İsrail'de dini partiler arasında iç savaş

Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)
Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)
TT

İsrail'de dini partiler arasında iç savaş

Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)
Bu akşam sona erecek olan Simha Tora kutlamalarında dua eden Ultra-Ortodoks Yahudiler (AFP)

İsrail’de çeşitli Yahudi dini partiler ve akımlar içindeki siyasi şiddet, siyasetin içindeki kıdemli bir din adamının sakalını yolma ve kapısına yangın çıkarıcı kimyasallar dökme girişimi boyutuna kadar ulaştı.
Birleşik Tevrat Yahudiliği (BTY) partisi milletvekili Meir Porush’un (66) polise yaptığı şikayete göre Porush, kendisi ve ailesinin hayatına karşı gerçek bir tehdit olarak gördüğü zulüm, hakaret ve bir dizi kanlı saldırıya uğradı.
Porushlar, İsrail’de dini alanda tanınmış bir ailedir. Meir Porush’un babası Menachem Porush, 30 yıl boyunca Agudat Yisrael Partisi’nin liderliğini yaptı. 37 yıl boyunca İsrail parlamentosu Knesset’in üyeliğine seçildi. Büyükbabası Moshe Porush, İsrail'in kurulmasından önce Yahudi dini partilerinin kurucularından biriydi. Ancak iki hafta önce rakip bir akımdan iki dindar genç, Meir Porush’a evinin önünde makasla saldırıp sakalını kesmeye çalıştılar. Porush, komşuların da yardımıyla gençlerin elinden kurtulmayı başardı.
Meir Porush, dün sabah uyandığında burnuna kapısının önünden kesif bir koku geldi.Porush kapıya çıktığında, evinin önüne keskin kokulu bir kimyasalın döküldüğünü gördü. Başbakan Naftali Bennett polisin, olayı, büyük bir ciddiyetle ele aldığını açıklarken, alternatif Başbakan ve Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile koalisyondaki ve muhalefet kanadındaki çeşitli partilerin liderleri saldırıyı kınadılar. Buna karşın polis failleri bulamazken kimse de mahkemeye çıkarılmadı.
İsrail'deki Yahudi dini partilerin parlamentoda iki bloğu bulunuyor. Bunlardan biri Mizrahi Yahudilerinin yer aldığı ve Knesset’te 9 sandalyeye sahip Şaş Partisi. Diğeri ise Agudat Yisrael ve Degel HaTorah partilerinin çatısı altında birleştiği BYT partisidir. BYT’nin Knesset’te Porush dahil 7 milletvekili var.
İsrail’de bu partilere karşı çıkan dini akımlar var. Bu akımlar, partilerle çeşitli dini ve sosyal konularda, kişisel ve partizan rekabet düzeyinde çatışmalara giriyor. Ama bu anlaşmazlıklar hiçbir zaman son günlerde olduğu gibi şiddet ve hakaret boyutuna ulaşmamıştı. Birçok milletvekili bu kötü eğilim konusundaki endişelerini dile getirirken, olayı, İsrail'in kurulmasından önce laik siyasi arenada tanık olunan siyasi suikastların yeniden yaşanabileceği bir tehdit olarak gördüler. Yigal Amir isimli bir Yahudi yerleşimci, 1995 yılında dönemin İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin'i öldürmüştü.



ABD'deki ünlü anket uzmanından Biden'a görevi bırakma çağrısı

Air Force One'dan inerken görüntülenen Joe Biden, Birleşik Devletler tarihinin en yaşlı başkanı. Bu durum, Biden'ın kampanyası sırasında tartışma yaratmıştı (AFP)
Air Force One'dan inerken görüntülenen Joe Biden, Birleşik Devletler tarihinin en yaşlı başkanı. Bu durum, Biden'ın kampanyası sırasında tartışma yaratmıştı (AFP)
TT

ABD'deki ünlü anket uzmanından Biden'a görevi bırakma çağrısı

Air Force One'dan inerken görüntülenen Joe Biden, Birleşik Devletler tarihinin en yaşlı başkanı. Bu durum, Biden'ın kampanyası sırasında tartışma yaratmıştı (AFP)
Air Force One'dan inerken görüntülenen Joe Biden, Birleşik Devletler tarihinin en yaşlı başkanı. Bu durum, Biden'ın kampanyası sırasında tartışma yaratmıştı (AFP)

Siyasi anket uzmanı ve yazar Nate Silver, ABD Başkanı Joe Biden'ın gelecek iki ay boyunca görevde kalmaya uygun olmadığını ve dönemin geri kalanında ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in görevi devralmasına izin vermesi gerektiğini öne sürdü.

Washington Post'un, 82 yaşındaki Biden'ın seçimlerden bu yana kamuoyu önüne çıkmaktan ve gazetecilerin sorularını yanıtlamaktan kaçındığını iddia eden makalesine yanıt veren Silver, Biden'ın yetkinliğini sorguladı.

Silver, X'te (Twitter) "Biden'ın an itibarıyla başkanlık görevini sürdürme yetkinliği olduğunu varsaymak için özel bir neden var mı?" diye sordu.

Çok zor bir iş. Tehlikeli bir dünya. Ukrayna'da son derece kritik kararlar. Biden istifa edip Harris'in kalan iki ay boyunca görevi devralmasına izin vermeli.

Biden'ın zihinsel ve fiziksel yeterliliğiyle ilgili sorular yeni değil, 2020 ve 2024 başkanlık kampanyaları sırasında da başkana sorun yaratmıştı.

Nihayetinde Biden'ın bilişsel durumuyla ilgili endişeler Demokratların, Biden'a yarıştan çekilmesi için baskı yapmasına yol açmıştı. ABD Başkanı'nın kötü münazara performansı, kamuoyunda ikinci bir dönem için göreve uygun olmadığına dair korku yaratmıştı. Harris, Biden'ın yerine Demokratların adayı olmuş, Demokratlar da bunun seçmenleri harekete geçirmesini ve desteğin artmasını sağlamasını ummuştu.

Biden, temmuzda başkanlık yarışından çekildiğinden beri, kapalı kapılar ardında çalışarak ve hafta sonlarını Delaware'in Rehoboth Beach kentindeki evinde geçirerek nispeten sessiz.

Ancak konuşma ve röportajlarının azlığı, başkanın zihinsel sağlığının ne durumda olduğunu ölçmek için halkın, Biden'ın kamu önüne çıktığı az sayıdaki ana güvenmesi gerektiği anlamına geliyor.

Washington Post, Biden'ın en son Peru ve Brezilya'ya yaptığı 6 günlük gezide nadiren kısa konuşmalar yaptığını ve gazetecilerden çok fazla soru almayı reddettiğini bildirmişti. ABD Başkanı'nın kürsüden uzaklaşarak Amazon yağmur ormanlarına doğru yürüdüğü bir video viral olmuştu çünkü Biden nereye gideceğini bilemeyip ormana doğru ilerlemiş gibi görünüyordu.

Independent Türkçe