İsrail, Batı Şeria’da 5 Filistinliyi öldürdü

Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)
Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)
TT

İsrail, Batı Şeria’da 5 Filistinliyi öldürdü

Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)
Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)

İsrail Batı Şeria’nın farklı bölgelerinde düzenlediği operasyonlarda 5 Filistinli öldürülürken birçoğunu da tutukladı. Tel Aviv’den yapılan açıklamalar söz konusu operasyonlarla Hamas’ın Batı Şeria’da planladığı ‘düşmanca’ eylemlerin engellendiği yönünde. Operasyonlar Filistinlilerin öfkesini artırırken İsrail’e yönelik misilleme tehditlerinde bulunuldu.
İsrail Başbakanı Naftali Bennett, 5 Filistinlinin yaşamını yitirmesine de yer verdiği, Birleşmiş Milletler’e (BM) hitaben yaptığı konuşmasında şunları söyledi:
“Güvenlik güçleri, yakın bir zamanda dönemde saldırılar gerçekleştirmeye hazırlanan Hamas üyelerine yönelik operasyon gerçekleştirdi. Sahadaki asker ve komutanlar kendilerinden beklendiği gibi davrandılar. Onları tamamen destekliyoruz.”
İsrail Savunma Benny Gantz da ordunun Batı Şeria’da düzenlediği operasyonla, İsrail’de Hamas’ın planladığı ‘ciddi bir terör’ saldırısının engellediğini söyledi. Gantz operasyonun sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada, ordunun İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) ve sınır muhafızlarıyla iş birliği içerisinde ülke vatandaşlarının güvenliği ve emniyeti için terörle mücadeleye devam edeceğini bildirdi.
İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin’de Filistinli militanları öldürmek ve tutuklamak amacıyla Batı Şeria’da geniş çaplı operasyonlarını sürdürüyor. İsrail özel birimi Duvdevan, polis, sınır muhafızları ve Şabak katılımı ile Cenin’de saldırılarına başlarken silahlı bir kişi tutuklandı. Daha sonra Cenin’in kuzeyinde yer alan Kefr Dan’a düzenlenen baskında çıkan çatışma öncesinde aranan bir kişi tutuklandı. Burkin beldesinde çıkan çatışmada da özel birimlerden bir asker ve İsrail ordusundan bir subay yaralandı.
İsrail medyası, aranan bir Filistinlinin saklandığı evin kuşatılmasının ve evden çıkmasının istenmesinin ardından ateş açıldığını aktardı.
İsrail Ordu Radyosu, aranan bir kişinin tutuklanması için Burkin beldesine gelen özel birliğin pusuya düştüğünü, iki askerin yaralanması karşısında şaşkınlık yaşandığı bildirdi. İsrail ordusu, ateşin aranan kişiler tarafından mı, bölgeden geçen bir arabadan mı yoksa pusu kurulan noktadan mı açıldığını araştırıyor. Ordu tarafından yapılan açıklamada, aranan Filistinlinin karşılıklı açılan ateş yaralandığını ve tutuklandığını kaydetti.
Burkin’e yakın bir bölgede, Filistinli silahlı unsurlar ile Duvdevan birimi üyeleri arasında başka bir çatışma daha çıktı. Çatışma sırasında daha önce serbest bırakılan tutuklu, İslami Cihad aktivisti 22 yaşındaki Usame Subh ve kimliği belirlenmeyen bir kişi yaşamını yitirdi. Savaş uçaklarının destek verdiği İsrail güçleri daha sonra Kudüs’ün kuzeybatısındaki Beyt Anan kasabasında, Hamas’a bağlı silahlı unsurların saklandığı küçük bir mağaraya saldırdı. Yaşanan çatışma ve bölgede çok sayıda patlamanın duyulmasının ardından İsrail, saldırı planlayan Hamas’a üye 3 silahlı unsurun öldürüldüğünü duyurdu.
Gazetecilere açıklama yapan İsrail Ordu Sözcüsü Ran Kochav, ordunun Batı Şeria’da Hamas hücrelerine yönelik operasyon başlattığını belirterek savaşçıların etkisiz hale getirildiğini ve çok sayıda gözaltı olduğunu aktardı.
İsrail, Hamas'ı Batı Şeria'daki gerginliği tırmandırmak için Batı Şeria’da altyapı kurmaya çalışmakla suçluyor. Knesset Dışişleri ve Güvenlik Komitesi Başkanı Ram Ben Barak, Hamas’ın Batı Şeria’da tansiyonu yükseltmeye çalıştığını söyledi.
Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da işgal altındaki Kudüs’ün kuzeybatısında yer alan Bedu beldesinden Ahmed Zahrab, Mahmud Hamidan ve Zekeriya Bedvan’ın şehit olduğu bildirildi. Açılamada ayrıca İsrail işgal güçlerinin Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin’in Burkin beldesinde çıkan çatışmalar sırasında 22 yaşındaki Usame Subh ile cesedi İsrail tarafından alınan ve daha sonra 16 yaşındaki Yusuf Subh olduğu ortaya çıkan iki kişiyi şehit ettiği kaydedildi. Filistin Devlet Başkanlığı, İsrail işgal güçlerinin Kudüs ve Cenin’de beş vatandaşın yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan saldırılarını kınadı. Başkanlık tarafından yapılan açıklamada, “İsrail’in Filistinlilere yönelik infazlarının devam etmesi daha fazla gerilime ve istikrarsızlığa yol açacaktır” ifadelerine yer verdi.
Filistinlilerin öfkesi ise dün de gün boyunca devam etti. Filistinli gruplar, hükümet, Filistin Kurtuluş Örgütü, Ulusak Konsey ve silahlı gruplar öldürülenler için yas tuttular. Hamas ve İslami Cihad, öldürülen beş Filistinli vatandaş için İsrail’e bedel ödetmekle tehdit etti.
Hamas'ın Batı Şeria sorumlusu Salih el-Aruri “Şehitlerin kanı yerde kalmayacak. Şehitlerin akan her bir damla kanının bedeli olacak” açıklamasında bulundu.
Hamas, Batı Şeria'daki Filistinlileri işgalcilere karşı direnişe hız vermeye çağırırken İslami Cihad da akıtılan bu saf ve temiz kanların boşa gitmeyeceğini vurguladı
İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, yaşanan son gelişmelere ilişkin değerlendirme yapıldığı bir toplantı düzenledi. İsrail Ordu Sözcüsü, Batı Şeria’da yaşananlar sebebiyle Gazze Şeridi’nden roket fırlatılabileceğini belirterek ordunun Hamas üyelerinin öldürülmesi ve tutuklanması karşısında Gazze Şeridi’nden cevap verileceğine inandığını bildirdi. İsrail medyasında çıkan haberlerde de söz konusu senaryoya karşı hazırlanmak gerektiği vurgulandı.
Diğer yandan İsrailli kaynaklar, Cenin ve Kudüs’e düzenlenen operasyonlar sırasında tutuklanamayan Hamas üyelerinin Batı Şeria’da arandığı bilgisini paylaştı.



Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.