İsrail, Batı Şeria’da 5 Filistinliyi öldürdü

Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)
Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)
TT

İsrail, Batı Şeria’da 5 Filistinliyi öldürdü

Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)
Cenin yakınlarında, Burkin’de İsrail güçleri tarfından öldürülen Usame Subh’un cenaze törenini izleyen yakınları. (AFP)

İsrail Batı Şeria’nın farklı bölgelerinde düzenlediği operasyonlarda 5 Filistinli öldürülürken birçoğunu da tutukladı. Tel Aviv’den yapılan açıklamalar söz konusu operasyonlarla Hamas’ın Batı Şeria’da planladığı ‘düşmanca’ eylemlerin engellendiği yönünde. Operasyonlar Filistinlilerin öfkesini artırırken İsrail’e yönelik misilleme tehditlerinde bulunuldu.
İsrail Başbakanı Naftali Bennett, 5 Filistinlinin yaşamını yitirmesine de yer verdiği, Birleşmiş Milletler’e (BM) hitaben yaptığı konuşmasında şunları söyledi:
“Güvenlik güçleri, yakın bir zamanda dönemde saldırılar gerçekleştirmeye hazırlanan Hamas üyelerine yönelik operasyon gerçekleştirdi. Sahadaki asker ve komutanlar kendilerinden beklendiği gibi davrandılar. Onları tamamen destekliyoruz.”
İsrail Savunma Benny Gantz da ordunun Batı Şeria’da düzenlediği operasyonla, İsrail’de Hamas’ın planladığı ‘ciddi bir terör’ saldırısının engellediğini söyledi. Gantz operasyonun sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada, ordunun İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) ve sınır muhafızlarıyla iş birliği içerisinde ülke vatandaşlarının güvenliği ve emniyeti için terörle mücadeleye devam edeceğini bildirdi.
İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin’de Filistinli militanları öldürmek ve tutuklamak amacıyla Batı Şeria’da geniş çaplı operasyonlarını sürdürüyor. İsrail özel birimi Duvdevan, polis, sınır muhafızları ve Şabak katılımı ile Cenin’de saldırılarına başlarken silahlı bir kişi tutuklandı. Daha sonra Cenin’in kuzeyinde yer alan Kefr Dan’a düzenlenen baskında çıkan çatışma öncesinde aranan bir kişi tutuklandı. Burkin beldesinde çıkan çatışmada da özel birimlerden bir asker ve İsrail ordusundan bir subay yaralandı.
İsrail medyası, aranan bir Filistinlinin saklandığı evin kuşatılmasının ve evden çıkmasının istenmesinin ardından ateş açıldığını aktardı.
İsrail Ordu Radyosu, aranan bir kişinin tutuklanması için Burkin beldesine gelen özel birliğin pusuya düştüğünü, iki askerin yaralanması karşısında şaşkınlık yaşandığı bildirdi. İsrail ordusu, ateşin aranan kişiler tarafından mı, bölgeden geçen bir arabadan mı yoksa pusu kurulan noktadan mı açıldığını araştırıyor. Ordu tarafından yapılan açıklamada, aranan Filistinlinin karşılıklı açılan ateş yaralandığını ve tutuklandığını kaydetti.
Burkin’e yakın bir bölgede, Filistinli silahlı unsurlar ile Duvdevan birimi üyeleri arasında başka bir çatışma daha çıktı. Çatışma sırasında daha önce serbest bırakılan tutuklu, İslami Cihad aktivisti 22 yaşındaki Usame Subh ve kimliği belirlenmeyen bir kişi yaşamını yitirdi. Savaş uçaklarının destek verdiği İsrail güçleri daha sonra Kudüs’ün kuzeybatısındaki Beyt Anan kasabasında, Hamas’a bağlı silahlı unsurların saklandığı küçük bir mağaraya saldırdı. Yaşanan çatışma ve bölgede çok sayıda patlamanın duyulmasının ardından İsrail, saldırı planlayan Hamas’a üye 3 silahlı unsurun öldürüldüğünü duyurdu.
Gazetecilere açıklama yapan İsrail Ordu Sözcüsü Ran Kochav, ordunun Batı Şeria’da Hamas hücrelerine yönelik operasyon başlattığını belirterek savaşçıların etkisiz hale getirildiğini ve çok sayıda gözaltı olduğunu aktardı.
İsrail, Hamas'ı Batı Şeria'daki gerginliği tırmandırmak için Batı Şeria’da altyapı kurmaya çalışmakla suçluyor. Knesset Dışişleri ve Güvenlik Komitesi Başkanı Ram Ben Barak, Hamas’ın Batı Şeria’da tansiyonu yükseltmeye çalıştığını söyledi.
Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da işgal altındaki Kudüs’ün kuzeybatısında yer alan Bedu beldesinden Ahmed Zahrab, Mahmud Hamidan ve Zekeriya Bedvan’ın şehit olduğu bildirildi. Açılamada ayrıca İsrail işgal güçlerinin Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin’in Burkin beldesinde çıkan çatışmalar sırasında 22 yaşındaki Usame Subh ile cesedi İsrail tarafından alınan ve daha sonra 16 yaşındaki Yusuf Subh olduğu ortaya çıkan iki kişiyi şehit ettiği kaydedildi. Filistin Devlet Başkanlığı, İsrail işgal güçlerinin Kudüs ve Cenin’de beş vatandaşın yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan saldırılarını kınadı. Başkanlık tarafından yapılan açıklamada, “İsrail’in Filistinlilere yönelik infazlarının devam etmesi daha fazla gerilime ve istikrarsızlığa yol açacaktır” ifadelerine yer verdi.
Filistinlilerin öfkesi ise dün de gün boyunca devam etti. Filistinli gruplar, hükümet, Filistin Kurtuluş Örgütü, Ulusak Konsey ve silahlı gruplar öldürülenler için yas tuttular. Hamas ve İslami Cihad, öldürülen beş Filistinli vatandaş için İsrail’e bedel ödetmekle tehdit etti.
Hamas'ın Batı Şeria sorumlusu Salih el-Aruri “Şehitlerin kanı yerde kalmayacak. Şehitlerin akan her bir damla kanının bedeli olacak” açıklamasında bulundu.
Hamas, Batı Şeria'daki Filistinlileri işgalcilere karşı direnişe hız vermeye çağırırken İslami Cihad da akıtılan bu saf ve temiz kanların boşa gitmeyeceğini vurguladı
İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, yaşanan son gelişmelere ilişkin değerlendirme yapıldığı bir toplantı düzenledi. İsrail Ordu Sözcüsü, Batı Şeria’da yaşananlar sebebiyle Gazze Şeridi’nden roket fırlatılabileceğini belirterek ordunun Hamas üyelerinin öldürülmesi ve tutuklanması karşısında Gazze Şeridi’nden cevap verileceğine inandığını bildirdi. İsrail medyasında çıkan haberlerde de söz konusu senaryoya karşı hazırlanmak gerektiği vurgulandı.
Diğer yandan İsrailli kaynaklar, Cenin ve Kudüs’e düzenlenen operasyonlar sırasında tutuklanamayan Hamas üyelerinin Batı Şeria’da arandığı bilgisini paylaştı.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.