Irak ve Suudi Arabistan arasında açılması beklenen Cemime Sınır Kapısı’nın çevresinde bir silahlı grubun faaliyetleri gözlemlendi

Suudi Arabistan ile olan kapının açılmasını engellenmesinden endişe ediliyor.

Irak ve Suudi Arabistan arasında açılması beklenen Cemime Sınır Kapısı’nın çevresinde bir silahlı grubun faaliyetleri gözlemlendi
TT

Irak ve Suudi Arabistan arasında açılması beklenen Cemime Sınır Kapısı’nın çevresinde bir silahlı grubun faaliyetleri gözlemlendi

Irak ve Suudi Arabistan arasında açılması beklenen Cemime Sınır Kapısı’nın çevresinde bir silahlı grubun faaliyetleri gözlemlendi

Irak’ın güneyinde bulunan Semave kentindeki yerel yetkililer, Suudi Arabistan ve Irak arasındaki Cemime Sınır Kapısı’nda yakında düzenlenecek olan açılışı engelleyebilecek birtakım siyasi ve güvenlik sorunlarının olduğuna işaret etti.
Suudi Arabistan ve Irak yetkilileri bu ayın başında Arar Sınır Kapısı’nda bir araya gelerek, iki ülke arasındaki ticaret hacminin artırılmasını görüştü. Irak ve Suudi Arabistan arasında daha önce imzalanan mutabakat muhtırasında gümrük çalışmalarının genişletilmesi, ithalat izniyle ilgili karmaşık işlemlerin iyileştirilmesi, Cemime Sınır Kapısı’nın açılması ve diğer sınır kapılarındaki ticari hacmin artırılması konularında uzlaşıya varıldı. Müsenna vilayeti Valisi Ahmed Menfi, daha önce yaptığı bir açıklamada, açılacak olan yeni Cemime Sınır Kapısı’nın Irak için bir kazanım olacağını, ticari yolları kısaltacağını ve hacı adayları ile yolcuların Suudi Arabistan’a taşınmasını kolaylaştıracağını belirtmişti.
Güvenilir kaynaklar, bir silahlı grubun Cemime Kapısı civarındaki toprakları ve yolları ‘kontrol etmek’ ve Suudi Arabistan ile olan ticari hareketi izlemek için kapıya yakın tarım arazilerini satın aldığını ortaya çıkardı. Semave kentinden yerel bir kaynak, “Semave Çölü’nde yeni sınır kapısıyla bir ilgisi olan garip bir hareketlilik söz konusu” dedi.
Söz konusu kaynaklar, iki yerel şirketin geçen haftalarda Semava Çölü’ne giderek, 3 dönüm arazi üzerinde tarımsal yatırımlar yapmak için sözleşme imzaladığını aktardı.
Bölgedeki görgü tanıkları, iki şirketin satın aldığı arazide geçen hafta silahlı kişilerin gezindiğini gördüklerini ve akabinde bu alanın bir silahlı gruba bağlı milislerin konuşlandığı askeri karargâha dönüştüğünü belirtti. Semave kentinden iki yetkili ve bir yerel gazeteci toplam 3 kaynak, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, Irak ve Suudi Arabistan’ın Cemime Sınır Kapısı’nın açılması hususunda anlaşmaya varmasının ardından Irak Meclis’inde milletvekilleri bulunan bir silahlı grubun bu bölgede yatırım sözleşmesi imzaladığını bildirdiler.
3 kaynaktan biri, söz konusu yatırım sözleşmesinin, bölgedeki arazilerde tarım yapılmasını ve bir hayvan yetiştirme tesisinin kurulmasını öngördüğünü söyledi. Diğer kaynak ise militanların araçlarla gelişigüzel bir biçimde bölgeye sevk edildiğini söyledi.
Şii partilerin üyelerine göre, İran yanlısı silahlı grupların komutanları, Suudi Arabistan ile karşılıklı ticareti reddediyor. Ancak buna karşı olmalarının arkasında hangi sebebin olduğu sorusunu yönelten Şarku’l Avsat muhabiri, parti üyelerinden “yeni sınır kapısı Irak’ın ulusal güvenliğini ihlal etmek için bir kapı görevi görecek” yanıtını aldı.
Adının açıklanmasını istemeyen bir hükümet kaynağı ise bu iddiaların “komik” olduğunu ve iki ülkenin stratejik çıkarlarını etkilemeyeceğini söyledi.
Ancak Şarku’l Avsat’a konuşan Semave Çölü’ndeki gazeteci kaynak, “Bölgede sürpriz ve düzenli bir şekilde çobanların yayıldığını” söyledi. Iraklı bir güvenlik kaynağı ise bu çobanların “aylık maaş karşılığında silahlı grupların adına çalışan bilgi kaynakları” olduğunu kaydetti.
Çölün kalbine kurulan Operasyonlar Karargahı ise söz konusu silahlı grupların buraya yerleşme planına sahip olduğunu gösteriyor. Bir güvenlik kaynağı, silahlı bir grubun Nakra el-Selman Cezaevi’nde kontrolü ele geçirmek için siyasi nüfuzunu kullandığını bildirdi. Şarku’l Avsat, cezaevi binasının silahlı gruba tahsis edilmesinin talep edildiği belgeye ulaştı. Fakat bir saha kaynağı, Irak ordusunun talebi reddettiğini ve cezaevi binasına asker takviyesi yaptığını belirtti.
Irak'ın en eski hapishanelerinden biri olan Nakra el-Selman, Irak-Suudi Arabistan sınırına yakın Semave Çölü’nün kalbinde bir çöl tepesinde yer alıyor.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.