haydut çete tarafından meydanlarda kan döküldü, çocuklar yetim kaldı, kadınlar dul bırakıldı, namusa el uzatıldı, halkın parası yağmalandı, dokunulmazlıklar ihlal edildi. Şimdi kanaat önderleri, siyasiler ve seçkinler farklılıkları unutmak, geçmişe bir sünger çekmek ve İran projesine karşı mücadelede birleşip Husi milislerinden kurtulmak için neyi bekliyorlar? Husiler kan döktükten ve kırmızı çizgileri aştıktan sonra Yemenliler arasındaki bölünmenin ve ayrılığın sürmesinin artık hiçbir gerekçesi yok.. Yemen'in topraklarını, insanlarını, bugününü, geleceğini ve komşuları ve dostlarıyla olan ilişkilerini tehdit eden asıl tehlike, ülkenin İran projesinin uygulanması bağlamında kaos ve terörün yayıldığı bir yuvaya dönüşmesidir.”
Yemenli Bakan ayrıca tüm Yemenlileri anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye, safları birleştirmeye, ulusal çıkarları geliştirmeye ve Husi milisleri dışında herkesi kapsayan bir diyalog yoluyla bakış açılarındaki farklılıkları gidermeye çağırdı.



Gazze ateşkesi: Anlaşmanın imzalanacağına dair sinyaller artıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Anlaşmanın imzalanacağına dair sinyaller artıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda yaralanan ve tedavisi altına alınan küçük bir kız çocuğu (AFP)

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri, arabulucu ABD'nin Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes için sunduğu yeni öneriyle yeni bir aşamaya girdi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın yaptığı açıklamada, ilk kez Hamas'ın talep ettiği savaşın sona erdirilmesi konusunun tartışılacağı vurgulanırken Hamas’ın öneriyi kabul etmesi gerektiği, aksi takdirde durumun daha da kötüye gideceği belirtildi. Şarku’l Avsat’a konuşan Hamas liderlerinden biri, bu sözlerin müzakerelere ivme kazandırdığını ve ABD tarafından İsrail üzerinde gerçek bir baskısı oluşturulması durumunda bir ateşkes anlaşması imzalanabileceğine dair yeni bir işaret taşıdığını söyledi.

Hamas Hareketi tarafından dün yazılı olarak yapılan basın açıklamasında, arabulucu kardeş ülkelerin, savaşan taraflar arasındaki uçurumun kapatılması, bir çerçeve anlaşmaya varılması ve ciddi müzakerelerin başlatılması için yoğun çaba sarf ettikleri belirtildi. Açıklamada Hamas’ın yüksek sorumluluk bilinciyle hareket ettiğini ve arabulucuların önerilerini tartışmak üzere ulusal istişareler yürüttüğünü, saldırıların sona erdirilmesi, geri çekilmenin sağlanması ve Gazze Şeridi'ndeki halkımızın acil olarak yardım alması için bir anlaşmaya varılması için çalıştığını vurguladı.

gthy
Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir mülteci kampına düzenlenen saldırıda ölen Filistinlilerin cenaze töreninde yakınlarını kaybedenlerin gözyaşları ve feryatları (AFP)

Hamas'tan üst düzey bir yetkili dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, müzakere masasında, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un daha önce önerdiği çerçeve anlaşmasını içeren ve Katar'ın arabuluculuğunda üzerinde değişiklikler yapılan bir öneri olduğunu ve bu önerinin 60 günlük bir ateşkes ve bu süre içinde savaşı tamamen sona erdirecek bir anlaşma sağlanmasını öngördüğünü söyledi.

Hamas’ın İsrail'in Filistinlilere yönelik soykırımını sona erdirecek tüm önerilere açık olduğunu vurgulayan kaynak, Kahire'de bir Hamas heyetinin bulunduğunu belirterek, savaşın tamamen durdurulması, yardımların ulaştırılması ve İsrail'in Gazze'den çekilmesi olmak üzere üç temel talebin yerine getirilmesinin önemine dikkati çekti.

Hamas'ın şu anki tutumunu, Trump'ın Washington'da ABD’li ve İsrailli yetkililerle yaptığı toplantının ardından sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı, “İsrail, 60 günlük ateşkesin tamamlanması için gerekli şartları kabul etti ve bu süre zarfında savaşı sona erdirmek için tüm taraflarla birlikte çalışacağız” şeklindeki açıklamasından sonra sergilemeye başladı.

frgty
İsrail'in Han Yunus'un kuzeyindeki mülteci kampına düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Barışı sağlamak için yoğun çaba sarf eden arabulucular Katar ve Mısır’ın bu nihai öneriyi sunacaklarını söyleyen Trump, “Ortadoğu'nun iyiliği için Hamas'ın bu anlaşmayı kabul etmesini umuyorum. Aksi takdirde durum düzelmeyecek, hatta daha da kötüye gidecek” ifadelerini kullandı.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Witkoff, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Başkan Yardımcısı JD Vance ve İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya geldi.

İsrail gazetesi Haaretz, İsrailli bir kaynağın Dermer'in yeni öneriye insani yardım ve ateşkes süresince İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden kademeli olarak çekilmesini öngören maddeyi kabul ettiğini söylediğini bildirdi. Bunu ‘İsrail'in verdiği bir taviz’ olarak değerlendiren kaynak, buna karşın önerinin savaşı sona erdirmek için açık ve net bir taahhüt içermediğinin altını çizdi.

ABD Başkanı Trump salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada, önümüzdeki hafta rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ateşkes anlaşması sağlanmasını umduğunu söyledi. ABD merkezli haber sitesi Axios'a göre Trump, pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile görüşecek.

“Temel sorun”

Filistinli siyasi analist ve Hamas uzmanı İbrahim el-Medhun, mevcut bilgilere göre önerinin Hamas liderlerinin sınır dışı edilmesi veya silahlarının toplatılmasına ilişkin açık bir madde içermediğini söyledi. Medhun, “Öneri, ateşkesin sağlanmasına ve aşamalı bir takas anlaşmasının uygulanmasına odaklanıyor. Anlaşma, ilk günlerde sekiz rehinenin serbest bırakılmasıyla başlayacak ve 60’ıncı güne kadar aşamalı olarak devam edecek” dedi.

Ancak Medhun, Hamas’a göre önerinin savaşın kalıcı ve kapsamlı bir şekilde durdurulması için gerçek garantiler sunmaması ve özellikle Gazze Şeridi'ndeki felaketi ele almak için etkili bir insani protokolün uygulanmasını garanti etmemesi temel bir sorun teşkil ediyor.

cdfrgth
Gazze Şeridi'nin orta kesimlerinde yer alan ve yerinden edilmiş kişilerin sığındığı UNRWA'ya ait bir okuldaki yıkımı inceleyen Filistinliler (AFP)

Hamas'ın bu konudaki tutumuna değinen Medhun, Hamas’ın devam eden girişimlere büyük bir ciddiyet ve açıklıkla yaklaşacağını ve anlaşmanın sağlanacağına dair işaretlerin artmasıyla birlikte şartlı bir esneklik sergilediğini düşünüyor. Medhun’a göre bu tutum, iki önceliğe dayanıyor. Bunlardan biri saldırıların tamamen durdurulması, ikincisi ise herhangi bir bahaneyle soykırım ve açlık politikasına geri dönülmeyeceğine dair gerçek garantiler verilmesi ve bunun süre dolduğunda kapsamlı bir anlaşmaya varılamaması durumunda da geçerli olması.

Medhun'a göre Hamas, aşamalı çözümleri kabul etmeye karşı değil, ancak bunun için ‘önce savaşın durdurulması, ardından saldırı sonrası düzenlemelere geçilmesi, şantaj veya askeri baskı yapılmaması’ gibi açık ve kesin şartlar konulması gerektiğini savunuyor.

Washington'ın müzakerelere başlamadan önce savaşın durdurulmasını şart koşarak İran meselesini ele aldığı önceki deneyiminin, bu konuda örnek alınabilecek bir model olduğunu vurgulayan Filistinli siyasi analist, “Bombardıman altında müzakere yapılamaz ve katliamlar devam ederken güven inşa edilemez” dedi.

Trump'ın savaşı sona erdireceğine dair sözleri müzakerelere ivme kazandırsa da bu sözlerin ötesine geçip somut adımlar atılması gerekiyor.

“Fırsat kaçırılmamalı”

İsrail'in tutumu da bu gelişmelerden uzak değildi. ABD Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar dün sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı bir paylaşımda, Gazze Şeridi'nde tutulan rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak amacıyla bir anlaşmaya varılması için ‘bu fırsatın kaçırılmaması’ gerektiğini söyledi. İsrailli Bakan paylaşımında “Halkın ve hükümetin büyük çoğunluğu rehinelerin serbest bırakılmasına yol açacak bir anlaşmayı destekliyor. Böyle bir fırsat kaçırılmamalı” diye yazdı.

Eski muhalefet lideri Yair Lapid, dün X platformundaki hesabından Netanyahu'ya tüm rehineleri geri getirmesini tavsiye ederek, “(Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar) Ben-Gvir ve (Maliye Bakanı Bezalel) Smotrich'in 13 milletvekiline karşı durmak için, rehine anlaşması için 23 milletvekilini güvenlik ağı olarak kullanabilirsiniz. Hepsini şimdi evlerine geri getirmeliyiz” diye seslendi.

İsrail televizyonu Kanal 12’nin aktardığına göre Lapid, Ben-Gvir ve Smotrich'in, Gazze Şeridi'nde ateşkes ve esir takası anlaşmasının imzalanmasını engellemek için hükümet koalisyonu içinde ortak hareket etme niyetinde olduklarını belirtti.

İsrail'de hem iktidar hem de muhalefet tarafından ateşkesin önemi hakkında konuşulurken, medya da bu konuya büyük ilgi gösteriyor. İsrail Yayın Kurumu (IBA), İsrail'e sunulan yeni öneriye göre 60 günlük bir ateşkesin ilan edileceğini, ilk gün sekiz rehinenin serbest bırakılacağını ve 50’nci günde iki rehinenin daha serbest kalacağını aktardı.

Haaretz gazetesi ise, yeni esir takası anlaşması taslağında, 60 günlük ateşkes süresi içinde bir anlaşmaya varılamaması halinde, arabulucuların İsrail ile Hamas arasındaki müzakereleri nihai bir anlaşmaya varılana kadar sürdürmekle yükümlü olacağını belirten bir maddenin yer aldığını doğruladı.

Bu değişiklikler çerçevesinde Medhun, yakında bir anlaşmaya varılması olasılığını dışlamazken, aksine ABD'nin uluslararası bir irade ortaya koyması ve İsrail’e saldırılarını açıkça ve kesin olarak durdurması için baskı yapması halinde, ateşkes anlaşmasına varılmasının her zamankinden daha mümkün olduğunu düşünüyor.

O, topun artık arabulucuların, özellikle de ABD'nin sahasında olduğunu ve onların girişimlerinin sadece bir kriz yönetimi değil, savaşın sona ermesi ve yeni bir dönemin başlaması için bir kapı olduğunu kanıtlamaları gerektiğini düşünüyor.

Topun artık arabulucuların, özellikle de ABD'nin sahasında olduğunu söyleyen Medhun, arabulucuların girişimlerinin sadece bir kriz yönetimi değil, savaşın sona ermesi ve yeni bir dönemin başlaması için aralanacak bir kapı olduğunu kanıtlamaları gerektiğini vurguladı.